Άθως Κοιρανίδης*
Τα τελευταία χρόνια, μετά το «Όχι» του κυπριακού λαού στο σχέδιο Ανάν το 2004, αναδύονται σιγά-σιγά πολίτες, οργανώσεις και κόμματα που τάσσονται ενάντια στη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία («ΔΔΟ»), η οποία για 3 δεκαετίες αποτελεί το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης του κυπριακού προβλήματος.
Η τάση αυτή ήταν αναμενόμενη καθότι αφενός, η προσήλωση στη ΔΔΟ όλα αυτά τα χρόνια όχι μόνο δεν έχει επιλύσει το πρόβλημα αλλά το έχει περιπλέξει περαιτέρω και αφετέρου, ο χρόνος έδωσε την ευκαιρία σε όλους τους καλοπροαίρετους να αντιληφθούν την ακαταλληλότητα της ΔΔΟ και την ασυμβατότητά της με τις βασικές ελευθερίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Αυτό που ξενίζει, είναι η περιορισμένη έκταση του φαινομένου και το γεγονός ότι είναι ελάχιστοι ακόμη αυτοί που τολμούν ευθαρσώς να αποκηρύξουν τη ΔΔΟ ως βάση λύσης και να προτείνουν συγκεκριμένες και τεκμηριωμένες εναλλακτικές λύσεις.
Η πρόσφατη προεκλογική εκστρατεία για τις βουλευτικές εκλογές επιβεβαίωσε την κατάταξη των ηγεσιών των πολιτικών κομμάτων σε τρεις μεγάλες ομάδες. Στην πρώτη ομάδα βρίσκονται οι ηγεσίες των ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, οι οποίες υποστηρίζουν με πάθος τη ΔΔΟ ως τη μόνη επιλογή.  Στη δεύτερη ομάδα, βρίσκονται οι ηγεσίες των ΔΗΚΟ, Συμμαχίας Πολιτών, Οικολόγων και Αλληλεγγύης, οι οποίες αμφιταλαντεύονται επικρίνοντας μεν τη ΔΔΟ χωρίς όμως να την απορρίπτουν, είτε λόγω των προηγούμενων πολυετών θέσεων των ηγετών των κομμάτων αυτών, είτε λόγω ψηφοθηρικών κινήτρων για πολυσυλλεκτικότητα ψηφοφόρων με διαφορετικές θέσεις. Στην τρίτη ομάδα βρίσκονται οι ηγεσίες των ΕΔΕΚ, ΕΛΑΜ και Πνοής Λαού οι οποίες τάσσονται ξεκάθαρα ενάντια στη ΔΔΟ, με την Πνοή Λαού να είναι το μόνο πολιτικό κόμμα που έχει καταθέσει δημοσίως ολοκληρωμένη εναλλακτική πρόταση λύσης.
Από την πλευρά των πολιτών, η ποσοστιαία κατανομή τους μεταξύ «διζωνικών» και «αντιδιζωνικών» είναι αδιευκρίνιστη, καθώς οι δημοσκοπήσεις για το θέμα αυτό παρουσιάζουν αισθητές διακυμάνσεις. Όμως είναι ξεκάθαρο ότι το ποσοστό των πολιτών που εναντιώνονται στη ΔΔΟ είναι πολλαπλάσιο του ποσοστού που έχουν καταγράψει στις πρόσφατες εκλογές τα «καθαρόαιμα αντιδιζωνικά» κόμματα ΕΔΕΚ, ΕΛΑΜ και Πνοή Λαού. Ένα μεγάλο ποσοστό των πολιτών που εναντιώνονται στη ΔΔΟ είτε δεν προσήλθε στις κάλπες είτε ψήφισε τα «κρυπτοαντιδιζωνικά» κόμματα του ούτω καλούμενου ενδιάμεσου χώρου είτε ψήφισε τα «διζωνικά» μεγάλα κόμματα για άλλους λόγους.
Η φθίνουσα πορεία του κυπριακού προβλήματος βαραίνει ολόκληρη την παλαιοκομματική ηγεσία του τόπου. Τα 3 μεγάλα κόμματα ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ φέρουν μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης, καθότι αυτά είναι που εξέλεξαν του 6 τελευταίους Προέδρους της Δημοκρατίας, οι οποίοι διαχειρίστηκαν το Κυπριακό τα τελευταία 38 χρόνια, το εγκλώβισαν στη ΔΔΟ και το οδήγησαν στην άθλια θέση που βρίσκεται σήμερα. Τα μικρότερα κόμματα του ούτω καλούμενου ενδιάμεσου χώρου, δεν είναι άμοιρα ευθυνών. Παρόλο που αντιλαμβάνονται τις αδυναμίες και τους κινδύνους της ΔΔΟ, αποφεύγουν να έλθουν σε καθαρή ρήξη με αυτή, γιατί αφενός βρίσκονται αγκιστρωμένα στις μακρόχρονες τοποθετήσεις των ηγεσιών τους, πλείστες εκ των οποίων υπηρέτησαν στο παρελθόν στα 2 μεγάλα κόμματα και αφετέρου επειδή θέλουν να κρατούν όλες τις πόρτες ανοικτές για συλλογή ψήφων και μελλοντικές εκλογικές συνεργασίες.  
Ο κύκλος της ΔΔΟ φαίνεται να φθάνει στο τέλος της. Αυτό το αντιλαμβάνονται ακόμη και οι ένθερμοι υποστηρικτές της, εντός και εκτός Κύπρου. Είτε θα μετουσιωθεί σε υπογεγραμμένη λύση είτε θα εκπνεύσει. Εξού και η εμμονή των Αγγλοαμερικανών και των εδώ εντεταλμένων τους να επιμένουν σε λύση εντός του τρέχοντος έτους, πριν ο εκλεκτός τους βρεθεί σε πορεία εξόδου από την Προεδρία της Δημοκρατίας.
Η ευθύνη όλων των «αντιδιζωνικών», ηγετών και λαού, κομματικοποιημένων και μη, φανερών και κρυπτών, είναι να βρουν τη δύναμη να υπερβούν το παρελθόν, τα συμπλέγματα, τις αγκυλώσεις, τις κομματικές σκοπιμότητες, τις προσωπικές φιλοδοξίες και τις διαφορές σε άλλα θέματα και αφού αποκηρύξουν με παρρησία τη ΔΔΟ, να συμπήξουν «αντιδιζωνικό» μέτωπο, το οποίο σε πρώτη φάση θα αντισταθεί στην επερχόμενη λύση που ετοιμάζουν οι Αγγλοαμερικανοί. Σε δεύτερη φάση, το «αντιδιζωνικό μέτωπο» θα εργαστεί για την ετοιμασία εναλλακτικής στρατηγικής και πρότασης λύσης η οποία θα προνοεί την απαγκίστρωση της Κύπρου από τη ΔΔΟ, την επανατοποθέτηση του Κυπριακού στην ορθή του βάση ως πρόβλημα εισβολής, κατοχής, εποικισμού και την κατάθεση πρότασης λύσης στη βάση του ενιαίου κράτους, η οποία θα κατοχυρώνει κατ' απόλυτο τρόπο τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις βασικές ελευθερίες και το ευρωπαϊκό κεκτημένο και θα απαλλάσσει την Κυπριακή Δημοκρατία από την κηδεμονία της Τουρκίας. Εφόσον γίνουν αυτά, τότε το έδαφος θα έχει καλλιεργηθεί για την εκλογή του πρώτου στην ιστορία «αντιδιζωνικού» Προέδρου τον Φεβρουάριο του 2018, ο οποίος θα δώσει οριστικό τέλος στην ακατάσχετη διολίσθηση του κυπριακού προβλήματος και θα δημιουργήσει για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια πραγματικές προοπτικές λύσης.
 
*Ο Άθως Κοιρανίδης είναι πρόεδρος Πνοής Λαού.