Κύπρος - Το ενεργειακό μέλλον στο επίκεντρο

Ακόμη και όταν οι γεωπολιτικές συνθήκες είναι δύσκολες, εμπορικά έργα μπορούν να προχωρήσουν 
Σύμφωνα με τον κ. Έλληνα, τα κοιτάσματα στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να αναπτυχθούν σε ανταγωνιστικές τιμές και πρέπει να διασφαλιστούν εξαγωγικές αγορές για να αναπτυχθούν με επιτυχία

Το μέλλον της ενεργειακής βιομηχανίας, οι παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου και πώς επηρεάζουν την Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χώρες στην περιοχή για ανάπτυξη των υφιστάμενων και μελλοντικών κοιτασμάτων τους, βρέθηκαν στο επίκεντρο των χθεσινών παρεμβάσεων στο συνέδριο «Eastern Mediterranean Gas Conference», το οποίο ολοκλήρωσε τις εργασίες του, στη Λευκωσία.

Χαμηλά οι τιμές
Τη θέση ότι υπάρχουν υπερβολικές ποσότητες φυσικών πόρων αυτήν τη στιγμή στον κόσμο, κάτι που οδηγεί τις τιμές προς τα κάτω και δημιουργεί προκλήσεις για την προσπάθεια που καταβάλλουν Κύπρος και Ισραήλ να βρουν αγοραστές για εξαγωγή του φυσικού τους αερίου, εξέφρασε ο Διευθύνων Σύμβουλος της E-C Natural Hydrocarbons Company Τσαρλς Έλληνας. «Έχουμε ακούσει πολλά για ελπίδες και αισιοδοξία», είπε, προσθέτοντας ότι πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, αν θα καταφέρουμε να φτάσουμε σε εφικτές λύσεις.

Ο κ. Έλληνας αναφέρθηκε και στην ανακοίνωση της Κομισιόν νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα ότι οι δεσμεύσεις που δόθηκαν από την Gazprom καλύπτουν τις ανησυχίες της όσον αφορά τον ανταγωνισμό. Η Gazprom, είπε, «προσάρμοσε τα συμβόλαιά της και την προσέγγισή της για να είναι συμβατή με τους κανονισμούς της ΕΕ».

Το 2016, ανέφερε, «παρείχε το 34% των αναγκών της Ευρώπης σε ενέργεια, αύξηση 12,5% σε σχέση με το 2015 στην τιμή των $4,7/mmBTU», προσθέτοντας ότι η εταιρεία έχει και άλλες δυνατότητες για παροχή αερίου σε ακόμη πιο φθηνή τιμή των $3. Εκτίμησε ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να είναι ο μεγαλύτερος παροχέας φυσικού αερίου για την ΕΕ τουλάχιστον για τις επόμενες δύο δεκαετίες. Κανείς δεν μπορεί να ανταγωνιστεί με αυτές τις τιμές, είπε.

Σοβαρή επιλογή το FLNG
Σύμφωνα με τον κ. Έλληνα, τα κοιτάσματα στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να αναπτυχθούν σε ανταγωνιστικές τιμές και πρέπει να διασφαλιστούν εξαγωγικές αγορές, για να αναπτυχθούν με επιτυχία. Αναφερόμενος στο «Αφροδίτη», είπε ότι οι προσπάθειες μέχρι στιγμής δεν έχουν ευοδώσει για να διασφαλιστούν αγορές για εξαγωγή.

Ο ίδιος, ανέφερε, εναποθέτει τις ελπίδες του μακροπρόθεσμα στην ΕΝΙ και την Total στο τεμάχιο 11, για το οποίο υπάρχουν προσδοκίες. Πρόσθεσε ότι η επιλογή FLNG (πλωτή μονάδα φυσικού αερίου) μπορεί να αποδειχθεί μια σοβαρή επιλογή για την εξαγωγή φυσικού αερίου το πιο πιθανόν προς τις ασιατικές αγορές.

Αμφιβολίες για τον EastMed
Από την πλευρά της, η σύμβουλος σε θέματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο Gina Cohen, αναφέρθηκε κυρίως στις επιλογές του Ισραήλ για εξαγωγή των κοιτασμάτων φυσικού αερίου του. Σε σχέση με την πιθανότητα αγωγού από το Ισραήλ προς την Τουρκία ανέφερε ότι θα ήταν περίπου 600 χιλιόμετρα και θα είχε τη δυνατότητα μεταφοράς 9 - 10 bcm/τον χρόνο. Εξέφρασε την άποψη ότι νομικά η Κύπρος δεν έχει το δικαίωμα να σταματήσει έναν αγωγό από το να περάσει από την ΑΟΖ της. Πολιτικά, πρόσθεσε, «δεν γνωρίζω».

Τα πολιτικά ζητήματα, σύμφωνα με την κ. Cohen, θα μπορούσαν να επιλυθούν αν ένα τρίτο μέρος κατασκεύαζε τον αγωγό. Κατά την ίδια, ακόμη και όταν οι γεωπολιτικές συνθήκες είναι δύσκολες, εμπορικά έργα μπορούν να προχωρήσουν, ενώ από την άλλη αν εμπορικά ένα έργο είναι δύσκολο να υλοποιηθεί, τότε σίγουρα δεν πρόκειται να προχωρήσει.

Ανέφερε, ακόμα, ότι αποκλείεται η κατασκευή του αγωγού EastMed να κοστίζει μόνο €5 δισεκατ. Δεν πιστεύω ότι αυτό είναι ένα αξιόπιστο ποσό, είπε, προσθέτοντας ότι «νομίζω ότι σπαταλούν τον χρόνο και τα χρήματα των φορολογουμένων τους». Έστειλε, επίσης, το μήνυμα ότι θα ήταν καλύτερο για όλες τις χώρες στην περιοχή να συνεργαστούν στο θέμα της ανάπτυξης των κοιτασμάτων τους, ενισχύοντας έτσι τους περιφερειακούς τους δεσμούς.

Η ΕΕ χρειάζεται τη διαφοροποίηση
Στη δική του παρέμβαση, αλλά εκφράζοντας προσωπικές του απόψεις και αναλύσεις, όπως είπε, ο Ανώτερος Οικονομικός Λειτουργός του Υπουργείου Οικονομικών Παναγιώτης Τύλληρος, ανέφερε ότι το φυσικό αέριο φαίνεται να αναδύεται ως μια δυναμική ενεργειακή πρώτη ύλη. Σημείωσε προχθεσινή αναφορά του Λούκα Μπερτέλι της ΕΝΙ στο συνέδριο ότι υπάρχουν προοπτικές εξεύρεσης επιπρόσθετων 100 με 300 tcf στην περιοχή.

Εκτίμησε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται τη διαφοροποίηση του πέμπτου διαδρόμου, ο οποίος θα προέρχεται από την Ανατολική Μεσόγειο και υπενθύμισε ότι η ΕΕ είναι ενδιαφερόμενο μέρος. Ο νότιος διάδρομος φυσικού αερίου αποτελεί πολιτική της ΕΕ, είπε. Για τον αγωγό EastMed, ανέφερε ότι ο ίδιος έχει δει εκτιμήσεις κόστους ως και €15 δισεκατ., αφού παρουσιάζει δύσκολες τεχνικές προκλήσεις αλλά και γεωπολιτικές.

Ενεργειακό μείγμα
Ο Καθηγητής Guus Gerkhout, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Κέντρου για την Παγκόσμια Κοινωνικοοικονομική Αλλαγή, παρουσίασε σειρά από γραφήματα με ιστορικά στοιχεία, τα οποία διασυνδέουν την πορεία της ευημερίας των χωρών με τη χρήση της ενέργειας. Η ενέργεια, ανέφερε, είναι βασικό στοιχείο για την αύξηση της ευημερίας. Την ίδια ώρα, πρόσθεσε, αν αυξηθεί η ευημερία, αυτόματα θα έχουμε και μια μεγάλη αγορά ενέργειας.

Ο καθηγητής Gerkhout συμβούλεψε τις πετρελαϊκές εταιρείες να μεταμορφωθούν σε ενεργειακές εταιρείες που θα πουλούν ενεργειακό μείγμα. Όχι μόνο, ανέφερε, πετρέλαιο και αέριο αλλά όλο το ενεργειακό μείγμα, που έχει να κάνει και με ανεμογεννήτριες ή φωτοβολταϊκά, για να προσελκύσει το ενδιαφέρον των μετόχων να επενδύσουν σε κάτι τέτοιο.

Σαφής σχεδιασμός
Για το όνειρο όλων των Κυπρίων να καταστεί η Κύπρος ένας ενεργειακός παράδεισος μίλησε ο Γιώργος Παντελίδης, Συνέταιρος στη Deloitte και επικεφαλής του τμήματος συμβουλευτικών υπηρεσιών. Υπάρχει ένας σαφής σχεδιασμός από την Κυβέρνηση και αυτό έκανε τους μεγάλους παίκτες της βιομηχανίας να εμπιστευθούν την Κύπρο, ανέφερε. Η τοπική κοινότητα έχει πολλές προσδοκίες από την ανάπτυξη των ενεργειακών πόρων, πρόσθεσε.

Την ίδια ώρα αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στο γεγονός ότι δεν έχει ακόμη οριστεί ποιο λιμάνι θα χρησιμοποιείται για τέτοια θέματα. Ωστόσο, ανέφερε ότι ο ίδιος γνωρίζει ότι το θέμα του λιμανιού βρίσκεται υψηλά στις προτεραιότητες της Κυβέρνησης, ενώ έκανε λόγο και για ταχεία διαδικασία (fast track) που έχει τεθεί σε εφαρμογή για μεγάλους ενεργειακούς παίκτες όσον αφορά την εργοδότηση εξειδικευμένου προσωπικού.
Πηγή: ΚΥΠΕ