Κυπριακό: Δεν τους ενδιαφέρει μια πραγματική και δημοκρατική λύση αλλά η διαδικασία

FILE PHOTO.  Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, απηύθυνε ομιλία στο Παγκόσμιο Φόρουμ του American Jewish Committee στην Ουάσιγκτον τη Δευτέρα 5 Ιουνίου 2016. ΚΥΠΕ/ Δημήτριος Πανάγος

Του Μάριου Ευρυβιάδη
Θα (ξανα)πάνε, λέει ο Νίκος Αναστασιάδης, στη Γενεύη για συνομιλίες –και πενταμερή μάλιστα– μετά την πρόσφατη συνάντηση στη Νέα Υόρκη με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ. Και η Τουρκία λέει πως (ξανα)θέλει τη Γενεύη, αν και την τελευταία φορά σηκώθηκε και έφυγε στα μισά ο προπέτης Τσαβούσογλου.

Αναρωτιέμαι, και πιστεύω και ο μέσος Έλληνας της Κύπρου προβληματίζεται σχετικά, ως προς το τι τελικά συμβαίνει και ειδικά τι είναι που προσμένει ο Νίκος Αναστασιάδης και (ξανα)οδεύει για τη Γενεύη. Σίγουρα τα πράγματα δεν μπορεί να είναι καλύτερα από την τελευταία φορά. Επιπλέον τούτη τη φορά υπάρχει και ο επιπρόσθετος κίνδυνος να μας ξαναφορτώσουν το φταίξιμο. 

Η «νέα» Γενεύη προσφέρεται στο να μας καταναγκάσουν είτε να αποδεχτούμε την όποια λύση, είτε να αποδεχτούμε το φταίξιμο.

Έχω μια εξήγηση για το διαχρονικό αυτό φαινόμενο του «πήγαινε-έλα» και είναι η εξής: τον λεγόμενο διεθνή παράγοντα, δηλ. τους Αγγλοαμερικανούς, οι οποίοι διαχειρίζονται εδώ και δεκαετίες το Κυπριακό, δεν τον ενδιαφέρει η πραγματική λύση – μια δημοκρατική και βιώσιμη λύση.

Αυτό που τον ενδιαφέρει είναι μόνο η «διαδικασία»-«the process». Κουβέντα δηλαδή να γίνεται –δηλώσεις επί των δηλώσεων, διασκέψεις Τύπου, συναντήσεις, δείπνα, ταξίδια και ξανά τα ίδια– με τους ίδιους ή διαφορετικούς παίκτες και πάντοτε τους ίδιους τοπικούς χειροκροτητές. Σκοπός και στόχος της διαδικασίας είναι να περνά ο χρόνος και ν’ αποφεύγεται η «στιγμή της αλήθειας», που είναι το αδιέξοδο με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Υπάρχει και το ιστορικό που υποστηρίζει αυτή τη θέση και μας πάει πίσω στο μερικό εμπάργκο όπλων κατά της Τουρκίας, την άρση του (1975-1978), και το λεγόμενο Σχέδιο Νίμιτζ, γνωστό επίσης και ως το αγγλο-αμερικανο-καναδέζικο σχέδιο του 1978.

Τότε, στην Ουάσιγκτον, έγινε μια συμφωνία με αμερικανική πρωτοβουλία ώστε να εξυπηρετηθούν τα αμερικανικά συμφέροντα στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.

Αυτή αφορούσε στην άρση του μερικού εμπάργκου όπλων εναντίον της Τουρκίας και την έναρξη μιας ανοικτής διαδικασίας συνομιλιών, με τον Αμερικανό αξιωματούχο Μάθιου Νίμιτζ ως διαμεσολαβητή, που θα κατέληγε σε ένα σχέδιο λύσης αρχίζοντας με την επιστροφή μέρους της Αμμοχώστου (Για λεπτομέρειες, δες Eugene T. Rossides, Van Coufoudakis, The United States and Cyprus: Double Standards and the Rule of Law. Washington: American Hellenic Institute, 2002, passim).

Δεν είναι της ώρας η συζήτηση για το Σχέδιο Νίμιτς. Όμως πρέπει να υπογραμμιστεί πως αποτελούσε αφετηρία για όλα όσα ακολούθησαν με στόχο α) την «αέναη» διαδικασία ώστε να διευκολύνονται τα αμερικανικά στρατηγικά σχέδια στη Μέση Ανατολή που αφορούσαν σε εξοπλισμούς –13 δισ. δολαρίων για την Τουρκία για την επόμενη δεκαετία–, και β) τη σταδιακή απονομιμοποίηση και τελική κατάλυση του κυπριακού κράτους, μια πολιτική που συνεχίζει μέχρι της μέρες μας και που αποτελεί τον τελικό στόχο των Αγγλοαμερικανών και των Τούρκων.

Παρεμπιπτόντως πλανώνται όσοι στην Κύπρο, με πρώτο τον τότε ΥΠΕΞ Νίκο Ρολάνδη και με το ΑΚΕΛ να τον ακολουθεί κατά πόδας, πιστεύουν πως η απόρριψη του Σχεδίου Νίμιτς από τον Πρόεδρο Κυπριανού οδήγησε στις αποσχιστικές ενέργειες των Τούρκων το 1983.

Το πιστεύουν διότι μια ζωή ομφαλοσκοπούν και αδυνατούν ή αρνούνται να διασυνδέσουν τα γεγονότα στην Κύπρο με τις στρατηγικές εξελίξεις στην περιοχή – πτώση Σάχη, Αφγανιστάν, πραξικόπημα Εβρέν κ.λπ.

Για παράδειγμα, η αποσχιστική ενέργεια του 1983 διασυνδέεται άμεσα με το πραξικόπημα του Εβρέν και δεν έχει να κάνει απολύτως τίποτα με αποφάσεις του Σπύρου Κυπριανού.

Επιπλέον συνδέεται άμεσα και με το Δόγμα Wohlstetter το οποίο μετέτρεπε την Τουρκία σε χωροφύλακα στη Μέση Ανατολή για τους Αμερικανούς, αντικαθιστώντας τον Σάχη της Περσίας.

Όποιος γνωρίζει στοιχειώδη πράγματα –πως δηλαδή ο Ραούφ Ντενκτάς επιδίωκε να ανακηρύξει «κράτος» από την επόμενη της εισβολής– γνωρίζει πως τίποτα δεν θα σταματούσε τους Ντενκτάς – Εβρέν από τους πραξικοπηματικούς τους σχεδιασμούς το 1980-1983.

Και ας διαβάσουν όσοι αμφισβητούν τα γραφόμενά μου, τον μακαρίτη Άλι Μπιράντ και το βιβλίο του, «12 Σεπτεμβρίου 1980». Άντε τώρα να κατανοήσουν κάτι τέτοιο ο Νίκος Ρολάνδης και το ΑΚΕΛ, που κάθε τόσο μας θυμίζουν πως η «αδιαλλαξία» των Ελλήνων οδήγησε στο 1983 και πως, όσο περνά χρόνος, οδηγεί σε χειρότερα.

Η αποσχιστική πράξη του 1983 μές προσέφερε μια χρυσή ευκαιρία να απαλλαγούμε από την ατέρμονη διαδικασία, και με τους Τούρκους ως φταίχτες. Η κυβέρνηση Κυπριανού όχι μόνο αρνήθηκε να το πράξει και να αναστοχαστεί στρατηγικά, αλλά υπέπεσε και στην παγίδα να συνεχίσει τη διαδικασία και να εμπλακεί στο φιάσκο του 1984-1985.

Μέσα σε έναν χρόνο δηλαδή, οι Τούρκοι, με τη ενεργή υποστήριξη των πατρώνων τους, κατόρθωσαν να παρουσιάσουν τους εαυτούς τους ως «ειρηνοποιούς», να ξεχαστεί το πραξικόπημα του 1983 και να παρουσιάσουν την Κύπρο ως φταίχτη.

Μια δεύτερη ευκαιρία να απεγκλωβιστούμε από την ατέρμονη διαδικασία είχαμε το 2003 όταν ο Ντενκτάς αρνήθηκε να δεχτεί την τότε τελευταία εκδοχή του Σχεδίου Ανάν, την οποία η δική μας πλευρά είχε αποδειχτεί.

Τούτη τη φορά ήταν ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος που τους «έβγαλε» από το αδιέξοδο. Πήρε την πρωτοβουλία να καλέσει τον ΓΓ του ΟΗΕ για μια «τελική» προσπάθεια, η οποία, δυστυχώς, κατέληξε στην επιδιαιτησία, στις παμπεσιές των Χάνεϊ και Ντε Σότο, και στο κρατοκτόνο Σχέδιο Ανάν του 2004. Ο λαός το καταψήφισε αλλά δακτυλοδείχτηκε ως «φταίχτης».

Ευκαιρία απεγκλωβισμού

Τις μέρες αυτές μας παρουσιάζεται ακόμη μια ευκαιρία απεγκλωβισμού, αν και όχι τόσο ξεκάθαρη όσο οι προηγούμενες και αφορά στη φαρσοκωμοδία και τα φαρσο-αποτελέσματα του Μοντ Πελεράν κ.λπ.

Όμως ο Νίκος Αναστασιάδης ξανακάνει τα ίδια, ως εάν και δεν έμαθε τίποτα από τη συμπεριφορά του Ερντογάν όλο αυτό το διάστημα.

Αλήθεια γιατί θέλει να (ξανα)πάει σε μια νέα Γενεύη ο Αναστασιάδης; Μήπως για να αποφύγει τον θυμό του Ερντογάν με την επερχόμενη καλοκαιρινή κρίση για τους υδρογονάνθρακες; Αυτή θα την βρει μπροστά του, είτε βρίσκεται σε «συνομιλίες» είτε όχι. Οι Τούρκοι δεν θα του χαριστούν παρά μόνο αν δεχτεί τους όρους τους.

Ή μήπως ο Νίκος Αναστασιάδης πάει Γενεύη διότι έχει εθιστεί και αυτός με την «ατέρμονη διαδικασία», δηλ. «κουβέντα να γίνεται» και πάρτι να κάνουμε με τους «πλατφορμίστες» της επανενοποίησης – της περιβόητης «reunification»– και τους λοιπούς υποκριτές της λεγόμενης διεθνούς κοινότητας;

Αν συμβαίνει το δεύτερο, τότε έχουμε την απόλυτη επιτυχία της μετατροπής του Κυπριακού ως μίας ατέρμονης «διαδικασίας» που εξυπηρετεί τον διεθνή παράγοντα, όχι όμως τον κυπριακό λαό.

*Καθηγητής  Διεθνών  Σχέσεων

apopseis.com