Διπλωματική μάχη με επίκεντρο την απάλειψη της αναφοράς για «απρόσκοπτη» (uninterrupted) διαδικασία εναρμόνισης της τουρκοκυπριακής κοινότητας με το ευρωπαϊκό κεκτημένο μαίνεται στο Στρασβούργο, ενόψει της συζήτησης σήμερα και της ψήφισης αύριο Πέμπτη της έκθεσης για την Τουρκία, από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά (ΑΚΕΛ) υπέβαλε τροπολογία ζητώντας διαγραφή της αναφοράς σε «απρόσκοπτη» εξοικείωση της τουρκοκυπριακής κοινότητας, ενώ στην ίδια κατεύθυνση δραστηριοποιείται το υπουργείο Εξωτερικών (ΜΑΕΕ), καθώς και οι Κύπριοι ευρωβουλευτές που προσβλέπουν σε υπερψήφιση της τροπολογίας της Αριστεράς.
Η εξασφάλιση πάντως της απαραίτητης πλειοψηφίας προϋποθέτει τη στήριξη της τροπολογίας της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, από την Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΔΗΣΥ), ενώ καθοριστικός θα είναι και ο ρόλος που θα διαδραματίσει η Ομάδα Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (ΔΗΚΟ-ΕΔΕΚ), δεδομένου μάλιστα ότι η εισηγήτρια, Κάτι Πίρι, προέρχεται από την εν λόγω πολιτική ομάδα.
Η Λευκωσία θεωρεί ορθώς ότι η διαδικασία εξοικείωσης των Τουρκοκυπρίων με το κεκτημένο πρέπει να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις διαπραγματεύσεις για λύση του Κυπριακού. Άλλωστε, στόχος είναι η εναρμόνιση των Τουρκοκυπρίων με το κεκτημένο, στο πλαίσιο επανένωσης της νήσου και όχι για τη δημιουργία εντυπώσεων περί χωριστής διαδικασίας και αυτονόμησης της τουρκοκυπριακής κοινότητας, κάτι που εκ των πραγμάτων θα αποτελούσε «αντικίνητρο» για λύση.
Σημειώνεται πάντως ότι η Κομισιόν και ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε έχουν αντίθετη άποψη και θεωρούν ότι η διαδικασία εξοικείωσης των Τουρκοκυπρίων με το κεκτημένο πρέπει να συνεχιστεί «απρόσκοπτα», ανεξαρτήτως της πορείας των απευθείας διαπραγματεύσεων, θέση που ενστερνίζεται και η Βρετανία.
Κατά τα λοιπά, οι κυπρογενείς αναφορές της Τουρκίας θεωρούνται «κλειδωμένες» στην έκθεση που θα εγκριθεί αύριο, με θετικότερα στοιχεία τις υποδείξεις για απόδοση των Βαρωσίων στον ΟΗΕ, για έναρξη της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο, καθώς και για τερματισμό του εποικισμού της νήσου.
Θετική επίσης είναι η επανάληψη των υποδείξεων προς την Άγκυρα για αποφυγή απειλών και ενεργειών, σε συνδυασμό με την υπόμνηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών-μελών, να εξερευνούν και να εκμεταλλεύονται τους φυσικούς τους πόρους.
Στον αντίποδα, οι υποστηρικτικές αναφορές της έκθεσης της Ευρωβουλής για αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας, καθώς και για την ελευθέρωση των θεωρήσεων διαβατηρίων για 75 εκατομμύρια Τούρκους πολίτες, προκαλούν έντονο προβληματισμό. Κυρίως γιατί η Ευρωβουλή τάσσεται στο πλευρό της Κομισιόν υποστηρίζοντας την επιβράβευση της Τουρκίας με μια αναβαθμισμένη Τελωνειακή Ένωση, ενώ η Άγκυρα αρνείται να την εφαρμόσει καν στη βασική της μορφή και διατηρεί κλειστά τα τουρκικά λιμάνια προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Αρνητική επίσης είναι η αναφορά για πρόσκληση του ΥΠΕΞ της Τουρκίας να συμμετάσχει σε Συμβούλια της Ε.Ε., για θέματα που αφορούν τη χώρα του.
Στο Κυπριακό, η έκθεση θεωρεί ως βάση για λύση τη δήλωση της 11ης Φεβρουαρίου, ενώ εκφράζει στήριξη στη διαδικασία της Ελβετίας.
Παράλληλα, η Ευρωβουλή επαναλαμβάνει τη θέση της για «μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη λύση, βασισμένη σε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, μια διεθνή νομική προσωπικότητα, μια κυριαρχία και μια ιθαγένεια με πολιτική ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το διεθνές δίκαιο και το κοινοτικό κεκτημένο και στη βάση του σεβασμού των αρχών επί των οποίων έχει θεμελιωθεί η Ε.Ε». Και «αναμένει από τη Τουρκία να επιδείξει «ενεργή στήριξη» για τη γρήγορη και επιτυχή κατάληξη των συνομιλιών.
Αλληλεγγύη προς Κύπρο
Την ανάγκη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης προς την Κύπρο, που ως μικρό κράτος-μέλος παραμένει αφοσιωμένο στις ευρωπαϊκές αξίες αλλά αντιμετωπίζει τη συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή και επιθετικότητα του Ερντογάν, τόνισε ο ευρωβουλευτής Κώστας Μαυρίδης (ΔΗΚΟ, S&D), ενώπιον του Προέδρου της Κομισιόν κ. Γιούνκερ, στη συζήτηση στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με την ευκαιρία της ανασκόπησης της Μαλτέζικης Προεδρίας στο Στρασβούργο.
Παρόμοια παρέμβαση έγινε από τον κ. Μαυρίδη και προς την Ύπατη Εκπρόσωπο κ. Μογκερίνι στη συζήτηση η οποία διεξήχθη στην πολιτική του ομάδα.
Κόλαφος στα ευρωτουρκικά
Στα ευρωτουρκικά, η έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θεωρείται κόλαφος για την Τουρκία και το καθεστώς Ερντογάν.
Καταγράφει με τα μελανότερα των χρωμάτων την κατάλυση των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην υποψήφια χώρα, με ιδιαίτερες αναφορές στην καταπάτηση της ελευθερίας της έκφρασης και στην οπισθοδρόμηση που παρατηρείται σε ζητήματα που αφορούν το κράτος δικαίου.
Η Ευρωβουλή ζητά επίσημη αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, εάν η Τουρκία εφαρμόσει το πακέτο συνταγματικών μεταρρυθμίσεων που εγκρίθηκε πρόσφατα (σ.σ. η εφαρμογή αναμένεται το 2019). Σημειώνει επίσης ότι ενδεχόμενη επαναφορά της θανατικής ποινής στην Τουρκία θα έχει ως αποτέλεσμα τον «άμεσο τερματισμό» της ενταξιακής πορείας της υποψήφιας χώρας και της προενταξιακής οικονομικής βοήθειας που παρέχει η Ε.Ε.
