Γιατί η Ράκα δεν είναι Μοσούλη

Παραμένει ασαφές το τι θα σημάνει για το μέλλον της Συρίας η ανακατάληψη της ντε φάκτο πρωτεύουσας του χαλιφάτου

Κούρδοι μαχητές προωθούνται στα περίχωρα της Ράκα για να λάβουν μέρος στην επιχείρηση ανακατάληψης της συριακής πόλης - μήτρας του Ισλαμικού Κράτους

Παράλληλα με την εκστρατεία για την ανακατάληψη της Μοσούλης από το Ισλαμικό Κράτος, ξεκίνησε η εκστρατεία για την ανακατάληψη της Ράκα στη Συρία. «Η προσπάθεια για να απομονωθεί και τελικά να απελευθερωθεί η Ράκα σηματοδοτεί το επόμενο βήμα» δήλωσε ο αμερικανός υπουργός Αμυνας Ας Κάρτερ. Αλλά η επίθεση στη Ράκα, που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις κουρδικές δυνάμεις - τουλάχιστον στην αρχική της φάση -, εγείρει πολλά τοπικά και περιφερειακά προβλήματα, τουλάχιστον με την Τουρκία, όπως γράφει στο BBC ο διπλωματικός και στρατιωτικός αναλυτής του βρετανικού δικτύου Τζόναθαν Μάρκους. Δεν είναι μόνο η σύνθεση των επιτιθέμενων δυνάμεων αλλά και το μέγεθός τους. Δεν έχει γίνει σαφές αν οι δυνάμεις που ανέλαβαν το έργο αυτό είναι αρκετές για να το φέρουν εις πέρας.

Η παράλληλη επίθεση στη Ράκα έχει νόημα από άποψη στρατηγικής. Είναι η ντε φάκτο πρωτεύουσα του χαλιφάτου, περιπλέκει τον σχεδιασμό του Ισλαμικού Κράτους και το βάζει σε αμυντική θέση. Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι διαθέτουν πληροφορίες για επιθέσεις στο εξωτερικό που σχεδιάζονται στη Ράκα. Συνεπώς, η απομόνωση της πόλης προέχει στον σχεδιασμό της εκστρατείας. 

Η Ράκα όμως δεν είναι Μοσούλη τονίζει ο Μάρκους. Πολλά από τα πλεονεκτήματα που έχουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στο Ιράκ δεν υπάρχουν στη Συρία. Η Βαγδάτη τουλάχιστον διαθέτει αναγνωρισμένη κυβέρνηση και οι ΗΠΑ αφιέρωσαν χρόνο και χρήμα για να ανοικοδομήσουν τον ιρακινό στρατό.  

Τούρκοι, Κούρδοι, Αραβες και στη μέση οι Αμερικανοί

Η Συρία είναι εντελώς διαφορετική περίπτωση. Οι ΗΠΑ έχουν παραδεχθεί ότι για την επίθεση στη Ράκα βασίζονται στις πιο ικανές στρατιωτικές δυνάμεις που υπάρχουν διαθέσιμες και αυτές είναι οι Δημοκρατικές Δυνάμεις της Συρίας (SDF). Πρόκειται για κουρδοαραβική πολιτοφυλακή που κερδίζει έδαφος βόρεια της Ράκα και κυριαρχείται από 25.000-30.000 μαχητές των Κουρδικών Λαϊκών Δυνάμεων Προστασίας (YPG).

Για την Τουρκία, ο κεντρικός ρόλος των YPG αποτελεί ανάθεμα. Η Αγκυρα και η Ουάσιγκτον έχουν διαμετρικά αντίθετες απόψεις για τον ρόλο των εν πολλοίς κουρδικών SDF και για το τάιμινγκ της εκστρατείας εναντίον της Ράκα. Η Αγκυρα θα προτιμούσε να καθυστερήσει έως ότου υπάρξουν αρκετοί άραβες μαχητές.

Οι Τούρκοι, που σήμερα κατέχουν εδάφη βάθους 25 χλμ. εντός της Βόρειας Συρίας, ζητούν να παίξει ο στρατός τους ρόλο στην επίθεση κατά της Ράκα. Οι Τούρκοι έχουν ήδη πολεμήσει εναντίον κούρδων μαχητών, προκαλώντας πρόβλημα στην αμερικανική συμμαχία κατά του Ισλαμικού Κράτους. Πρόβλημα επίσης παρουσιάστηκε λόγω της πρόθεσης των ΗΠΑ να προμηθεύσουν με επιπλέον βαρύ οπλισμό τους Κούρδους - σχέδιο που έχει μπει προς το παρόν στο συρτάρι εξαιτίας της Τουρκίας.  

Μια εκστρατεία χωρίς σαφή πολιτική προοπτική

Η Ουάσιγκτον πολλαπλασίασε τις προσπάθειες να στρατολογήσει και να εκπαιδεύσει περισσότερους άραβες μαχητές, κάτι που θεωρείται κρίσιμο για τα επόμενα στάδια της εκστρατείας εναντίον της Ράκα, πόλης με κυρίως αραβικό πληθυσμό. Οι προσπάθειες στρατολόγησης όμως απέτυχαν στο παρελθόν και οι δυνάμεις που έχουν συγκεντρωθεί προς το παρόν δεν διαθέτουν την υποστήριξη που χαίρουν οι ιρακινές δυνάμεις οι οποίες επιτίθενται στη Μοσούλη.

Η εκστρατεία στη Ράκα επικεντρώνεται στην απομόνωση της πόλης και η επόμενη φάση της επίθεσης εξαρτάται από το αν θα έχουν συγκεντρωθεί αρκετές αραβικές δυνάμεις, από μια πιθανή συμφωνία με τους Τούρκους και από το αν θα στείλουν οι ΗΠΑ περισσότερες δυνάμεις για να συντονίσουν την όλη επιχείρηση.

Η εκστρατεία όμως δεν έχει μια πολιτική προοπτική. Στη Μοσούλη, παρά τους εθνοτικούς και θρησκευτικούς ανταγωνισμούς, ο στόχος είναι να επιστρέψει η πόλη στην ευρύτερη εξουσία της κυβέρνησης της Βαγδάτης, αν και οι ντόπιες δυνάμεις θα έχουν τελικά τον έλεγχο της πόλης. 

Στη Συρία δεν υπάρχει διεθνώς αποδεκτή εθνική κυβέρνηση και η σύγκρουση της αμερικανικής συμμαχίας κατά του Ισλαμικού Κράτους είναι μόνο μία από τις πολλές συγκρούσεις στη χώρα στις οποίες συμμετέχουν το Ισλαμικό Κράτος, οι δυνάμεις των σύρων ανταρτών, η κυβέρνηση του Ασαντ, το Ιράν, η Τουρκία και η Συρία.

Η ενδεχόμενη κατάληψη της Ράκα θα αποτελέσει μεγάλη ήττα για το Ισλαμικό Κράτος. Αλλά παραμένει ασαφές το τι θα σημάνει για το μέλλον της Συρίας.
ΒΗΜΑ