20/6/16

Ανυποχώρητη και αμετανόητη η Τουρκία στις υποχρεώσεις της προς την Κύπρο - Το προσφυγικό αποδεικνύεται ανίκητο όπλο της Άγκυρας


Ανταπόκριση: Παύλος Ξανθούλης, Βρυξέλλες
Βρυξέλλες: Υποδείξεις για εφαρμογή όλων των κυπρογενών υποχρεώσεων της Άγκυρας επιστράτευσαν τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της Επιτροπής Σύνδεσης Ε.Ε.-Τουρκίας, αλλά η υποψήφια χώρα ήταν άτεγκτη, «κατέβασε ρολά» και κατέστησε σαφές ότι δεν θα εκπληρώσει καμιά εκ των δεσμεύσεών της πριν επιτευχθεί λύση του Κυπριακού.

 Η «σχολιασμένη ημερήσια διάταξη» της Ε.Ε., δηλαδή το κοινό κείμενο των 28 κρατών-μελών, του οποίου έλαβε γνώση ο «Φ», καταγράφει όλες τις ανεκπλήρωτες υποχρεώσεις της Τουρκίας, ενσωματώνοντας και νέα στοιχεία, περιλαμβανομένης της έκφρασης ανησυχίας για τις αντιδράσεις του τουρκικού ΥΠΕΞ ως αποτέλεσμα της εξαγγελίας από την Κυπριακή Δημοκρατία του τρίτου γύρου αδειοδότησης στην ΑΟΖ.  
Το κείμενο, το οποίο κρίνεται ως ιδιαίτερα θετικό για τη Λευκωσία, υπογραμμίζει μάλιστα ότι στο ζήτημα του οδικού χάρτη για την ελευθέρωση των θεωρήσεων διαβατηρίων για 79 εκατομμύρια Τούρκους πολίτες, η Άγκυρα οφείλει να συνεργαστεί με όλα τα κράτη-μέλη, επί του συνόλου των 72 προαπαιτούμενων κριτηρίων (benchmarks). Αυτά πάντως δεν εμπόδισαν τον εκπρόσωπο της Τουρκίας, Μόνιμο Αντιπρόσωπο, Σελίμ Γενέλ, να απαντήσει με «οριζόντιο τρόπο» ότι όλα τα ζητήματα που ηγέρθησαν από την Ε.Ε., περιλαμβανομένης της εξομάλυνσης των σχέσεων με την Κυπριακή Δημοκρατία και της εφαρμογής του Πρωτοκόλλου, θα τύχουν διευθέτησης «μετά τη λύση του Κυπριακού».  
Παράλληλα, ο Τούρκος πρέσβης φρόντισε να επισημάνει την ανάγκη οριστικής διευθέτησης εντός του 2016, ενώ επεχείρησε να εμφανίσει τη χώρα του ως έναν «εποικοδομητικό παρατηρητή» στη διαδικασία εξεύρεσης λύσης του Κυπριακού, εκφράζοντας απλώς στήριξη στις απευθείας διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Η απάντηση των «28» προς την υποψήφια χώρα απορρέει μέσα από το κείμενο της «σχολιασμένης ημερήσιας διάταξης» που τέθηκε στην Επιτροπή Σύνδεσης, καλώντας την Τουρκία «να συμβάλει ενεργώς» στην επίλυση του Κυπριακού και «κατά συγκεκριμένο τρόπο», υποδεικνύοντας ότι η εν λόγω συμβολή της κρίνεται ως «κρίσιμη».  
Οι υποδείξεις της Επιτροπής Σύνδεσης και το κείμενο της «σχολιασμένης ημερήσιας διάταξης» είναι «στα μέτρα» της Λευκωσίας, ενώ στα νέα στοιχεία που ενσωματώθηκαν περιλαμβάνεται και η επισήμανση ότι η ασφάλεια των πτήσεων και η επικοινωνία του Κέντρου Ελέγχου πτήσεων της Άγκυρας με το αντίστοιχο Κέντρο Ελέγχου Πτήσεων στη Λευκωσία αποτελούν προϋποθέσεις για την ολοκλήρωση της αεροπορικής συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας.
 Γίνεται όμως κατανοητό ότι η κεφαλαιοποίηση των θετικών αναφορών που περιλαμβάνονται στη «σχολιασμένη ημερήσια διάταξη» της Επιτροπής Σύνδεσης (τόσο των νέων στοιχείων που ενσωματώθηκαν όσο και των γνωστών κυπρογενών υποχρεώσεων που επαναδιατυπώθηκαν) προϋποθέτει πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα προκειμένου να πειθαναγκαστεί η Άγκυρα να εναρμονιστεί με τις ευρωπαϊκές υποδείξεις.
Τα κυριότερα σημεία του κειμένου των «28», που τέθηκε στη κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία, επισημαίνουν προς την Τουρκία:
 •«Να αποφύγει κάθε είδους απειλή ή ενέργεια που στρέφεται κατά κράτους-μέλους».  
•«Να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να σεβαστεί την κυριαρχία της Κύπρου επί των χωρικών της υδάτων και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου στην Αποκλειστική της Οικονομική Ζώνη». Παράλληλα, το κείμενο υπενθυμίζει τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών-μελών, μεταξύ των οποίων του δικαιώματος συνομολόγησης διμερών συμφωνιών, εξερεύνησης και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο περιλαμβανομένης της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.  
•«Την ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας των κρατών-μελών επί των χωρικών τους υδάτων και επί του εναερίου τους χώρου».  
•Την ανάγκη εφαρμογής του Πρωτοκόλλου και την υποχρέωση εξομάλυνσης των σχέσεων με όλα τα κράτη-μέλη, περιλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας, παραπέμποντας και στην αντι-δήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου 2005.
 •«Να συμβάλει ενεργώς στις διαπραγματεύσεις που στοχεύουν σε μια δίκαιη, περιεκτική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού προβλήματος, εντός του πλαισίου του ΟΗΕ, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Σ.Α. ΟΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές επί των οποίων εδράζεται η Ε.Ε.». Σημειώνεται ακόμη ότι «η δέσμευση και συμβολή της Τουρκίας κατά συγκεκριμένο τρόπο σε μια τέτοια περιεκτική λύση παραμένει κρίσιμη». Παράλληλα, το κείμενο καλωσορίζει τη δέσμευση των μερών για την επίτευξη λύσης του Κυπριακού, «όπως επιδείχθηκε με την κοινή δήλωση της 11ης Φεβρουαρίου 2014 και όπως επαναβεβαιώθηκε με τη δήλωση της 30ής Οκτωβρίου 2015».  
Σημειώνεται ότι η «σχολιασμένη ημερήσια διάταξη» της Επιτροπής Σύνδεσης Ε.Ε.-Τουρκίας αποτελεί προπομπό της Κοινής Θέσης που θα εκδώσουν οι «28», ενόψει του Συμβουλίου Σύνδεσης (σ.σ βλέπε άλλη στήλη). Η Επιτροπή Σύνδεσης Ε.Ε.-Τουρκίας συνεδριάζει μια φορά ανά έτος και εξετάζει όλο το φάσμα των ευρωτουρκικών σχέσεων, πολιτικά κριτήρια, οικονομικά κριτήρια, κοινοτικό κεκτημένο και ενταξιακή πορεία. Η Επιτροπή Σύνδεσης Ε.Ε.-Τουρκίας έλαβε χώρα στις 31 Μαΐου, στις Βρυξέλλες.

 Προς φθινόπωρο το Συμβούλιο Σύνδεσης   
Μετάθεση της ημερομηνίας πραγματοποίησης του Συμβουλίου Σύνδεσης Ε.Ε.-Τουρκίας αποφάσισαν, όπως πληροφορούμαστε, οι Βρυξέλλες και η Άγκυρα. Το Συμβούλιο Σύνδεσης, το οποίο είθισται να πραγματοποιείται είτε τον Μάιο είτε τον Ιούνιο εκάστου έτους, θα πραγματοποιηθεί, όπως έλεγαν κοινοτικοί κύκλοι, σε μεταγενέστερο χρονικό σημείο, ενδεχομένως το φθινόπωρο. Η αναβολή φέρεται να σχετίζεται με τις πρόσφατες αλλαγές στη Κυβέρνηση Ερντογάν, αλλά και με την επικέντρωση των Βρυξελλών και της Άγκυρας στην εκπλήρωση του οδικού χάρτη για την ελευθέρωση των ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων για 79 εκατομμύρια Τούρκους πολίτες, θέμα για το οποίο βρίσκονται σε εξέλιξη διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών, σε τεχνοκρατικό επίπεδο. Επί του προκειμένου, στόχος της Κομισιόν και της Άγκυρας είναι ένα φραστικό λίφτινγκ του τουρκικού αντιτρομοκρατικού νόμου, χωρίς ωστόσο να μειώνεται η δυνατότητα της Τουρκίας να αντιμετωπίσει την τρομοκρατία.  

Φλερτ με ξεπάγωμα κεφαλαίων   
Η σχολιασμένη ημερήσια διάταξη της Επιτροπής Σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας «αναπαράγει καρμπόν» τη θέση των ηγετών όλων των κρατών-μελών, περιλαμβανομένης και της Κυπριακής Δημοκρατίας, αναφορικά με την προετοιμασία της προώθησης τουρκικών διαπραγματευτικών κεφαλαίων από την Κομισιόν, «χωρίς να προκαταλαμβάνονται οι θέσεις των κρατών-μελών».
 Όπως έχει αποκαλύψει ο «Φ», η Κομισιόν έχει ήδη επικαιροποιήσει τα έγγραφα για την προώθηση τριών εκ των κεφαλαίων που μπλοκάρει μονομερώς η Κυπριακή Δημοκρατία. Πρόκειται για τα κεφαλαία 15 Ενέργεια, 26 Παιδεία-Πολιτισμός (σ.σ. συστήνεται το άνοιγμά του) και 31 Εξωτερική Πολιτική, Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας. Μέχρι το τέλος του τρέχοντος μηνός ή στις αρχές Ιουλίου η Κομισιόν αναμένεται να επικαιροποιήσει τα έγγραφα για την προώθηση δύο ακόμη κεφαλαίων που μπλοκάρει η Κυπριακή Δημοκρατία, το κεφάλαιο 23 Απονομή Δικαιοσύνης και Θεμελιώδη Δικαιώματα και το κεφάλαιο 24 Δικαιοσύνη, Ελευθερία, Ασφάλεια.
 Και στις πέντε περιπτώσεις η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα άρει το βέτο της, υποδεικνύοντας διά του Προέδρου Αναστασιάδη ότι δεν έχουν εκλείψει οι λόγοι που οδήγησαν τη χώρα να βάλει στο ψυγείο τα εν λόγω κεφάλαια (με απόφαση που λήφθηκε το 2009, από τον τότε υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Κυπριανού). Σε μια τέτοια περίπτωση, η προπαρασκευαστική εργασία της Κομισιόν για την προώθηση των πέντε κεφαλαίων θα λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης προς τη Λευκωσία, χωρίς ωστόσο πρακτικό αποτέλεσμα, καθώς το άνοιγμα ενός εκάστου διαπραγματευτικού κεφαλαίου προϋποθέτει ομόφωνη τοποθέτηση όλων των κρατών-μελών.
 Στις 30 Ιουνίου η ολλανδική Προεδρία θα συγκαλέσει, όπως απεκάλυψε ο «Φ», διακυβερνητική διάσκεψη για το ξεπάγωμα του τουρκικού διαπραγματευτικού κεφαλαίου 33 Χρηματοοικονομικές και Οικονομικές Διατάξεις. Η διακυβερνητική για το ξεπάγωμα του τουρκικού κεφαλαίου θα αποτελέσει στη πραγματικότητα την τελευταία πράξη της Χάγης στο τιμόνι της ΕΕ, καθώς την 1η Ιουλίου αναλαμβάνει την Προεδρία της ΕΕ η Σλοβακία. Σημειώνεται ότι το διαπραγματευτικό κεφάλαιο 33 δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των 14 διαπραγματευτικών κεφαλαίων που έχουν συνολικά παγώσει λόγω Κυπριακού (8 με ομόφωνη κοινοτική απόφαση το 2006 και άλλα 6 με μονομερή απόφαση της Λευκωσίας το 2009). Το κεφάλαιο 33 είχε παγώσει το 2007, με μονομερή απόφαση του τότε Προέδρου της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί. Τον περασμένο Μάρτιο ο Φρανσουά Ολάντ ήρε το γαλλικό βέτο, ανάβοντας πράσινο για το ξεπάγωμα του εν λόγω τουρκικού κεφαλαίου.  
Φιλελεύθερος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.