Το Κιρκούκ είναι παγκόσμιας σημασίας θέμα και θα μας απασχολήσει το επόμενο διάστημα

Σύσσωμη η κουρδική ηγεσία σε μέτωπο του Κιρκούκ

SEDAT ERGİN 

Μετάφραση: Παναγιώτης Μπαλακτάρης

Καθώς αφήνουμε πίσω το δημοψήφισμα ανεξαρτησίας στο βόρειο Ιράκ, μπορούμε από τώρα και στο εξής να περιμένουμε ότι τα επιχειρήματα σχετικά με την ιστορία και τη δημογραφία του Κιρκούκ θα καλύψουν μια διαρκώς αναπτυσσόμενη περιοχή τις επόμενες ημέρες.

Αφού γυρίσουμε το μπροστινό εξώφυλλο στο αρχείο Κιρκούκ, το πρώτο θέμα που μπορούμε να υπογραμμίσουμε είναι το γεγονός ότι ο οικισμός αυτός ήταν μια πόλη  Τουρκμένων για μια πολύ μακρά περίοδο στην ιστορία. Στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το Κιρκούκ βρέθηκε υπό τον έλεγχο των Βρετανών, και μετά το 1941, έμεινε στα σύνορα του Βασιλείου του Ιράκ.

Ένα σημαντικό κριτήριο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να προσδιορίσουμε την πυκνότητα των Τουρκμένων σε όλο το Ιράκ και συγκεκριμένα στο Κιρκούκ είναι η απογραφή του πληθυσμού, όπου οι Τουρκμένοι υπολογίστηκαν ως εθνική ομάδα για τελευταία φορά το 1957.

Σε αυτή την απογραφή, ο ιρακινός πληθυσμός ήταν 6.300.000 και οι Τουρκμένοι ήταν η τρίτη μεγαλύτερη εθνική ομάδα μετά τους Άραβες και τους Κούρδους. Ο πληθυσμός των Τουρκμένων ήταν 567.000, αποτελώντας το 9% του συνολικού πληθυσμού. Οι Κούρδοι αποτελούσαν το 16% με πληθυσμό 1.042.000.

Όταν εξετάζουμε τα αποτελέσματα που ελήφθησαν από το κέντρο της πόλης του Κιρκούκ το 1957, βλέπουμε ότι οι Τουρκμένοι είναι μια σημαντική πλειοψηφία, που αποτελούν το 75% του πληθυσμού και οι Κούρδοι έρχονται μετά με 20%.

Από την άλλη πλευρά, η πολιτική "αραβοποίησης" στην οποία εκτέθηκαν υπό την απόφαση του Μπάαθ από το 1968 αποδυνάμωσε την τουρκική πλειοψηφία στο Κιρκούκ.

Το καθεστώς του Μπάαθ χρησιμοποίησε πολλές μεθόδους για να αποδυναμώσει την τουρκμενική πλειοψηφία στην πόλη.

Η πιο αποτελεσματική ήταν η αποστολή των Τουρκμένων και των Κούρδων μακριά από το Κιρκούκ και η εγκατάσταση των Αράβων στη θέση τους.

Έκαναν δύσκολο για τους Τουρκμένους να κατέχουν περιουσίες, τους ανάγκασε να πάρουν αραβικά ονόματα και να εξαλείψουν τα πολιτιστικά και εκπαιδευτικά τους δικαιώματα.

Ως αποτέλεσμα, είναι δυνατόν να ειπωθεί, ότι η τουρκική ταυτότητα του Κιρκούκ υπέστη σοβαρές βλάβες υπέρ της αραβικής ταυτότητας, κατά την περίοδο που εκτείνεται από τον πρώτο πόλεμο του Κόλπου το 1991 και την κατοχή των ΗΠΑ μετά το 2003.

Το 2003, η αμερικανική κατοχή του Ιράκ έπληξε την ισορροπία αυτή ακόμη περισσότερο όσον αφορά τους Τουρκμένους.

Το Κιρκούκ προσέλκυσε ένα πολύ μεγάλο κύμα μετανάστευσης από τον κουρδικό πληθυσμό, ο οποίος έκανε χρήση του κενού ισχύος που δημιουργήθηκε μετά το τέλος του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν.

Αυτή τη φορά, με την συνειδητή πολιτική των κουρδικών κομμάτων, στο Κίρκουκ υποστηρίχθηκε μία κουρδική οίκηση.

Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, Κούρδοι που προέρχονταν από όλο το Ιράκ, ακόμη και από το Ιράν και τη Συρία, εγκαταστάθηκαν στο Κιρκούκ και έχτισαν πολλές νέες γειτονιές μέσα στην πόλη και στα περίχωρά της.

Τα γραφεία των τίτλων γης έγιναν στόχοι επίθεσης και τα έγγραφα καταστράφηκαν.

Χωρίς αμφιβολία, ένα τμήμα Κούρδων που έρχονταν στο Κιρκούκ ήταν αυτοί που εκδιώχθηκαν από το Κιρκούκ από το καθεστώς Μπάαθ και ήταν το πιο φυσικό δικαίωμα να το πράξουν.

Ωστόσο, δεν θα ήταν λάθος να πούμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό από αυτούς δεν ήταν από το Κιρκούκ. Στο τέλος, αν γίνει απογραφή πληθυσμού στο Κιρκούκ σήμερα, είναι πολύ πιθανό οι Κούρδοι να είναι η μεγαλύτερη εθνική ομάδα στην πόλη.

Η κουρδοποίηση του Κιρκούκ με τον τρόπο αυτό, μετά το 2003, γίνεται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι ΗΠΑ, οι οποίες αντέδρασαν στην Τουρκία όταν το κοινοβούλιο απέρριψε την είσοδο των ΗΠΑ στο Ιράκ μέσω του τουρκικού εδάφους την 1η Μαρτίου 2003, άνοιξε το δρόμο για τους Κούρδους να σχηματίσουν το νέο Ιράκ και διατήρησαν μια στάση χορηγίας για το θέμα αυτό.

Για παράδειγμα, το νέο σύνταγμα του Ιράκ που γράφτηκε στη διαδικασία και έγινε δεκτό το 2005 έδωσε μεγάλη έμφαση στην ταυτότητα των Αράβων και των Κούρδων ως ίσων ιδρυτών.

Σύμφωνα με το σύνταγμα, η κυβέρνηση έχει δύο επίσημες γλώσσες: τα αραβικά και τα κουρδικά. Οι Τουρκμένοι, μαζί με τους Ασσυρίους και τους Χαλδαίους, έλαβαν το καθεστώς των μειονοτήτων.

Αντίθετα, το διάταγμα που απορρίφθηκε από το κοινοβούλιο την 1η Μαρτίου περιελάμβανε σημαντικούς κανονισμούς όσον αφορά την εγγύηση των δικαιωμάτων των Τουρκμένων. Ένας από αυτούς ήταν η παραβίαση της πράσινης γραμμής, η οποία διαχώρισε την κουρδική περιοχή στα βόρεια από τη Μοσούλη και το Κιρκούκ.

Το στρατιωτικό μνημόνιο συνεννόησης δέσμευσε τις ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν στρατιωτική δύναμη σε περίπτωση που οι αντίπαλοι του καθεστώτος θα περάσουν αυτό το σύνορο. Και αν οι Η.Π.Α. δεν μπορούσαν να το πράξουν μόνοι, αναφέρθηκε ότι θα μπορούσαν να λάβουν υποστήριξη από την Τουρκία.

Το έγγραφο αυτό, επομένως, εμπόδισε τις κουρδικές ομάδες να περάσουν στο Κιρκούκ.

Οι βασικές πολιτικές του νέου συντάγματος που θα προετοιμαστούν μετά τον πόλεμο στο Ιράκ συμπεριλήφθηκαν στο πολιτικό έγγραφο και ως μέρος του διατάγματος.

"Κάθε ιδρυτικό έθνος του Ιράκ, οι Άραβες, οι Κούρδοι και οι Τουρκμένοι και από κοινού με τους Ασσυρίους, τους Χαλδαίους, και τα άλλα δικαιώματα και την ελευθερία πρέπει να προστατευθούν", ανέφερε το έγγραφο. Οι Τουρκμένοι αναγνωρίστηκαν ως  θεμελιώδες συστατικό του νέου Ιράκ μαζί με τους Άραβες και τους Κούρδους.

Όταν εξετάζουμε σήμερα, μπορούμε να πούμε ότι η κατάσταση στο Κιρκούκ, στο οποίο βρίσκονται πολύ πλούσιες πετρελαιοπηγές, έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί σε μια μεγάλη κρίση που μπορεί να επεκταθεί σε ολόκληρη την περιοχή σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Ως εκ τούτου, είναι προς όφελος των παραγόντων που συμμετέχουν σε αυτή τη σύγκρουση, να σκεφτούν δύο φορές πριν προχωρήσουν σε οποιοδήποτε βήμα.

http://www.hurriyetdailynews.com/opinion/sedat-ergin/the-agenda-of-the-period-ahead-kirkuk-120221