Σύληση αρχαίου τάφου αποκαλύπτει ο δήμαρχος Πάφου, Φαίδων Φαίδωνος

Ερευνώντα λειτουργό διόρισε η διευθύντρια Τμήματος Αρχαιοτήτων Μαρίνα Ιερωνυμίδου ύστερα από καταγγελίες του δημάρχου Πάφου Φαίδωνα Φαίδωνος ότι αρχαίος τάφος συλήθηκε μερικές μέρες μετά την κάθοδο σε ταφικό συγκρότημα πέντε λειτουργών ή και εργατών του Τμήματος Αρχαιοτήτων, οι οποίοι φέρονται να διαπίστωσαν την ύπαρξη του τάφου.
Ο κ. Φαίδωνος με επιστολή του προς τη διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων τονίζει ότι μόνον οι πέντε γνώριζαν την ύπαρξη του ασύλητου τάφου.
Η διευθύντρια Τμήματος Αρχαιοτήτων αναφέρεται σε αρχαιοκαπηλία, την οποία, ωστόσο, επικεντρώνει στην καταστροφή σαρκοφάγου και όχι στη σύληση αρχαίου τάφου. «Με οδηγίες μου διατάχθηκε έρευνα», λέει ο υπουργός Μεταφορών Μάριος Δημητριάδης.
Στην επιστολή του προς την κ. Ιερωνυμίδου, ημερομηνίας 24 Μαΐου 2017, ο δήμαρχος Πάφου αναφέρει και τα εξής:
«Αναγκάζομαι να θέσω ενώπιόν σας το θέμα που αφορά το ταφικό συγκρότημα το οποίο ανακαλύφθηκε στη γωνία των οδών 25ης Μαρτίου και Έξω Βρύσης κατά την περίοδο κατασκευής του Αποχετευτικού Συστήματος της Πάφου. Στο εν λόγω ταφικό συγκρότημα έγινε προσπάθεια συντήρησης και ανάδειξής του, με διεύρυνση της επιφανειακής ανασκαφής κατά την πρόσφατη εκτέλεση των έργων ανάπλασης των πλατειών περιμετρικά του Δημοτικού Μεγάρου.
Όπως είμαι σε θέση να γνωρίζω, στο πλαίσιο των εργασιών αυτών, πέντε (5) τουλάχιστον λειτουργοί ή/και εργάτες του Τμήματος Αρχαιοτήτων και μόνον αυτοί κατήλθαν τον Οκτώβριο του 2016 στο ταφικό συγκρότημα και διαπίστωσαν ότι πίσω από πλάκα βρισκόταν πρόσθετος ασύλητος τάφος, άγνωστος έως εκείνη τη στιγμή. Εμφανής πρόθεσή σας ήταν όπως λειτουργοί και εργάτες του Τμήματος Αρχαιοτήτων προχωρήσουν στο άμεσο άνοιγμα του ασύλητου τάφου. Χωρίς να ενημερωθεί η Αστυνομία, όμως, για λήψη μέτρων προστασίας, αλλά και χωρίς εσείς να λάβετε οποιαδήποτε μέτρα κατά το διάστημα που θα μεσολαβούσε έως ότου αρχίσετε τις ανασκαφικές εργασίες.
Μετά από λίγες μέρες διαπιστώθηκε ότι ο τάφος συλήθηκε και το περιεχόμενό του απομακρύνθηκε. Πανικόβλητοι, μετά τη διαπίστωση αυτή, σπεύσατε να καταγγείλετε το περιστατικό στο Τ.Α.Ε. της Αστυνομικής Διεύθυνσης Πάφου, στις 2 Νοεμβρίου 2016. Όταν μάλιστα διαπιστώθηκε η σύληση, η πρώτη αντίδραση λειτουργών του Τμήματός σας ήταν να ζητήσουν από άτομα που εργαζόταν στο εργοτάξιο και έμαθαν εκ των υστέρων για τη σύληση να μη μιλήσουν σε κανέναν».
Σχολιάζοντας τις καταγγελίες του δημάρχου Πάφου η διευθύντρια Τμήματος Αρχαιοτήτων αναφέρει σε επιστολή της ημερομηνίας 25 Μαΐου 2017 προς τον δήμαρχο Πάφου:
«Συμφωνώ ότι πρόκειται για ένα σοβαρό περιστατικό αρχαιοκαπηλίας, το οποίο μόλις περιήλθε στην αντίληψή μου καταγγέλθηκε στο Τ.Α.Ε της Αστυνομικής Διεύθυνσης Πάφου από το οποίο αναμένω το πόρισμα. Παρόλα αυτά, ύστερα από τις πληροφορίες που καταθέτετε, σας πληροφορώ τα ακόλουθα:
Ο τάφος ανακαλύφθηκε κατά τις εργασίες του αποχετευτικού της Πάφου στις αρχές Δεκεμβρίου του 2000 και η ανασκαφή του ολοκληρώθηκε στις 22 του ίδιου μήνα χωρίς να απαιτείται επιπλέον έρευνα. Κατά την ανασκαφή του τάφου εντοπίστηκε δάπεδο από γυψοκονίαμα, πάνω στο οποίο είχε κτιστεί λίθινη σαρκοφάγος, και δεν υπήρχε καμία υπόνοια για την ύπαρξη κάποιου ορύγματος κάτω από το δάπεδο αυτό. Ως εκ τούτου δεν υπήρχε πρόθεση εκ μέρους των αρχαιολόγων να προχωρήσουν στην καταστροφή του δαπέδου αλλά ούτε και της κτιστής σαρκοφάγου για να εξεταστεί το ενδεχόμενο ύπαρξης άλλων αρχαιοτήτων στο υπέδαφος του θαλάμου. Τέτοια μεθοδολογία είναι αντίθετη με την επιστημονική δεοντολογία και την αρχαιολογική επιστήμη. Επιπρόσθετα, αποφασίστηκε η διατήρηση του μνημείου και η ένταξή του στον μελλοντικό σχεδιασμό ανάπλασης της πλατείας και αργότερα στεγάστηκε πρόχειρα».
Πώς εντοπίστηκε η… αρχαιοκαπηλία
Η διευθύντρια Τμήματος Αρχαιοτήτων δίνει τη δική της εξήγηση σχετικά με το πώς διαπιστώθηκε η σύληση του τάφου κατά τον κ. Φαίδωνος ή η αρχαιοκαπηλία κατά την ίδια.
Όπως αναφέρει η κ. Ιερωνυμίδου, το πρόχειρο ξύλινο προστατευτικό κάλυμμα αφαιρέθηκε στο πλαίσιο της ανάπλασης της πλατείας και ανασκάφηκε η είσοδος που δεν είχε ανασκαφεί αρχικά.
«Η διερεύνηση που έγινε εκ μέρους μας, διεφάνη ότι ακολούθησε την επέμβαση των αρχαιοκαπήλων. Όταν καταστράφηκε η σαρκοφάγος και αποκαλύφθηκε το όρυγμα κάτω από το δάπεδο, απέδειξε ότι δεν επρόκειτο για ασύλητο τάφο αλλά για όρυγμα στον βράχο που πιθανόν να είχε χρησιμοποιηθεί παλαιότερα ως ταφική θήκη, μπαζώθηκε και χρησίμευε ως βάση για την κτιστή σαρκοφάγο. Σύμφωνα με τα ταφικά έθιμα της εποχής, δεν επιτρεπόταν να υπάρχει ένας τάφος που να καλύπτει κάποιον άλλον, για λόγους σεβασμού προς τους νεκρούς».
Ως εκ τούτου, συνεχίζει η κ. Ιερωνυμίδου, προκύπτει ότι πρόκειται για καθαρή δράση αρχαιοκαπηλίας, γνωστό και συχνό φαινόμενο στην περιοχή της Πάφου και γι’ αυτόν τον λόγο είμαστε σε συνεχή επαφή και συνεργασία με την Αστυνομία για την πάταξη του φαινομένου.
Ζητήθηκε εμπλοκή του ΤΑΕ
Η διευθύντρια Τμήματος Αρχαιοτήτων ενημερώνει τον Δήμαρχο Πάφου, πως αν και θεωρεί ότι πρόκειται για αρχαιοκαπηλία, έδωσε ήδη οδηγίες για διερεύνηση του θέματος με τον διορισμό ερευνώντα Λειτουργού. «Επαναλαμβάνω ότι είμαι αποφασισμένη, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μου ως Διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων, να ενεργήσω με όλες μου τις δυνάμεις στην εξιχνίαση της υπόθεσης σε συνεργασία με την Αστυνομία», καταλήγει η κ. Ιερωνυμίδου.

  Βάσος Βασιλείου  

Φιλελεύθερος