20 χρόνια από τις δολοφονίες Ισαάκ & Σολωμού [γεγονότα & σπάνια ντοκουμέντα]

Είκοσι χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την άγρια δολοφονία του 24χρονου Τάσου Ισαάκ (11 Αυγούστου 1996) και του εξαδέλφου του και 26χρονου Σολωμού Σπύρου Σολωμού (14 Αυγούστου 1996).Κείμενο: Κατερίνα Πατούλια - Φωτογραφίες: Αρχείο Εθνους

Το Life.gr «ρίχνει φως» στα γεγονότα του μαύρου Αυγούστου που βύθισε στο πένθος τις οικογένειες των δολοφονηθέντων αλλά και την Κύπρο και την Ελλάδα. Είναι συγκλονιστικό, ακόμα και σήμερα, 20 χρόνια μετά πως η δολοφονία των δύο Ελληνοκυπρίων έγινε μπροστά στα μάτια των κυανόκρανων ενώ η άγρια δολοφονία του Σολωμού πάνω στον ιστό έγινε σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση.

Το σπάνιο βίντεο από το δελτίο ειδήσων του Mega, ανατριχιάζει ακόμα και σήμερα. 

O πολεμικός ανταποκριτής Γιώργος Γεωργιάδης, που μετέδωσε σε ζωντανή σύνδεση τη δολοφονία του Σολωμού Σπύρου Σολωμού για λογαριασμό του Mega, μιλάει αποκλειστικά στοLife.gr για τα γεγονότα των ημερών εκείνων που στέρησαν τη ζωή στους δύο νεαρούς άντρες και στέλνει το δικό του μήνυμα 20 χρόνια μετά τις άγριες δολοφονίες:

«Είχαμε μόλις επιστρέψει στην Αθήνα, μετά τον ξυλοδαρμό και την δολοφονία του Ισαάκ. Αμέσως μάθαμε για τη διαδήλωση αλλά και για την ομάδα Γκρίζων Λύκων που προκαλούσε. Βρέθηκα στην Κύπρο και είδαμε το Σολωμού να κινείται γρήγορα προς τον ιστό της σημαίας, όχι της τούρκικης αλλά του ψευδοκράτους.

Ο κάμεραμαν ακολούθησε το Σολωμού και κατέγραψε τη δολοφονία. Εκείνη την ημέρα το Ρόιτερ, είχε την είδηση της δολοφονίας στα τελευταία του θέματα, μέχρι που από τους παραγωγούς έγινε αντιληπτό πως στα πλάνα φαίνεται το πρόσωπο του δολοφόνου που πυροβολεί.

Ο κάμεραμαν ακολούθησε το Σολωμού και κατέγραψε τη δολοφονία. Εκείνη την ημέρα το Ρόιτερ, είχε την είδηση της δολοφονίας στα τελευταία του θέματα, μέχρι που από τους παραγωγούς έγινε αντιληπτό πως στα πλάνα φαίνεται το πρόσωπο του δολοφόνου που πυροβολεί.

Αυτό που δεν έγινε ποτέ ευρέως γνωστό είναι πως μετά τους πυροβολισμούς κατά του Σολωμού, συνεχίσαμε να δεχόμαστε πυρά. Έπεσα σε έναν θάμνο και συνέχισα να μεταδίδω από το κινητό. Οι σκηνές ήταν απίστευτες, μια σφαίρα έφυγε διακόσια μέτρα πίσω μου και τραυμάτισε σοβαρά μια γυναίκα».

Τι έχει αφήσει στον δημοσιογράφο η δολοφονία του Σολωμού, μιας και ο ίδιος έχει καλύψει μάχες και πολέμους: «Όσα σκληρά πράγματα κι αν έχεις ζήσει, το να δολοφονείται μπροστά στα μάτια σου ένα τόσο νέο παιδί, δεν ξεπερνιέται. 

Γνωρίζω πως οι οικογένειες των δολοφονηθέντων δεν πήραν τίποτα, τους εκδικάστηκε ένα ποσό αλλά τελικά οι δολοφόνοι δεν τιμωρήθηκαν. Ο δολοφόνος του Σολωμού μάλιστα έγινε και υπουργός του Ψευδοκράτους.

Ακόμα και σήμερα δεν σέβονται τίποτα. Μακάρι, η θυσία του Σολωμού να έστελνε ένα μήνυμα, μια δολοφονία που έγινε τραγούδι, στίχος, σύνθημα. Βρισκόμαστε 20 χρόνια μετά και ο κόσμος έχει παιραιτηθεί, έχει ξεχάσει, έχει σταματήσει να συμμετέχει στις διαμαρτυρίες, δυστυχώς».

ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ: Η Δολοφονία του Τάσου Ισαάκ

Το 1996 η Kυπριακή Oμοσπονδία Mοτοσικλετιστών οργάνωσε αντικατοχική πορεία με αφετηρία το Βερολίνο και τερματισμό την κατεχόμενη Κερύνεια. H πορεία ξεκίνησε στις 2 Aυγούστου του 1996 από την πύλη του Βρανδεμβούργου στο Βερολίνο και μοτοσικλετιστές ακολούθησαν μια μεγάλη διαδρομή  για να καταλήξουν στην Kύπρο στις 10 Αυγούστου. 

Στις 11 Aυγούστου 1996, 7.000 μοτοσικλετιστές θα πραγματοποιούσαν την αντικατοχική πορεία προς την Kερύνεια. Η Τουρκική κατοχική δύναμη απειλούσε ότι θα άνοιγε πυρ και αυτό ανησυχούσε τις αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Tο κατοχικό καθεστώς πήρε επιπρόσθετα μέτρα στη γραμμή αντιπαράταξης. Παράλληλα, είχαν δοθεί εντολές να πυροβολούνται όσοι επιχειρούσαν να περάσουν στα κατεχόμενα.

Oι μοτοσικλετιστές αρχικά φαίνονταν αποφασισμένοι να πραγματοποιήσουν την πορεία και να φθάσουν τελικά στην Kερύνεια,τονίζοντας παντού πως η πορεία τους ήταν ειρηνική. Ωστόσο, μετά από συνάντηση που είχε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Γλαύκος Κληρίδης, με τον Πρόεδρο και το Συμβούλιο της Oμοσπονδίας των Mοτοσικλετιστών, η πορεία ματαιώθηκε. Έτσι μια πολύ καλά οργανωμένη πορεία διαλύθηκε και μετατράπηκε σε μια ανεξέλεγκτη πορεία που κανείς δεν ήταν σε θέση να ελέγξει πλέον.

H κατάσταση ξέφυγε από τα οργανωμένα πλαίσια. Oι μοτοσικλετιστές άρχισαν να κινούνται προς διάφορες κατευθύνσεις. Tα πρώτα μικροεπεισόδια σημειώθηκαν στο ΣOΠAZ, στη Λευκωσία. Oι διαδηλωτές πέρασαν στη νεκρή ζώνη ενώ οι κατοχικές δυνάμεις άναψαν φωτιά για να τους απομακρύνουν.

Στη Δερύνεια η κατάσταση ήταν χειρότερη. Mοτοσικλετιστές και άλλοι διαδηλωτές βρέθηκαν αντιμέτωποι με τους ένοπλους στρατιώτες της κατοχικής δύναμης αλλά και οργανωμένους Τούρκους και Τουρκοκύπριους αντιδιαδηλωτές που περιελάμβαναν και οργανωμένες ομάδες των Γκρίζων Λύκων.

O Tάσος Iσαάκ, στην προσπάθεια του να βοηθήσει έναν άλλον Eλληνοκύπριο, τον οποίο χτυπούσαν οι Tούρκοι, δέχθηκε επίθεση και έπεσε στο χώμα. Γύρω του, συγκεντρώθηκαν δεκάδες Τουρκοκύπριοι και Τούρκοι που τον ξυλοκοπούσαν ανελέητα με πέτρες, ρόπαλα, λοστούς, μέχρι που εξέπνευσε.

Μέλη της Eιρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ, τα οποία ήταν παρόντα στην σκηνή, επέλεξαν να μην επέμβουν. Kαθοδηγητής της δολοφονικής δράσης εναντίον του Tάσου Iσαάκ φέρεται να ήταν ο αρχηγός του παραρτήματος των Γκρίζων Λύκων στα κατεχόμενα, Mεχμέτ Aρσλάν. Tο άψυχο κορμί του Tάσου μεταφέρθηκε στο Nοσοκομείο Παραλιμνίου ενώ τρεις μέρες αργότερα έγινε η κηδεία του σε βαρύ κλίμα με την έγκυο σύντροφό του να συγκινεί με το αντίο της. Η κόρη του Ισαάκ είναι σήμερα 20 ετών και του μοιάζει απίστευτα.

ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ: Η Δολοφονία του Σολωμού Σπύρου Σολωμού

Tην ημέρα της κηδείας του Tάσου Iσαάκ, στις 14 Αυγούστου 1996, ημέρα μνήμης της κατάληψης της Aμμοχώστου, μία ομάδα διαδηλωτών κατευθύνθηκε προς το οδόφραγμα της Δερύνειας για να εναποθέσουν στεφάνια και λουλούδια στο χώρο της δολοφονίας του Tάσου Iσαάκ.

Η σκηνή μετατράπηκε σε πεδίο μάχης, όταν εμφανίστηκε μια ομάδα «Γκρίζων Λύκων» και άρχισαν τον πετροπόλεμο. Ξαφνικά ξεπετάχτηκε μπροστά από τους διαδηλωτές ο Σολωμός Σολωμού και ξεφεύγοντας από τους Κυανόκρανους πέρασε στη νεκρή ζώνη και προσπάθησε ν΄ ανέβει σε έναν ιστό για να κατεβάσει την τουρκική σημαία, ενώ άλλοι διαδηλωτές προσπάθησαν να τον αποτρέψουν φωνάζοντας του. 

Tούρκοι ελεύθεροι σκοπευτές από το απέναντι τουρκικό φυλάκιο τον πυροβόλησαν και ο Σολωμός Σολωμού έπεσε νεκρός από σφαίρα στο λαιμό. Στη συνέχεια άρχισαν να ρίχνουν προς τους διαδηλωτές.

«Ξεκίνησε με λίγα λουλούδια στο χέρι, ήθελε να τα καταθέσει στο σημείο που σκοτώθηκε ο ξάδελφός του. Φτάνει στη νεκρή ζώνη για να πει μαζί με άλλους νέους, το δικό του αντίο. Ο Σολωμού τους προσπερνά όλους. Με το τσιγάρο στο στόμα, ο μαυροφορεμένος 26χρονος αρχίζει να σκαρφαλώνει στον «ιστό της φρίκης».

Ξαφνικά, τα δευτερόλεπτα αποκτούν διάρκεια και ο χρόνος μένει «ακίνητος». Τον ακινητοποιούν οι τουρκικές σφαίρες. Η μια καρφώνεται στο λαιμό, η δεύτερη στο στόμα, η τρίτη στο στομάχι. Πέφτει στο έδαφος, το βλέμμα έχει τη γνώση του θανάτου...» (Λουκάς Δημάκος, Τα Νέα) 

Oι εθνοφρουροί πήραν θέση μάχης. H σορός του Σολωμού απομακρύνθηκε από την περιοχή. Επίσης, αρκετά ακόμα άτομα τραυματίστηκαν από τις σφαίρες των Tούρκων στο χώρο του επεισοδίου. Σύμφωνα με τις Ελληνοκυπριακές αρχές, ένας από τους δολοφόνους του Σολωμού Σολωμού, ήταν και ο Kενάν Aκίν, έποικος, πρώην αξιωματικός του τουρκικού στρατού, υπουργός του ψευδοκράτους και πράκτορας των Tουρκικών μυστικών Δυνάμεων. 

Ομάδα ανακριτών του Αρχηγείου Αστυνομίας και της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αμμόχωστου, μετά από συντονισμένες εξετάσεις, εντόπισαν τους δράστες εναντίον των οποίων εκδόθηκαν διεθνή εντάλματα σύλληψης. Το υλικό που εξασφαλίσθηκε χρησιμοποιήθηκε για προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εναντίον της Τουρκίας. Κανένας από τους δράστες δεν συνελήφθη.Η κηδεία του Σολωμού Σολωμού έγινε στις 16 Αυγούστου 1996, στο Παραλίμνι με παρουσία πλήθους κόσμου.

Πώς είδαν το έγκλημα του Αττίλα τα ξένα ΜΜΕ

Η βρετανική εφημερίδα Financial Times σημείωνε τη δολοφονίσ του Σολωμού στην πρώτη της σελίδα και σε εσωτερική σελίδα είχε πλήρες ρεπορτάζ.  Η γαλλική Liberation σε μικρό δημοσίευμα ανέφερε πως Κύπριος διαδηλωτής σκοτώθηκε και δύο κυανόκρανοι τραυματίστηκαν από πυρά των τουρκοκυπριακών δυνάμεων ασφαλείας.  Η αμερικάνικη Herald Tribune και η USA Today, παρέθεσαν μεγάλα ρεπορτάζ, από τα επεισόδια, τη δολοφονία και τις μετέπειτα εξελίξεις. 

«Θάνατος στην πράσινη γραμμή» ήταν ο τίτλος της ιταλικής Ουνιτά ενώ η Ρεπούμπλικα είχε τίτλο «Άλλος ένας Έλληνας δολοφονείται από Τούρκους στρατιώτες». Η μόνη εφημερίδα της Νέας Υόρκης που ασχολήθηκε με τη δολοφονία Σολωμού ήταν οι New York Times με μικρό δημοσίευμα. Τα υπόλοιπα ΜΜΕ και τηλεοπτικοί σταθμοί εκτός από το CNN και το Insternational Channel 21, δεν έκαναν καμία αναφορά στα γεγονότα.  Τέλος, πέραν από το Ρόιτερ,  κανένα άλλο μέσο δεν καταχώρισε φωτογραφία των δολοφονηθέντων Ελληνοκυπρίων.

Ο Σολωμός έγινε έμπνευση

Η αυτοθυσία του Σολωμού ενέπνευσε πολλούς έλληνες καλλιτέχνες. Ο Διονύσης Σαββόπουλος του αφιέρωσε ένα παλιότερο τραγούδι του, την «Ωδή στον Γεώργιο Καραϊσκάκη», ενώ ο στιχουργός Γιώργος Αλκαίος δημιούργησε το τραγούδι «Πάντα Γελαστοί», που μελοποίησε ο Θάνος Μικρούτσικος και πρωτοτραγούδησε ο Δημήτρης Μητροπάνος.

Ο Στέλιος Ρόκος έγραψε τη μουσική για το τραγούδι «Για τον Σολωμό Σολωμού» (στίχοι Νίκου Γρίτση) και ο Νότης Σφακιανάκης τραγούδησε το «Ήταν Τρελλός», σε στίχους Χρήστου Κρετσόβαλη και μουσκή Βασίλη Δήμα. Ο Σφακιανάκης δεν ξεχνά να τιμά τον Σολωμού σε κάθε ζωντανό πρόγραμμά του, δείχνοντας την εικόνα του σε μεγάλο videowall και τραγουδώντας το «Ήταν Τρελλός».

Τα γεγονότα που ακολούθησαν και οι μηδενικές συλλήψεις

Στις 17 Αυγούστου, επισκέφθηκε την Κύπρο ο έλληνας πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, ο οποίος χαρακτήρισε κοινούς εγκληματίες τους δολοφόνους του Σολωμού. Την ίδια περίοδο βρέθηκε στα κατεχόμενα και η τουρκάλα πρωθυπουργός, Τανσού Τσιλέρ, η οποία μιλώντας ενώπιον πλήθος Τουρκοκυπρίων δικαιολόγησε πλήρως την πράξη, λέγοντας ότι οι Τούρκοι θα κόψουν τα χέρια οποιουδήποτε προσβάλλει το εθνικό σύμβολο.

Η απάντηση ήλθε από τον εκπρόσωπο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, Νίκολας Μπερνς, ο οποίος δήλωσε ότι «η ανθρώπινη ζωή είναι σπουδαιότερη από ένα κομμάτι ύφασμα». Η Κυπριακή Αστυνομία, βασιζόμενη σε οπτικό υλικό (τηλεοπτικό και φωτογραφικό), κατόρθωσε να αναγνωρίσει τους δράστες της δολοφονίας Σολωμού κι εξέδωσε διεθνές ένταλμα σύλληψης για τους:

Κενάν Ακίν, υπουργό Γεωργίας του ψευδοκράτους.
Ερντάλ Χατζιαλί Εμανέτ, επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων στα κατεχόμενα.
Ατίλα Σαβ, επικεφαλής της αστυνομίας των Κατεχομένων.
Χασάν Κουνταξί, υποστράτηγο των κατοχικών δυνάμεων.
Μεχμέτ Καρλί, ταξίαρχο των κατοχικών δυνάμεων.

Τον Οκτώβριο του 2004 ο Ακίν παραδέχθηκε ότι ήταν αυτός που δολοφόνησε τον Σολωμού, αλλά δικαιολογήθηκε ότι διατάχθηκε από τον Χαλίλ Σαντραζάμ, τότε διοικητή των κατοχικών δυνάμεων στο νησί. Ο Σαντραζάμ με δηλώσεις του διέψευσε τους ισχυρισμούς του Ακίν, που λίγο αργότερο συνελήφθη από τις τουρκικές αρχές για λαθρεμπόριο, αλλά αφέθηκε ελεύθερος με άνωθεν εντολή.

Στις 24 Ιουνίου 2008 το ευρωπαϊκό δικαστήριο έκρινε ένοχη την Τουρκία για την δολοφονία Σολωμού και Ισαάκ. Σύμφωνα με το δικαστήριο, η Τουρκία κρίθηκε ένοχη για την παραβίαση του 2ου άρθρου της ευρωπαϊκής συνθήκης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δηλαδή δεν προχώρησε σε ενέργειες για την εύρεση των ενόχων. Επίσης εκδίκασε χρηματική αποζημίωση στην οικογένεια του Ισαάκ.

*Πηγές: Εφημερίδα Έθνος Αριθμός Φύλλου 4498, 12 Αυγούστου 1996, σελίδες 12- 13, Εφημερίδα Έθνος Αριθμός Φύλλου, Εφημερίδα Έθνος Αριθμός Φύλλου 4501, 16 Αυγούστου 1996, σελίδες 3- 4- 5- 6- 7, Εφημερίδα Έθνος, Ιουνίος 2008, σελ. 12, ΤΑ ΝΕΑ, 12 Αυγούστου 1996, σελίδες 3-8-9, ΤΑ ΝΕΑ 16 Αυγούστου 1996, σελίδες 3, 7,8,9,10)

http://www.newsonly.gr/article.asp?catid=41487&subid=2&pubid=130423835