12/6/17

Έγγραφο Γιούνκερ: Το Κυπριακό πρέπει να λυθεί αυτό το καλοκαίρι

Λύση του Κυπριακού με συνοπτικές διαδικασίες, «αυτό το καλοκαίρι», προκειμένου να δημιουργηθούν συνθήκες ενίσχυσης της συνεργασίας και εμβάθυνσης των ευρωτουρκικών σχέσεων, με επόμενους σταθμούς την έναρξη της διαδικασίας αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης στα τέλη του 2017 και την πραγματοποίηση νέας Συνόδου Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας την άνοιξη του 2018, περιλαμβάνει ο οδικός χάρτης που έδωσε, σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ προς τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ο οδικός χάρτης, τον οποίο εξασφάλισε ο «Φ», δημιουργεί αβίαστα την εντύπωση ότι η επίλυση του Κυπριακού καθίσταται βασικό όχημα στην προσπάθεια του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ να πετύχει ολική επαναφορά των ευρωτουρκικών σχέσεων. Άλλωστε, στο κείμενο το οποίο έδωσε προς τον Ταγίπ Ερντογάν και αναφέρεται στη διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος «αυτό το καλοκαίρι» απουσιάζουν οι βασικές πρόνοιες που θα έπρεπε να χαρακτηρίζουν μια λύση.
Η μοναδική διαπίστωση που γίνεται εκ μέρους του προέδρου της Κομισιόν είναι ότι η επίλυση του Κυπριακού θα ανοίξει τον δρόμο για εμβάθυνση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
Ο οδικός χάρτης που έδωσε ο κ. Γιούνκερ προς τον Ταγίπ Ερντογάν, στις 25 Μαΐου, προκάλεσε κύματα αντιδράσεων μεταξύ κρατών-μελών, τα οποία είχαν μείνει στο σκοτάδι και αγνοούσαν την κίνηση του προέδρου της Κομισιόν, που επέλεξε να μην ενημερώσει τη συντριπτική πλειοψηφία των κρατών της ΕΕ.
Ειδικότερα, το άτυπο έγγραφο παραπέμπει σε έξι βασικά στοιχεία αναφορικά με το μέλλον των ευρωτουρκικών σχέσεων:
1. Διαπιστώνει ότι το διάστημα που έχει μεσολαβήσει χωρίς ουσιαστικές επαφές μεταξύ Βρυξελλών και Άγκυρας έχει προκαλέσει ζημιά στις ευρωτουρκικές σχέσεις. Υποδεικνύει την ανάγκη εντατικοποίησης του διαλόγου στην ενέργεια, στις μεταφορές, περιλαμβανομένων και των αερομεταφορών (σ.σ. χωρίς να λαμβάνει υπόψη ότι η Τουρκία επιβάλλει στον τομέα αυτό δυσμενείς διακρίσεις εις βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας). Επιπλέον, προτείνει ενίσχυση των ευρωτουρκικών σχέσεων σε ζητήματα τρομοκρατίας, εξωτερικής πολιτικής και οικονομίας, περιλαμβανομένης και της Τελωνειακής Ένωσης, πεδίο στο οποίο η Τουρκία εμμένει επίσης να μην εφαρμόζει το Πρωτόκολλο έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας.
2. Το δεύτερο σημείο αφορά αποκλειστικά στο Κυπριακό και επισημαίνει χαρακτηριστικά τα εξής: «Μια λύση στο Κυπριακό θα πρέπει να εξευρεθεί αυτό το καλοκαίρι. Είναι προς το συμφέρον των δύο μερών να διασφαλίσουν ότι η υφιστάμενη ευκαιρία δεν θα χαθεί. Αυτό θα επιτρέψει στην ΕΕ και στην Τουρκία να εμβαθύνουν περαιτέρω τη συνεργασία τους στα ζητήματα-κλειδιά που αναφέρονται πιο πάνω (σ.σ. στην παράγραφο 1)», αναφέρει χαρακτηριστικά το έγγραφο Γιούνκερ, επιδεικνύοντας αποκλειστικό ενδιαφέρον για το χρονικό σημείο της λύσης, χωρίς να αγγίζει την ουσία του προβλήματος και τηρώντας αποστάσεις από τις πρόνοιες που πρέπει να χαρακτηρίζουν μια ενδεχόμενη διευθέτηση.
3. Η αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας πρέπει να αντιμετωπιστεί ως πολιτική προτεραιότητα. Να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις περί το τέλος του έτους για αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης, νοουμένου ότι οι πολιτικές συνθήκες θα το επιτρέψουν, αναφέρει το έγγραφο του προέδρου της Κομισιόν.
4. Η ελευθέρωση των ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων θα λάβει χώρα όταν όλα τα κριτήρια που έχουν τεθεί ως προϋπόθεση εκπληρωθούν (σ.σ. μέχρι στιγμής η Τουρκία έχει εκπληρώσει 65 από τα 72 κριτήρια και 7 εξακολουθούν να παραμένουν σε εκκρεμότητα).
5. Υπεύθυνος για τον συντονισμό μεταξύ ΕΕ-Τουρκίας εκ μέρους της Κομισιόν θα είναι ο αντιπρόεδρος Φρανς Τίμερμανς, σύμφωνα με το άτυπο έγγραφο Γιούνκερ (σ.σ. με τον τρόπο αυτό γίνεται κατανοητό ότι ο Επίτροπος για θέματα Διεύρυνσης, Γιοχάνες Χαν, παραμερίζεται, ενώ και ο ρόλος της  Ύπατης Εκπροσώπου Φεντερίκα Μογκερίνι εξασθενεί). Όπως επισημαίνεται στο έγγραφο, ο κ. Τίμερμανς είναι έτοιμος να μεταβεί άμεσα στην Άγκυρα για νέο κύκλο επαφών.
6. Όλα τα πιο πάνω σε σχέση με τους τομείς ενίσχυσης της συνεργασίας ΕΕ-Τουρκίας θα πρέπει να επισημοποιηθούν (σ.σ. «to be fed», να τροφοδοτηθούν, αναφέρεται χαρακτηριστικά στο άτυπο έγγραφο Γιούνκερ), στο πλαίσιο μιας νέας Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας, «την άνοιξη του 2018».
Η ανάγνωση του εγγράφου Γιούνκερ δημιουργεί εύλογα την εντύπωση ότι αυτό που ενδιαφέρει κατά κύριο λόγο τον πρόεδρο της Κομισιόν είναι η ενίσχυση και η εμβάθυνση των ευρωτουρκικών σχέσεων και ότι το Κυπριακό θεωρείται απλώς το εργαλείο για την επίτευξη του στόχου που έχει θέσει.
Άλλωστε, το έγγραφο αποφεύγει ακόμη και να αναπαραγάγει το συμπεφωνημένο κοινοτικό λεκτικό των Συμπερασμάτων της ΕΕ, το οποίο ως γνωστόν καλεί την Τουρκία να «συμβάλει ενεργώς» προς την κατεύθυνση λύσης «κατά συγκεκριμένο τρόπο», κάτι που ο κ. Γιούνκερ και οι στενοί του συνεργάτες παρέβλεψαν και δεν περιέλαβαν στο έγγραφο που δόθηκε προς τον κ. Ερντογάν.
Βρετανός ο «συγγραφέας»
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», το άτυπο έγγραφο ετοίμασε με πάσα μυστικότητα ο Βρετανός υψηλόβαθμος διπλωμάτης της ΕΕ, κατόπι εντολών του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Δόθηκε από τον πρόεδρο της Κομισιόν προς τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε τετ-α-τετ συνάντηση των δύο ανδρών στις 25 Μαΐου.
Σημειώνεται ότι είχε προηγηθεί τριμερής συνάντηση, με τη συμμετοχή και του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος ωστόσο 40 λεπτά αργότερα αποχώρησε και ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και ο Ταγίπ Ερντογάν έμειναν μόνοι για 30 ακόμη λεπτά.
Στο ημίωρο αυτό διάστημα, ο πρόεδρος της Κομισιόν δεσμεύτηκε στη βάση του οδικού χάρτη που περιλαμβάνεται στο άτυπο έγγραφο που έδωσε, χωρίς να έχει την έγκριση των κρατών-μελών.
Σημειώνεται ότι ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν είχε αποκαλύψει την ύπαρξη οδικού χάρτη, κάτι που αναγκάστηκε να επιβεβαιώσει η Κομισιόν, υπό το βάρος των αντιδράσεων κρατών-μελών.
Θύελλα αντιδράσεων από τα κράτη-μέλη
Κύμα αντιδράσεων προκάλεσε μεταξύ κρατών-μελών η διαρροή της κίνησης του προέδρου της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, να δώσει προς τον Ταγίπ Ερντογάν άτυπο έγγραφο, διά του οποίου δεσμεύτηκε σε οδικό χάρτη για παραχώρηση νέων δώρων προς την Άγκυρα, περιλαμβανομένης και της έναρξης διαβούλευσης για αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης και για πραγματοποίηση νέας Συνόδου Κορυφής, ζητήματα που βρίσκονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα των «28» και συνεπώς δεν βρίσκονται στη σφαίρα εξουσίας της Κομισιόν και του εκάστοτε προέδρου της.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», αρκετά κράτη-μέλη διατύπωσαν εντονότατες επικρίσεις στη διάρκεια πραγματοποίησης συνάντησης των «28», σε διπλωματικό επίπεδο. Αυστρία, Γαλλία, Ιταλία, Βουλγαρία, Κύπρος, αλλά και αρκετά ακόμη κράτη-μέλη, κάλεσαν τη Κομισιόν να τοποθετηθεί γύρω από το θέμα που προέκυψε με τον οδικό χάρτη και τις δεσμεύσεις Γιούνκερ προς Ερντογάν.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Κομισιόν αναγκάστηκε να επιβεβαιώσει την ύπαρξη του άτυπου εγγράφου και της επίδοσής του προς τον πρόεδρο της Τουρκίας, αλλά αρνήθηκε να το δώσει στα κράτη-μέλη.
Συναφείς πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι δύο τουλάχιστον κράτη-μέλη είχαν γνώση των προθέσεων του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και δεν εκδήλωσαν καμιά αντίδραση. Πρόκειται για τη Βρετανία, αλλά και τη Γερμανία, χώρες οι οποίες ενημερώθηκαν και από συνεργάτες του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, που είχαν ρόλο σε σχέση με το άτυπο έγγραφο και τον οδικό χάρτη που περιλαμβάνει.
Σημειώνεται ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είχε ευθύς εξαρχής μιλήσει για την ύπαρξη συγκεκριμένου οδικού χάρτη, 12 μηνών, κάτι που αρχικά επεχείρησε να ρίξει στα μαλακά η Κομισιόν, αλλά στη συνέχεια αναγκάστηκε να επιβεβαιώσει, υπό το βάρος των αντιδράσεων που προκλήθηκαν από σημαντικό αριθμό κρατών-μελών.
Αξίζει επίσης να επισημανθεί ότι στην ενημέρωση που είχε κάνει η ΕΕ προς τα κράτη-μέλη, πριν τη συνάντηση Γιούνκερ-Ερντογάν και Τουσκ, είχε ειπωθεί ότι η ευρωπαϊκή πλευρά δεν σκόπευε να τοποθετηθεί σε κανένα από τα ζητήματα που προκαλούν αντιπαράθεση μεταξύ Βρυξελλών και Άγκυρας.
Είχε ισχυριστεί ότι θα ακούσει μόνο (listening mode) αυτά που θα είχε να πει ο κ. Ερντογάν για το μέλλον των ευρωτουρκικών σχέσεων.
Ωστόσο, η ΕΕ όχι μόνο τοποθετήθηκε, αλλά ο πρόεδρος της Κομισιόν έδωσε και έγγραφο προς τον Πρόεδρο της Τουρκίας, το οποίο όπως προκύπτει ευθέως, περιλαμβάνει σαφή οδικό χάρτη.
Και παράρτημα...
Το άτυπο έγγραφο που έδωσε ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ προς τον Ταγίπ Ερντογάν, εν αγνοία της συντριπτικής πλειοψηφίας των κρατών-μελών, περιλαμβάνει και παράρτημα, το οποίο αναφέρεται σε επαφές και πιθανές συναντήσεις αξιωματούχων της ΕΕ και της Τουρκίας, το προσεχές διάστημα.
Σημείο αναφοράς αποτελεί η πραγματοποίηση του πολιτικού διαλόγου, σε επίπεδο πολιτικών διευθυντών στις 13 Ιουνίου στις Βρυξέλλες, ενώ μεταξύ των επαφών αναφέρεται και η επίσκεψη του Επιτρόπου για την Ανθρωπιστική Κρίση, Χρήστου Στυλιανίδη, στην Τουρκία, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 8 και 9 Ιουνίου.
Το παράρτημα για τις ευρωτουρκικές επαφές περιλαμβάνει και αρκετά σημεία που θα πρέπει να συμπληρωθούν κατόπιν συνεννόησης των δύο πλευρών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η πραγματοποίηση επαφών μεταξύ αξιωματούχων της ΕΕ και της κυβέρνησης της Άγκυρας. 
  Παύλος Ξανθούλης 
Φιλελεύθερος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.