Παρούσα στην κυπριακή ΑΟΖ και η Ρωσία

Του Κώστα Βενιζέλου
Η Μόσχα επανέρχεται στα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου εξετάζοντας διάφορα σενάρια, τα οποία προδήλως συνδέονται με τους γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς της στην περιοχή. Όπως προκύπτει από τις συνομιλίες του Προέδρου Αναστασιάδη με τον Ρώσο ομόλογο του, Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα, η ρωσική πλευρά προσανατολίζεται να αγοράσει μερίδιο από εταιρείες που δραστηριοποιούνται ήδη σε τεμάχια στην κυπριακή ΑΟΖ.

Τούτο φαίνεται να συνδέεται και με την πρόσφατη επίσκεψη του Βλαντιμίρ Πούτιν στο Κάιρο και τις συνομιλίες που είχε με τον Πρόεδρο Αμπντέλ αλ Σίσι. Ο τελευταίος φέρεται να έχει αναφέρει στον κ. Πούτιν τη σημασία που δίνει στη συνεργασία με τη Λευκωσία καθώς και στο γεγονός ότι η κυπριακή κυβέρνηση είναι από τις πρώτες που τον έχει στηρίξει. Είναι προφανές πως η Μόσχα καλοβλέπει τον άξονα της Κύπρου με την Αίγυπτο καθώς και αυτό με το Τελ Αβίβ και ευνοεί και τη συνεργασία και των τριών κρατών της περιοχής. Το πρώτο σενάριο εμπλοκής της Ρωσικής Ομοσπονδίας στους κυπριακούς υδρογονάνθρακες είναι διά της αγοράς μεριδίου από εμπλεκόμενες εταιρείες που μπορεί να γίνει μέσω της Gazprom ενώ ανοικτό παραμένει και το ενδεχόμενο συμμετοχής σε ένα νέο γύρο αδειοδότησης, που δεν είναι του παρόντος, αλλά και σε έργα υποδομής.

Ήδη ενώ βρισκόταν στη Μόσχα η κυπριακή αντιπροσωπεία, το θέμα αυτό συζητήθηκε μεταξύ των υπουργών Ενέργειας των δυο χωρών, στο περιθώριο των συνομιλιών Πούτιν-Αναστασιάδη (για την ακρίβεια την ώρα που διεξάγονταν οι συνομιλίες των δυο ηγετών). Όπως πληροφορούμαστε στο ενδιαφέρον που υπάρχει αναφέρθηκε ο Ρώσος υπουργός Ενέργειας στη διάρκεια του γεύματος που παρέθεσε ο Πρόεδρος Πούτιν στην κυπριακή αντιπροσωπεία. Παράλληλα, η ρωσική πλευρά επέδειξε ενδιαφέρον για τις συμφωνίες της Κύπρου με την Αίγυπτο, για το περιεχόμενο των οποίων ενημέρωσε ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης.

Είναι σαφές πως η Μόσχα πρωτίστως ενδιαφέρεται για την περιοχή γεωστρατηγικά ενώ το ενδιαφέρον για την ενέργεια εκδηλώνεται ενισχύοντας τους σχεδιασμούς της. Τούτο ενεργεί υποβοηθητικά και για τους σχεδιασμούς της Λευκωσίας, η οποία εάν αξιοποιήσει το ενδιαφέρον, θα έχει σημαντικά οφέλη. Πολιτικά και οικονομικά.

Την ίδια ώρα, είναι προφανές πως η Μόσχα έχει και ευρύτερο οικονομικό ενδιαφέρον το οποίο συζήτησε με τον Πρόεδρο και τους συνεργάτες του. Ο Πρωθυπουργός της Ρωσικής Ομοσπονδίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ, κατά τις συνομιλίες που είχε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας έδωσε βάρος στα οικονομικά, γνωρίζοντας ασφαλώς και για τη δραστηριοποίηση συμπατριωτών του στην Κύπρο. Στα ζητήματα αυτά αναλώθηκαν οι συζητήσεις με την κυπριακή πλευρά και στο τραπέζι έπεσαν αρκετές ιδέες( όπως και στις συζητήσεις με τον Πρόεδρο Πούτιν). Ο κ. Μεντβέντεφ, μεταξύ άλλων, παρουσιάσθηκε ενημερωμένος για το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών και δεν απέκλεισε ρωσικές εταιρείες να εγκαταστήσουν την έδρα τους στην Κύπρο. Στις συζητήσεις έγιναν και αναφορές, όπως για παράδειγμα, σε δρομολόγια με σταθμό στη Λάρνακα( όπως το Πεκίνο).

Είναι σαφές ότι τα ζητήματα αυτά θα τύχουν επεξεργασίας σε τεχνοκρατικό επίπεδο, αλλά και πολιτικό. Για να υπάρχει αποτέλεσμα πρέπει να δοθεί συνέχεια. Τα υπουργεία Ενέργειας, Συγκοινωνιών και Γεωργίας θα αναλάβουν να μετουσιώσουν τις συζητήσεις σε αποτέλεσμα και να διατηρήσουν ανοικτά κανάλια επικοινωνίας με τη ρωσική πλευρά.

Μόσχα: Αντίβαρο στις μεθοδεύσεις και ενεργότερη εμπλοκή

Την ενεργότερη εμπλοκή της Μόσχας στο Κυπριακό συζήτησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατά την επίσκεψη του στη Ρωσική Ομοσπονδία. Η στάση της Μόσχας διαχρονικά παραμένει σταθερή και τούτο εκφράσθηκε και κατά τις συνομιλίες των δυο πλευρών. Πώς θα κινηθεί αυτός ο συντονισμός, που συμφωνήθηκε;

Πρώτο, η Μόσχα θα συνεχίσει τις παρεμβάσεις της και τις κινήσεις αποτροπής στο πεδίο του Συμβουλίου Ασφαλείας για το Κυπριακό. Όπως φάνηκε και από τις πρόσφατες διεργασίες για το ψήφισμα ανανέωσης της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, ουσιαστική και αποτελεσματική ήταν η παρέμβαση της Μόσχας, κυρίως έναντι των βρετανικών μεθοδεύσεων. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, ασχολείται προσωπικά με το Κυπριακό, το οποίο γνωρίζει πολύ καλά.

Δεύτερο, ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, έχει αναφέρει πως θα μιλήσει με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάνγια το Κυπριακό με στόχο να σταματήσουν οι παραβιάσεις και να ξεκινήσει ο διάλογος για το Κυπριακό. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι από τους λίγους ηγέτες ξένων χωρών με επιρροή που μιλά απευθείας με τον Ερντογάν. Οι περισσότεροι διατηρούν κανάλια επικοινωνίας με τον Πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου. Αποφάσεις, ως γνωστό στην Τουρκία, λαμβάνονται από τον Ερντογάν.

Τρίτο, σε σχέση με τη στρατιωτική συμφωνία η Μόσχα ήταν ξεκάθαρη: Δεν πρόκειται να εκθέσει την Κυπριακή Δημοκρατία έναντι των εταίρων της. Οι διευκολύνσεις έχουν συμπεριληφθεί σε ειδικό μεμοράντουμ, το οποίο επισυνάπτεται στην επικαιροποιημένη στρατιωτική συμφωνία. Όπως ήδη έχει αναφερθεί το βασικό στοιχείο της συμφωνίας είναι ο ελλιμενισμός πλοίων του ρωσικού πολεμικού στόλου στο λιμάνι της Λεμεσού. Περαιτέρω θα υπάρχουν διευκολύνσεις για μεταφορά αμάχων. Δεν έχει γίνει καμία συζήτηση για χρήση της αεροπορικής βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου».

Τέταρτο, η Μόσχα δεν έχει κανένα παράπονο με τη στάση της Κύπρου στο ουκρανικό. Αντίθετα τη θεωρεί θετική καθώς η Κύπρος, αν και μικρή χώρα, εντός της Ε.Ε. εξέφρασε τη θέση της για τις κυρώσεις.

Προβλεπόμενες οι αντιδράσεις

Οι αντιδράσεις στις συμφωνίες της Ρωσικής Ομοσπονδίας με την Κυπριακή Δημοκρατία ήταν αναμενόμενες και είχαν προβλεφθεί από τη Λευκωσία. Η κυπριακή κυβέρνηση γνώριζε πως η πρώτη αντίδραση θα προήρχετο από το Λονδίνο, που δεν κρατά ούτε και τα προσχήματα.

Τις επόμενες ημέρες η Λευκωσία θα εισπράξει και τις αντιδράσεις και «επιφυλάξεις» κι άλλων, όπως των Αμερικανών ενόψει και της παρουσίας του υπουργού Εξωτερικών, Ιωάννη Κασουλίδη στην Ουάσινγκτον (και του Προέδρου του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου) ενώ ενημέρωση αναμένεται να ζητήσει και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό το σκηνικό αντιδράσεων, όπως ανέφερε κυβερνητική πηγή, δεν ενοχλεί τη Λευκωσία, ούτε και επηρεάζει τους σχεδιασμούς της για αναβαθμισμένη συνεργασία με τη Μόσχα.

mignatiou.com    Φωτογραφία ΡΩΣΙΚΗ ΠΡΟΕΔΡΙΑ