Ομιλία της Ελένης Θεοχάρους στην επέτειο του Ενωτικού Δημοψηφίσματος

ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ-ΕΝΩΤΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ

Θα αρχίσω την ομιλία μου με ένα ποίημα που φέρει τον τίτλο «ΕΝΩΣΙΣ 1821-1956». Είναι ένα σονέτο που έγραψε ο Νεοζηλανδός Ποιητής Walter D’Arcy Cresswell το 1956. Ο Αγώνας για την ΕΝΩΣΗ είχε συγκλονίσει τον ποιητή και το σονέτο αυτό περιλαμβάνεται στην συλλογή “POETRY AND CYPRUS- A manifesto for Moderns», που εκδόθηκε το 1957 στο Λονδίνο. Ολόκληρη η συλλογή είναι αφιερωμένη στην ΕΟΚΑ. Την  μετέφρασα και την  μετάγραψα  στα Ελληνικά και εκδόθηκε  πριν 2 χρόνια από τις εκδόσεις «ΑΙΓΑΙΟΝ» για την δωρεάν διανομή της, στους μαθητές των σχολείων μας. Υποθέτω ότι αυτό τώρα θα είναι παράνομο.

EΝΩΣΙΣ 1821-1956

Νάτος ο Τούρκος πισωγυρίζει και φεύγει. Οι λυτρωμένοι  τόποι
στέκουν εκεί που στέκονταν. Ξανά η Αθήνα θριαμβεύει
επάνω σε γυμνές βουνοκορφές και σ ανθισμένους κάμπους, 
και επάνω σ άπειρα νησιά που τα φιλάει στοργικά το κύμα! 

Μα πως μπορεί λοιπόν μονάχα η Κύπρος απ όλα τ άλλα μέρη
κάτω από σκληρό, πικρό και μισητό ζυγό να υποφέρει; 
Ξεσηκωθείτε Έλληνες λοιπόν, μάταια σεις ποτέ δεν πολεμήσατε 
Χτυπάτε-χτυπάτε τον θρασύ κατακτητή ώσπου να γονατίσει!

Ω πως μπορείτε να ντροπιάζετε, Εγγλέζοι εσείς , την ίδια σας την χώρα 
που διάλεξε γι αυτήν το πιο πολύτιμο στεφάνι της η Δόξα, 
όταν ελύτρωνε απ την σκλαβιά και απ το σκοτάδι την Ελλάδα,

που τότες αναστήνονταν,

μες την λαμπρή την μουσική της Shelley 
και μες του Μπάιρον τους εγερτήριους και παθιασμένους στίχους; 

Για την Ιστορία σας αναφέρω ότι Walter D’Arcy Cresswell δολοφονήθηκε το 1960, κατά πάσα πιθανότητα από μυστικές υπηρεσίες.

Οι Έλληνες έθεσαν στους Άγγλους, για πρώτη φορά ζήτημα Ένωσις της Κύπρου με την Ελλάδα το 1827, πριν από 190 χρόνια, όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας έγραφε σε μια συγκλονιστική επιστολή του σταλμένη από το Παρίσι, στις 3 Οκτωβρίου του 1827, προς τον Ουίλλμοτ Όρτον, Υφυπουργό Πολέμου και Αποικιών της Αγγλικής Κυβέρνησης, λίγο πριν ξεκινήσει το ταξίδι για το Ναύπλιο, για να αναλάβει την διακυβέρνηση του νεοσύστατου κράτους, ότι «τα χωροταξικά - γεωγραφικά όρια της Ελλάδας, ορίζονται από το 1821, υπό του αίματος του εκχυθέντος εις τας σφαγάς των Κυδωνιών, της Κύπρου, της Χίου, της Κρήτης, των Ψαρών, του Μεσολογγίου και στις πολυάριθμες ναυμαχίες και μάχες, στις οποίες δοξάστηκε το γενναίο μας Έθνος».

 Η λέξις  ΕΝΩΣΙΣ μπήκε στα αγγλικά λεξικά ως πολιτικός όρος, και στην ζωή και την Ιστορία μας ως πολύτιμη  παρακαταθήκη  και ως ταυτότητα ενός λαού που διεκδίκησε το δικαίωμα της Αυτοδιάθεσης και έδωσε το αίμα του  για να την κερδίσει.

 Ιδού το λήμμα από το Cassel’s English Dictionary.

Enosis (en’ osis) – Gr- n. (pol.) Τhe Union of Cyprus to Greece. (Cassel’s English Dictionary).

Η λέξη-ταυτότητα, Εθνεγερσία και σύνθημα, Εθνικό Μεγαλείο και Συνείδηση, η λέξη-Πατρίδα  και πυρακτωμένος θείος Έρωτας, είχε συνεπάρει τον Κυπριακό Λαό.  Που στις 15 Ιανουαρίου του 1950 κατέθεσε την βούληση του στην Ανθρωπότητα και με ένα ποσοστό 95,7% του πληθυσμού απαίτησε την ΕΝΩΣΗ με την Ελλάδα,  την χώρα των λογισμών και των ονείρων.

Η λέξη ΕΝΩΣΗ  είναι  σύμβολο και έντιμη υπόσταση της Ιστορίας και του Πόθου για την Ελευθερία και την Δικαιοσύνη. Εκείνη  η λέξη  που παραμένει κρυμμένη στις ναφθαλίνες, μαζί  με τις σημαίες, τους αλατζάδες και τις μυρσίνες  των γονιών μας, εκείνη η πανέμορφη Κόρη που την πετροβολούν ακόμη αφιονισμένοι και  υστερικοί αλλενδυμασίες και ανιστόρητοι μηδίζοντες, εκείνο το κοσμογονικό ιστορικό γεγονός που προκαλεί τρόμο στους Τούρκους και απαιτούν την διαγραφή του από τα μαθήματα των σκολειών μας,  εκείνο το ανυπέρβλητο μεγαλείο  που η Κυπριακή Βουλή αρνήθηκε την ύπαρξη του, εκείνη η όμορφη Μάνα, που φιλούσε χαμογελώντας τους μελλοθάνατους γιους της, εκείνη η Κύπρος που όλοι νομίζουν πως χάθηκε για πάντα… ΕΚΕΙΝΗ Η ΛΕΞΗ παραμένει ο Ήλιος που φωτίζει κάποιους λιγοστούς ναυαγούς.

Ο Λαός τίμησε την επιλογή του στο Δημοψήφισμα της 15ης Ιανουαρίου του 1950. Με θυσίες, με απαγχονισμούς και ολοκαυτώματα.  Το Ενωτικό Δημοψήφισμα των Κυπρίων  έγινε Επανάσταση, απέδειξε πως δεν ήταν ψεύδος και απάτη το Ενωτικό μας αίτημα, αλλά ένοπλη πραγματικότητα.

Το   Ενωτικό Δημοψήφισμα συνιστά σταθμός στην ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Το "Αξιούμεν Ένωσιν" και το «Ένωσις ή Θάνατος» έγιναν  τα συνθήματα του αγώνα των Κυπρίων για την Εθνική Αποκατάσταση. Ήταν μια παλλαϊκή εξέγερση που στόχο είχε να δώσει την πολιτική και την  νομική νομιμοποίηση στο πάνδημο αίτημα των Κυπρίων για την  Ένωση του νησιού με την Ελλάδα.

«Την Ελλάδα θέλωμεν  και ας τρώγωμεν πέτρες», έγραφαν οι Κύπριοι στους τοίχους! «Αφήστε μας στην Μάνα μας στ αδέλφια μας να πάμε τζιας  τρώμεν  χώμαν του Βουνού αν δεν έχει να φάμεν», τραγουδούσαν οι ποιητές.

Μετά την άρνηση του ΟΗΕ, των ΗΠΑ και  της Βρετανίας, να συγκατανεύσουν ειρηνικά στην εφαρμογή της Αυτοδιάθεσης των Λαών και στην Κύπρο, η ένοπλη εξέγερση ήταν μονόδρομος.

H νομιμοποίηση του ένοπλου αγώνα, δεν προήλθε μόνο από το κατηγορηματικό OXΙ των Βρετανών στο αίτημα για την Ένωση,  αλλά και μέσα από την ίδια την διαδικασία του δημοψηφίσματος, που νομικά και πολιτικά στηρίζεται στο δικαίωμα της Αυτοδιάθεσης άρθρο 1 παράγραφος 2, του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο θεμελιώθηκε ως δημοκρατική αρχή, αναδύθηκε από θάλασσες αίματος, ανέτειλε από εκατόμβες θυσιασθέντων για την Ελευθερία και από τα συντρίμμια του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Ως ο κεντρικός πυλώνας λειτουργίας του διεθνούς συστήματος, ανεξίτηλα γραμμένος στη χάρτα των Ηνωμένων Εθνών. 

Αυτή είναι η νομική και πολιτική βάση του Δημοψηφίσματος. Είναι η εφαρμογή του διεθνούς νόμου. Αποτυπώνει  μια διαδικασία που  αποδεικνύει την ορθότητα του αγώνα της ΕΟΚΑ ως γνήσιας επαναστατικής έκφρασης εναντίον της αποικιοκρατίας.

Το αποτέλεσμα του Ενωτικού Δημοψηφίσματος ως καταγραφή της βούλησης των Κυπρίων για την  Ένωση, δεν έγινε ποτέ σεβαστό από τους Βρετανούς και τους άλλους ισχυρούς της γης.  Αντιθέτως, οι αποικιοκράτες, άρχισαν να υφαίνουν μαζί με τους Τούρκους  ως αντίπαλο δέος  προς την  Ένωση, την διχοτόμηση. Άρχισαν να θέτουν τις βάσεις και τα  πλαίσια γεωγραφικού διαχωρισμού της μειονότητας από την συντριπτική πλειοψηφία.  Η μειονότητα ήταν διασπαρμένη σε όλο το νησί και συνεπώς έπρεπε να εκδιωχθούν οι Έλληνες από ορισμένες περιοχές και να μεταφερθούν εκεί οι μουσουλμάνοι. Για χρόνια οι συνετοί και υποταγμένοι και με  υβριδική συνείδηση Κύπριοι είχαν ως παντιέρα του «αγώνα» τους αυτήν ακριβώς την έκφραση της βρετανοτουρκικής πολιτικής: Την χειρίστη μορφή διχοτόμησης.

Τώρα το γύρισαν στα δύο κράτη. Εντελώς αψυχολόγητα, ξέχασαν τάχα   ότι μέχρι χθες κατηγορούσαν όλους εμάς που δεν αποδεχόμαστε την ΔΔΟ, κατηγορούσαν όλους τους αντιτιθέμενους στην υποταγή, όλους τους «απορριπτικούς», όλους τους «εθνικιστές», όλους όσους πολεμούσαν για να μην μετατραπεί η Κύπρος σε τουρκικό βιλαέτι ότι «προάγουμε την διχοτόμηση».

Οι εν λόγω, εκλεκτά στελέχη του βαθέως Ανανικού κράτους κατέστησαν επίσημη πολιτική της κυβέρνησης την γελοιοποίηση και την χλεύη  όσων-ρομαντικά έστω- θεωρούν ως την λαμπρότερη σελίδα της Ιστορίας μας το Ενωτικό Δημοψήφισμα και τον Αγώνα για την Ένωση. Αλλά και τον εξανέμισμα στους πέντε ανέμους του Ιδεολογικού  Κεφαλαίου που μας κατέλειπαν οι γονείς μας. Αυτή όμως είναι η επιβεβαίωση της αποτυχίας και του εξευτελισμού τους. Διότι, η Ένωση ήταν ένας υψηλός και μεγάλος στόχος, ο οποίος όμως ποτέ δεν είχε ενταχθεί σε συγκροτημένη στρατηγική και ως εκ τούτου δεν επετεύχθη. Λόγω του ραγιαδισμού πολλών εκ των κυβερνησάντων αυτό το νησί,  αλλά και ξένων ραδιουργιών και πολιτικών με βρετανική σφραγίδα. Οι θυσίες του λαού για τον Ιερό μας στόχο χάθηκαν από τα δικά μας λάθη.

Γι αυτά που σας λέγω αναλαμβάνω προσωπικά την ευθύνη, γνωρίζοντας ότι μπορεί να παραβιάζουν τον Νόμο Ακιντζί της Κυπριακής Βουλής, γι αυτό  και καταθέτω και την βουλευτική μου ασυλία.

Αλλά δεν μπορώ να αλλάξω την Ιστορία ξεσκίζοντας μια Χρυσή Σελίδα από τις δέλτους της.

ΤΟ ΕΝΩΤΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΤΗΣ 15^ης  ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1950 είναι ένα ανεκτίμητο και πολύτιμο κομμάτι της Ιστορίας μας.  Οι λέξεις «ΖΗΤΩ Η ΕΝΩΣΙΣ» παραμένουν ανεξίτηλα γραμμένες στις καρδιές μας, στην πάνδημη μνήμη, στην ψυχή του λαού, στους μαθητικούς μας χάρακες, σε κάποιους τοίχους και βράχους στα κατεχόμενα.

Στις ελεύθερες περιοχές οι «εκσυγχρονιστές» εργολαβικά ανέλαβαν το ανίερο έργο και πήραν ασβέστη και «ασπρόγιασαν» τους τοίχους.

Είναι οι ίδιοι που ζητούν να αφαιρέσουμε τις φωτογραφίες του Τάσου Ισαάκ και του Σολάκη του Σολωμού από το οδόφραγμα της Δερύνειας, για να «μην πληγώνονται τ αδέλφια τους». Είναι οι ίδιοι που ψήφισαν τον νόμο Ακιντζί. Είναι οι ίδιοι που μας ζητούν να υποστείλουμε την Γαλανόλευκη. Είναι οι ίδιοι που μας λένε να μην παίρνουμε τα παιδιά μας στα Φυλακισμένα Μνήματα για να μην παθαίνουν ψυχολογικά τραύματα. Είναι οι εθελόδουλοι και υποταγμένοι στον Ερντογάν. 
Το Ενωτικό Δημοψήφισμα ήταν μια πάνδημη δήλωση των προθέσεων των Ελλήνων.

Γράφει ο Νίκος Χριστοδουλίδης , νυν Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, στην Καθημερινή των Αθηνών τον Ιανουάριο του 2012.

«Το δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε στην Κύπρο τον Ιανουάριο του 1950, βάσει του οποίου οι Έλληνες της νήσου εκλήθησαν να τοποθετηθούν ως προς την επιθυμία τους ή μη για Ένωση με την Ελλάδα αποτέλεσε σταθμό στη σύγχρονη ιστορία της Μεγαλονήσου. Στην πραγματικότητα το δημοψήφισμα αποτέλεσε την πρώτη ουσιαστική προσπάθεια της Λευκωσίας για διεθνοποίηση του αιτήματος της Ένωσης, αποτελώντας συνέχεια προηγούμενων προσπαθειών όπως τα γεγονότα του Οκτωβρίου 1931. Την ίδια στιγμή το δημοψήφισμα αποτέλεσε και προϊόν απογοήτευσης των Ελλήνων του νησιού οι οποίοι, μετά  τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και τις διακηρύξεις των νικητών περί ελευθερίας, για άλλη μια φορά αντιμετώπιζαν την άρνηση του Λονδίνου σε σχέση με το αίτημά τους για Ένωση. Επιπλέον, η απόφαση για διενέργεια του δημοψηφίσματος αποσκοπούσε στο να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης προς την Αθήνα, που τη δεδομένη χρονική στιγμή ήταν επιφυλακτική».

Η ιδέα για διενέργεια δημοψηφίσματος πρωτοσυζητήθηκε και ανακοινώθηκε από την Κυπριακή Αριστερά. Η απόφαση του ΑΚΕΛ εντασσόταν στο πλαίσιο της νέας πολιτικής του για Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, σε αντίθεση με τη μέχρι και το καλοκαίρι του 1949 διακηρυγμένη πολιτική του κόμματος για Αυτοκυβέρνηση - Ένωση. Η νέα πολιτική του κόμματος ήταν το αποτέλεσμα συνάντησης στελεχών του ΑΚΕΛ με τον ηγέτη του ΚΚΕ Ζαχαριάδη το φθινόπωρο του 1948. Οι προτροπές Ζαχαριάδη για αλλαγή της μέχρι τότε πολιτικής στο θέμα της Ένωσης οδήγησαν σε σύγκρουση εντός του κόμματος που είχε ως αποτέλεσμα, το καλοκαίρι του 1949, την ανάδειξη νέου γενικού γραμματέα καθώς επίσης και τη διενέργεια τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου του 6ου συνεδρίου του κόμματος, που χαρακτήρισε λανθασμένη τη μέχρι τότε ακολουθούμενη πολιτική στο θέμα της Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτής της νέας πολιτικής, το κόμμα υποστήριξε, μέσω επιστολής των ελεγχόμενων από το ΑΚΕΛ δημοτικών συμβουλίων προς τα Ηνωμένα Έθνη τον Νοέμβριο του 1949, τη διενέργεια δημοψηφίσματος υπό την αιγίδα του Διεθνούς Οργανισμού, με σκοπό να καταγραφεί η πραγματική βούληση των κατοίκων της Κύπρου.

Την ιδέα για διενέργεια δημοψηφίσματος υλοποίησε τελικά, η Εκκλησία της Κύπρου. Η Ιερά Σύνοδος, σε συνεδρία της στις 18 Νοεμβρίου 1949, με τον μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ΄, να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο, αποφάσισε την διενέργεια δημοψηφίσματος και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Β΄, ζήτησε από τον Βρετανό κυβερνήτη Andrew Wright όπως η αποικιακή κυβέρνηση αναλάβει τη διοργάνωσή του. Πέραν της άρνησης, η αποικιακή κυβέρνηση ενημέρωσε τον Αρχιεπίσκοπο ότι δεν ετίθετο θέμα αλλαγής του καθεστώτος στην Κύπρο και το αποτέλεσμα τυχόν δημοψηφίσματος δεν θα είχε καμία απολύτως σημασία.

Λίγες μέρες αργότερα, ο Αρχιεπίσκοπος με εγκύκλιό του προς τον Κυπριακό λαό ανακοίνωσε την απόφαση για διενέργεια δημοψηφίσματος: «Κυπριακέ Λαέ, καλείσαι όπως ηνωμένος και αδιάσπαστος επιτελέσεις και τώρα το προς την δούλην πατρίδα σου καθήκον μετ' ενθουσιασμού. Δι' Ένωσιν και μόνον Ένωσιν ηγωνίσθης επί τόσα έτη. Ένωσιν και μόνον Ένωσιν καλείσαι να επισφραγίσεις διά της ψήφου σου. Εμπρός Κύπριοι, όλοι εις τα επάλξεις διά την μάχην του Δημοψηφίσματος, διά την εθνικήν μας αποκατάστασιν, διά την Ένωσιν με την αθάνατον Μητέρα Ελλάδα».

 Την πρωτοβουλία της Εθναρχίας στήριξε σθεναρά η Αριστερά.

Το δημοψήφισμα πραγματοποιήθηκε σε δύο συνεχόμενες Κυριακές, στις 15 και 22 Ιανουαρίου 1950. Η συλλογή των υπογραφών έγινε έξω από τις εκκλησίες και άρχισε μετά την κυριακάτικη δοξολογία. Οι συμμετέχοντες είχαν την επιλογή να υπογράψουν σε ένα από τα ακόλουθα δύο έντυπα: «ΑΞΙΟΥΜΕΝ, ΤΗΝ ΕΝΩΣΙΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ» ή «ΕΝΙΣΤΑΜΕΘΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΝΩΣΙΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ».

Οι συμμετέχοντες υπέγραφαν τέσσερις φορές έτσι ώστε να δημιουργηθούν τέσσερις τόμοι που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν. Συνολικά υπέγραψαν 215.108 άτομα επί συνόλου 224.757 Ελλήνων της Κύπρου που είχαν δικαίωμα υπογραφής, ποσοστό 95,7%. Υπέρ υπέγραψαν και πολλοί Τουρκοκύπριοι. Στις 29 Ιανουαρίου, η Ιερά Σύνοδος ανακοίνωσε τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος: «Πανηγυρικώς και  θριαμβευτικώς διετρανώθη  ενώπιον πάντων, και διεκηρύχθη ενώπιον Κυβερνήσεων και λαών, η μοναδική, ομόθυμος, στερρά και αδάμαστος θέλησις του Ελληνικού Κυπριακού λαού όπως ενωθεί μετά της ελευθέρας Μητρός Ελλάδος».

Εθναρχική αντιπροσωπεία πήγε στην Αθήνα για να παραδώσει τους τόμους τους Δημοψηφίσματος. Η Ελληνική Κυβέρνηση ήταν πολύ επιφυλακτική ακόμη και ως προς την πραγματοποίηση συνάντησης με την αντιπροσωπεία. Η υποδοχή όμως του κόσμου και η δημοσιότητα που έλαβε το όλο θέμα στον Ελληνικό Τύπο δεν άφηνε στην ουσία επιλογή στην κυβέρνηση Πλαστήρα. Η κυπριακή αντιπροσωπεία, φθάνοντας στην Αθήνα, έτυχε θερμοτάτης υποδοχής από χιλιάδες Έλληνες σε όλες τις πόλεις της χώρας. Ήταν η πρώτη ίσως φορά που το θέμα της Ένωσης απολάμβανε τέτοιας δημοσιότητας στον ελληνικό χώρο. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, οι τόμοι των υπογραφών παραδόθηκαν πανηγυρικά στον Πρόεδρο της Βουλής Δημήτρη Γόντικα, στις 4 Ιουλίου. Την ίδια στιγμή, η Βουλή υιοθέτησε σχετικό ψήφισμα με το οποίο εξέφραζε την πλήρη υποστήριξή της στο αίτημα των Ελλήνων της Κύπρου.

Το Δημοψήφισμα του 1950 αποτελεί σταθμό στην Ιστορία της Κύπρου. Πέραν του ότι ήταν η πρώτη ουσιαστική προσπάθεια για διεθνοποίηση του θέματος, ήταν και η μοναδική ίσως φορά που Εθναρχία και Αριστερά είχαν κοινό επιδιωκόμενο στόχο. Ήταν ίσως μια από τις ελάχιστες στιγμές στην ιστορία της Κύπρου που μια πρωτοβουλία ετύγχανε παλλαϊκής, υποστήριξης.

Μετά την άρνηση του ΟΗΕ, των Ηνωμένων Πολιτειών  της  Αμερικής και  της Βρετανίας, να συγκατανεύσουν ειρηνικά στην εφαρμογή της Αυτοδιάθεσης των Λαών και στην Κύπρο, η ένοπλη εξέγερση ήταν μονόδρομος. Τότε ήταν που μας πέταξε στα μούτρα την φράση «Είναι ψεύδος και απάτη το Ενωτικό σας αίτημα, γιατί αν ήταν πραγματικότης θα πολεμούσατε γι αυτό»,  ο τότε κυβερνήτης Σερ Ρόμπερτ Αρμιτεϊτζ.

Στις 28 Ιουλίου του 1954, ο Minister of State in the Colonial Office, Henry Hopkinson απαντώντας σε ερώτηση εργατικού βουλευτή στην Βουλή των Κοινοτήτων είπε ότι «Ουδέποτε θα γίνει αποδεκτό αίτημα αυτοδιάθεσης των Κυπρίων».

Θα συνιστούσε ιεροσυλία εάν δεν αναφερόμασταν  στον καθοριστικό ρόλο τον οποίο διαδραμάτισε η Εθναρχούσα Εκκλησία της Κύπρου στον αγώνα μας. Ειδικότερα σημαντική ήταν η συνδρομή του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου του Β’, του Μητροπολίτη Κυρηνείας Κυπριανού και του Μητροπολίτη Κιτίου Μακαρίου. Ο Κυπριανός, επικεφαλής αποστολής μετέφερε και κατέθεσε τους τόμους του Δημοψηφίσματος διεθνώς. Και ειδικά στην Ελλάδα,  στις ΗΠΑ και στον OHΕ, κάνοντας γνωστό παγκοσμίως το αίτημα των Ελλήνων της Κύπρου για Αυτοδιάθεση και  Ένωση.

Η Εκκλησία διαδραμάτιζε διαρκώς  ρόλο  πνευματικού, κοινωνικού και πολιτικού ηγέτη των υποδούλων κατά την διάρκεια της μακρόχρονης σκλαβιάς. Έτσι κρατήθηκε ζωντανός ο κώδικας αρχών και αξιών του Ελληνισμού.  Η Εκκλησία καλλιέργησε και ενίσχυσε την εθνική συνείδηση της Κύπρου και δίδασκε στους Κυπρίους γράμματα.  Γι αυτό και πρωτοστάτησε στο δημοψήφισμα και στον  αγώνας της ΕΟΚΑ, του οποίου οι ήρωες  ξεπήδησαν μέσα από την ΟΧΕΝ και τα κατηχητικά σχολεία και ήσαν έτοιμοι να θυσιάσουν την  ζωή τους για την Ελλάδα και την Ελευθερία.

Από την Αιωνία Ελλάδα και την Ορθοδοξία πηγάζει το πολιτικό ήθος των Αγωνιστών της ΕΟΚΑ και συνιστά  την  διαφορά της Οργάνωσης από άλλα επαναστατικά κινήματα. Οι Κύπριοι έβαζαν πάνω από την ζωή τους την Ελευθερία.  Γι αυτό άλλωστε η ποινή του θανάτου δεν κατέστειλε την επανάσταση μας, αλλά την φούντωσε.  Το μεγαλείο των ηρώων μας  έγκειται στο ότι επέλεγαν να πεθάνουν όχι γιατί γνώριζαν πως όλοι πεθαίνουμε μια μέρα, αλλά γιατί ως αρχαίοι Θεοί και Ημίθεοι είχαν το προνόμιο να ζήσουν για πάντα. Να παραμείνουν αθάνατοι. Γι αυτό άλλωστε και οι Άγγλοι ομολόγησαν πως στρατηγικά η ΕΟΚΑ είναι αήττητη .

Η ΕΟΚΑ συνιστά μέρος του πολιτισμού μας.

Το ίδιο και το Ενωτικό Δημοψήφισμα. Είναι κομμάτι του Πολιτισμού μας.  Αυτή είναι η αλήθεια μακριά από τα όποια συμπλέγματα. Στηρίχθηκε στη δημοκρατία, στην ισότητα, στην ελευθερία των λαών, στην αξιοπρέπεια, στον αλληλοσεβασμό, στη ηθική και την αγάπη στην πατρίδα και στον άνθρωπο. ΟΙ Κύπριοι ήθελαν να  ζήσουν ενωμένοι με την Ελλάδα σε έναν ευρύτερο  κοινό πολιτισμικό, εθνικό και κοινωνικό χώρο.

 Το Ενωτικό Δημοψήφισμα είναι ένα ιστορικό βήμα ή εφαλτήριο για   ένα πραγματοποιήσιμο και πολύ ρεαλιστικό  στόχο, δεδομένου ότι  βρισκόμασταν πολύ κοντά στην ΕΝΩΣΗ εκείνα τα χρόνια.

Το γιατί κάποιοι εγκατέλειψαν γρήγορα αυτό το στόχο και συμβιβάστηκαν στην δημιουργία ενός λειψού ανεπαρκούς και υποτελούς κράτους θα το απαντήσει η αδέκαστος Ιστορία.

Η Ένωση ήταν η πυξίδα την οποία σήμερα δεν έχουμε. Γι αυτό και μοιάζουμε με καράβι που πελαγοδρομεί.  Και εμείς και η Μητροπολιτική  Ελλάδα. Η Ένωση δεν ήταν μια συναισθηματική επιλογή, όπως ισχυρίζονται οι γνωστικοί. Αν πραγματοποιούσαμε την Ένωση, θα καθιστούσαμε τον Ελληνισμό περιφερειακή δύναμη από τα Βαλκάνια ως τη Μέση Ανατολή.

Βεβαίως,  από τις 15 Ιανουαρίου  του 1950 ως σήμερα έχουν περάσει 68 χρόνια αλλά  η Ελλάδα είναι πάντα στην καρδιά και στο μυαλό μας. Δεν μπορεί κανείς να την ξεριζώσει. Εμείς την αγαπάμε όπως και αν είναι. Ακόμη και όταν μας πληγώνει.

Η έννοια της Ένωσης και της ταυτότητας συμφερόντων της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας  ποτέ δεν έφυγε από την  πολιτική ζωή   και περιστρέφεται γύρω μας συνεχώς, με διαφορετικές  εκφράσεις, όπως για παράδειγμα με το Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, το οποίο προτού τιναχτεί στον αέρα για τα συμφέροντα μικρών υπάτων κι ακόμη μικροτέρων ανθυπάτων, είχε επεκταθεί σε κοινωνικούς και πολιτικούς τομείς. Σήμερα συνεχίζεται με τις διάφορες τριμερείς συμφωνίες οι οποίες έστω και αν γίνονται για καθαρά προεκλογικούς λόγους , στα χέρια μιας πατριωτικής κυβέρνησης με στρατηγικούς στόχους, θα αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο και πολλαπλασιαστή ισχύος των δυνάμεων του Ελληνισμού.  

Υπάρχει βεβαίως και η άποψή ότι η διεκδίκηση της Ένωσης υπήρξε  πηγή κακών. Δεν θα χαρακτηρίσω πολιτικά αυτή τη θέση, θα πω μόνο πως  αν πραγματοποιείτο  η Ένωση,  και το νησί μας εντασσόταν στην Ελληνική επικράτεια, δεν θα είχαμε τα δεινά που έχουμε σήμερα.

Υπάρχει ακόμη και ο γραφικός ισχυρισμός ότι η Ένωση επιτεύχθηκε  μέσω της  συμμετοχής Ελλάδας και Κύπρου στην ΕΕ. Ωστόσο, η Κυπριακή Δημοκρατία υφίσταται συνεχή επίθεση κατά της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της ίδιας της ύπαρξης της, από την Τουρκία, που μεθοδικά απεργάζεται την διάλυση του κράτους μας. Η πολιτική του εκτουρκισμού και εξισλαμισμού της Κύπρου είναι συνεχής και αδιάπτωτη. Παράλληλα, η Κυπριακή Πολιτεία διέρχεται μια πρωτόγνωρη οικονομική, κοινωνικοηθική, πολιτική και θεσμική κρίση. Την ίδια στιγμή το Εθνικό μας θέμα διολισθαίνει επικίνδυνα, και η μετατροπή της Κύπρου σε τουρκικό βιλαέτι μια πολύ πιθανή εξέλιξη. Εμείς αντιλαμβανόμαστε ότι οι προοπτικές αποφυγής ολοκληρωτικής καταστροφής εάν συνεχιστεί η ιδία πολιτική, είναι μηδενικές.

 Ζούμε περίοδο συνεχούς φθοράς, μεγάλο ποσοστό του Λαού διαβιεί κάτω από το όριο της φτώχιας και ακόμη μεγαλύτερο δυσπραγεί. Το κράτος και η  κοινωνία διανύουν περίοδο βαθιάς παρακμής και οι λειτουργίες της πολιτείας  υπονομεύονται εκ των έσω, από τη μεγάλη διαπλοκή και διαφθορά στην πολιτική ζωή, στους θεσμούς και στην ίδια την κοινωνία. Η μακροχρόνια  σήψη έχει διαβρώσει τον κοινωνικό ιστό, απειλεί την κοινωνική συνοχή και έχει δημιουργήσει ιδιαίτερα επιλήψιμες και επικίνδυνες ρωγμές στο κύρος της κρατικής μας υπόστασης.

Το φρόνημα του λαού βρίσκεται στο ναδίρ και ο πολίτης είναι απελπισμένος.

Εμείς θα αναπτερώσουμε το φρόνημα του λαού, θα του δώσουμε ξανά όραμα και ελπίδα. Εμείς θα ενισχύσουμε την οικονομία του κράτους και η Κυπριακή Δημοκρατία θα ανακτήσει την αίγλη και την λαμπρότητα των χρόνων της ακμής  της. Πρωταρχική ανάγκη είναι η απελευθέρωση της Κύπρου με την επίτευξη μιας  δημοκρατικής συμφωνίας για  λύση που θα θεμελιωθεί και θα εδράζεται πάνω στις ανθρώπινες ελευθερίες, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στις   αρχές και αξίες της ΕΕ και του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Μιας λύσης, που θα καταστήσει την Κυπριακή Δημοκρατία ισότιμο ελεύθερο, δημοκρατικό, ευρωπαϊκό κράτος. Η απελευθέρωση μπορεί να επιτευχθεί αν πρώτα σταματήσει η αποσύνθεση του κράτους και της κοινωνίας. Με την καταπολέμηση της διαφθοράς, της αδιαφάνειας, της διαπλοκής, της ατιμωρησίας, της αναξιοκρατίας και της ανεπάρκειας που υπονομεύουν  το ήθος και την επάρκεια του λαού.

Αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να τιμήσουμε την Ιστορία μας και να δικαιώσουμε τον Αγώνα για την ΕΝΩΣΗ και την Απελευθέρωση της πατρίδας που αργά ή γρήγορα θα γίνει.

Όσοι πιστοί, προσέλθετε στις κάλπες στις 28 Ιανουαρίου και στις 4 του Φλεβάρη. Προσέλθετε στην θεία μυσταγωγία που επίκειται και αναμετρηθείτε με την Ιστορία των προγόνων μας που την έγραψαν με το αίμα τους στας δέλτους του ΕΝΩΤΙΚΟΥ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ.