ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΜΑΪΟΣ 1907

Έχουνε περάσει τρία χρόνια από τον θάνατο του Παύλου Μελά, ο πόλεμος στην Μακεδονία μαίνεται ανηλεής. Οι κομιτατζήδες προελαύνουν και οι Έλληνες ανθίστανται στα βουνά, στις ρεματιές, στα ποτάμια, στις λίμνες, στα χωριά, στις πόλεις και πεισματικά δεν το βάζουν κάτω και κρατούν ανοικτά τα Ελληνικά Σχολεία και τις Ελληνικές Εκκλησιές με ηρωικές θυσίες και με αίμα αθώων και πολεμιστών που ποτίζει την Μακεδονική Γη.

Τον Σεπτέμβριο του 1906 δύο γενναίοι Έλληνες αξιωματικοί, ο Καπετάν Τέλος Άγρας (Σαράντης Αγαπηνός) από τους Γαργαλιάνους και ο Καπετάν Νικηφόρος (Ιωάννης Δεμέστιχας) από τον Κότρωνα της Μάνης, θα έλθουν στην Μακεδονία και θα αλλάξουν την ροή του αγώνα και θα προετοιμάσουν το έδαφος για την οριστική απελευθέρωση της Ελλάδος από τους τούρκους και τους κομιτατζήδες.

Έτσι φθάνουμε στον Μάιο του 1907. Εδώ συνεχίζω με αντιγραφή από το βιβλίο της Πηνελόπης Δέλτα "Στα Μυστικά του Βάλτου" σελ. 509, εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ:

"Την άλλη μέρα είχε σύσκεψη ο καπετάν Άγρας, με τους προεστούς της Νιάουσας, με τον γιατρό Περδικάρη, που ήταν πρόεδρος και ψυχή της Ελληνικής Κοινότητος της Νιάουσας, και με δύο τρεις παπάδες και δασκάλους της περιφέρειας...

Η καινούρια στάση του καπετάν Άγρα είχε συγκινήσει και προσελκύσει πολύν κόσμο...

...Στις πόλεις μέσα, το φυλετικό μίσος κρατούσε ακόμα συμπαγείς τους πληθυσμούς, Βούλγαρους και Έλληνες, τους έριχνε σα λυσσασμένους λύκους , τους μεν εναντίον στους δε. Μα στην ύπαιθρο, τα μίση δεν ήταν τόσο εξημμένα. Πολλά βουλγαρόφωνα και βουλγαρόφρονα χωριά είχαν προσχωρήσει στην ειρηνική πολιτική του Άγρα, ζητούσαν συμφιλίωση, συνεργασία, ενότητα δράσεως εναντίον του κοινού εχθρού και τυράννου, του τούρκου. Φανατικοί κομιτατζήδες είχαν αναγκαστεί να φύγουν, να πάρουν τα βουνά. Άλλοι, πιο λογικοί, ή λιγότερο φανατισμένοι, ζητούσαν συνεννόηση με τον Άγρα και ειρήνη, ειρήνη στ' όνομα του Θεού, αγάπη και ομόνοια, που να ζήσουν και αυτοί, να βόσκουν τα πρόβατα τους, να καλλιεργούν τα χωράφια τους, χωρίς να τρέμουν κάθε νύχτα πως θα έρθει ο αντίπαλος να τους κάψει σπίτι κι εσοδεία, να τους σφάξει τα πρόβατα, και, χειρότερα, τις γυναίκες και τα παιδιά τους!...

σελ. 522

...Ο καπετάν Άγρας ήθελε να βγει, να πάγει να συνεννοηθεί με τους Βουλγάρους. Μερικοί τσορμπατζήδες το ήθελαν. Άλλοι όμως, σαν τον κύριο Χατζηδημούλα, το θεωρούσαν τρέλα και καταστροφή του Αγώνος. Και διηγήθηκε όλη τη συζήτηση που είχε ακούσει, τον θυμό του Χατζηδημούλα, τον δισταγμό μερικών άλλων, τη θετική αντίσταση του γιατρού Περδικάρη, που ήταν και η ψυχή της Ελληνικής Κοινότητος στη Νιάουσα, και που γνώριζε πολύ καλά τη δολιότητα των Βουλγάρων. Και είπε, με συγκίνηση που έκανε τη φωνή του να τρέμει, τα επιχειρήματα του καπετάν Άγρα, που μιλούσε σαν απόστολος και σαν άγιος, που ήταν έτοιμος να θυσιάσει τη ζωή του για να επιτύχει τον μεγάλο του σκοπό, την ειρήνευση της Μακεδονίας."

Ο νικητής λοιπόν του Μακεδονικού Αγώνα, ο καπετάν Άγρας, την ώρα που σάρωνε τους κομιτατζήδες και τους είχε συνθλίψει κατά κράτος, επεδίωξε να κάνει ειρήνη μαζί τους για να ειρηνεύσει η Μακεδονία και να σταματήσει να χύνεται αίμα, να ανακουφισθούν όλοι και τέλος να μπορέσει να στραφεί εναντίον των Τούρκων.

Σε αυτή την συνάντηση ειρήνης του καπετάν Άγρα με τους αρχικομιτατζήδες και βοεβόδες Κασάπτσε και Ζλατάν, που ο Τέλος Άγρας πήγε άοπλος και μόνος, τόσο ιδεαλιστής ήταν, αυτοί ήρθαν οπλισμένοι και στο τέλος τον κρέμασαν αφού επί σειράν ημερών τους περιέφεραν στα χωριά της περιοχής και τους διαπόμπευσαν ως δήθεν αιχμαλώτους, για να αναπτερώσουν το ηθικό των ηττημένων Βουλγάρων.

Καμιά εμπιστοσύνη δεν πρέπει να έχουμε στους βουλγαρόφωνους των Σκοπίων, απόγονοι των κομιτατζήδων και αν ακόμη και όνομα αλλάξουν πάντα την Μακεδονία μας θα θέλουν να την πάρουν. Κλέβουν το ένδοξο όνομα μας, χαράσσουν χάρτες και διακινούν προπαγανδιστικό υλικό για Μακεδονία του Αιγαίου που είναι σκλαβωμένη από τους Έλληνες και φθάνει από την Θεσσαλία μέχρι την Θράκη. Πως με τέτοιους ανθρώπους να κάνεις συνθήκη που είναι βέβαιο ότι με πρώτη ευκαιρία θα την σχίσουν και θα κάνουν το δικό τους.

Οικονομικές σχέσεις ναι και αν θέλουν να αναδείξουν τον σλαβοβουλγάρικο πολιτισμό τους να το κάνουν όσο θέλουν αλλά τον δικό μας πολιτισμό να μην τον οικειοποιούνται, εκμαυλίζοντας τον με το άθλιο κιτς των σημερινών Σκοπίων.

Γι' αυτό ΒΕΤΟ για πάντα και προσοχή στις μαλαγανιές τους.

Καμιά εμπιστοσύνη.

σελ. 575

"...Σ' ένα μεγάλο κλαδί καρυδιάς, δύο σώματα κρέμουνταν, το ένα κοντά στον κορμό, το άλλο παραέξω.
Ήταν ο Άγρας, και ο πιστός οδηγός του, ο Τώνης Μίγγας.
Στο στήθος του Άγρα ήταν καρφωμένο ένα χαρτί με την κλασσική ειδοποίηση πως ""Έτσι θα τιμωρηθούν όλοι όσοι αντιστέκονται στη θέληση των Βουλγάρων"" και με τις δύο υπογραφές: Κασάπτσε και Ζλατάν.
Το κεφάλι του Άγρα ήταν γερμένο πίσω, ακουμπισμένο στον κορμό της καρυδιάς, τα σγουρά του μαλλιά, ανακατωμένα, αχτένιστα, τα μάτια του ανοιχτά, τα χείλη μισοχωρισμένα, το πρόσωπο ήρεμο στη νεκρική χλωμάδα."

Ένα μήνα αργότερα στις 30-6-1907, οι Έλληνες που είχαν πια διώξει από την Μακεδονία τους κομιτατζήδες, σκότωσαν και τους δύο κομιτατζήδες-βοεβόδες, Κασάπτσε και Ζλάταν.

Ο τόπος άρχιζε να ησυχάζει μέχρι λίγα χρόνια αργότερα να έρθει ο Ελληνικός Στρατός και να απελευθερώσει οριστικά την Μακεδονία.

Να ειρηνεύσει και να μεγαλουργήσει, να γίνει ο μεγαλύτερος αιμοδότης στις μέρες μας του Σύγχρονου Ελληνικού Κράτους.

Για να τελειώσω με την περιγραφή της Πηνελόπης Δέλτα για την ειρήνη με την συμφιλίωση ανθρώπων και φύσης.

"Ο Βάλτος, ολοπράσινος, βούιζε από ζωή, πουλιά, αγρίμια, έντομα. Τα νούφαρα, τα καλάμια, τα χλωρά ψαθιά και οι πλατύφυλλες λαπατιές, παράβγαιναν στο συνορισιό, ποιο θα φουντώσει πυκνότερα, ποιο θ' απλώσει πλατύτερα τα φουσκωμένα από χυμούς κλωνάρια του. Νερόφιδα και ψάρια, χέλια, βατράχια, βδέλλες, μερμήγκιαζαν στο νερό. Πεταλούδες και χρυσόμυγες, βρομούσες και ζουζούνια όλων των ειδών, πετολογούσαν δώθε και κείθε. Και παντού, μες στα κλαριά, στους βάτους, στα ραγάζια, σμήνος βούιζαν κουνούπια, άγρια, επιθετικά, μεταφέροντας στο λεπτό τους κεντρί τον πυρετό και τον θάνατο, όπου κάθιζαν."

Από αυτόν τον βάλτο ξεκίνησε ο Μακεδονικός Αγώνας...

Panagiotis Evangelopoulos