5/11/14

Απεβίωσε ο Πολυχρόνης Ενεπεκίδης

  • Η φωτογραφία του Π.Ενεπεκίδη είναι από την εκπομπή «Νυχτερινός Επισκέπτης» της ΕΡΤ
Πλήρης ημερών και έχοντας αφήσει πίσω του ένα έργο που τιμάει την ποντιακή καταγωγή του απεβίωσε ο σπουδαίος καθηγητής Βυζαντινής και  Νεοελληνικής φιλολογίας Πολυχρόνης Ενεπεκίδης.
«Λάβαμε χθες μια επιστολή από δικηγορικό γραφείο με την οποία μας ζητείται να αναζητήσουμε συγγενείς του καθηγητή Πολυχρόνη Ενεπεκίδη, που πράγματι έχει αποβιώσει» δήλωσε προξενικός υπάλληλος, διευκρινίζοντας ότι μετά από έρευνα κατέστη δυνατό να μάθουν την ημερομηνία θανάτου και πως ο καθηγητής βρέθηκε στο σπίτι του.
Κατά την επαφή μας με το προξενικό γραφείο μάς μεταφέρθηκε η λύπη των αρχών, επειδή δεν υπήρξε ενημέρωση για το θάνατο του σπουδαίου Έλληνα καθηγητή ιστορίας από τις τοπικές αρχές.
Πάντως από χθες οι υπάλληλοι του προξενικού γραφείου στη Βιέννη κατάφεραν να εντοπίσουν συγγενείς του καθηγητή Ενεπεκίδη στην Αθήνα. Η αδερφή του, ηλικίας 95 ετών, ζήτησε να μεταφερθεί η σορός του στην Ελλάδα, όπου και θα ταφεί.
Ποιος ήταν ο σπουδαίος Έλληνας
Ο Πολυχρόνης Ενεπεκίδης του Κυπριανού γεννήθηκε στις 12 Ιουνίου του 1919 στην Αμισό του Πόντου. Σπούδασε φιλολογία και ιστορία στη φιλοσοφική σχολή του πανεπιστημίου Αθηνών και μετεκπαιδεύτηκε στη Βιέννη και τη Σορβόννη. Από το 1942 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην αυστριακή πρωτεύουσα και τέσσερα χρόνια αργότερα αναγορεύτηκε διδάκτορας. Το 1953 ανακηρύχθηκε υφηγητής και το 1960 έγινε καθηγητής στην έδρα της Βυζαντινής και Νεοελληνικής φιλολογίας. Το 1974 έγινε προϊστάμενος στο Ινστιτούτο Βυζαντινών Σπουδών. Μετά τη συνταξιοδότησή του, το 1982, ανακηρύχθηκε ομότιμος καθηγητής του ίδιου πανεπιστημίου. 
Ασχολήθηκε με την ιστορική έρευνα σε αρχεία και βιβλιοθήκες στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Αυστρία, την Ελβετία, την Ιταλία, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ουγγαρία και την Ελλάδα. Κατάφερε να συγκεντρώσει όλους τους νόμους του αυστριακού κράτους που αφορούσαν τους Έλληνες εμπόρους με τουρκική και στη συνέχεια με αυστριακή υπηκοότητα, στη διάρκεια του 18ου και 19ου αιώνα.
Με τις επιστημονικές έρευνές του, ο Πολυχρόνης Ενεπεκίδης απομυθοποίησε τη νεότερη Ελληνική ιστορία. Μάλιστα με βάση τα ευρήματά του στα ευρωπαϊκά αρχεία και τα χειρόγραφα προσπάθησε να απαλλάξει την ελληνική ιστορία από τις στρεβλώσεις. 
Τα σπουδαιότερα έργα του είναι:
Η δόξα και ο Διχασμός. Από τα μυστικά αρχεία Βιέννης, Βερολίνου και Βέρνης, 1908-1918
Η Βασιλική ανταρσία 1916-1918,
Οι διωγμοί των Ελλήνων του Πόντου (1908-1918) βάσει των ανέκδοτων εγγράφων των κρατικών αρχείων της Αυστροουγγαρίας,
Η Ελληνική Αντίστασις 1941-1944, όπως αποκαλύπτεται από τα μυστικά αρχεία της Βέρμαχτ εις την Ελλάδα,
Οι διωγμοί των Εβραίων εν Ελλάδι 1941-1944: επί στη βάσει των μυστικών αρχείων των ΕΣ-ΕΣ,
Η Θεσσαλονίκη στα χρόνια 1875-1912,
Τραπεζούντα-Κωνσταντινούπολη-Σμύρνη, τρία κέντρα του μικρασιατικού ελληνισμού 1800-1923,
Γενοκτονία στον Εύξεινο Πόντο. Διπλωματικά Έγγραφα από τη Βιέννη (1909-1918) κ.α. 
Όπως γράφει χαρακτηριστικά ο Βλάσης Αγτζίδης, «στα έγγραφα αυτά φαίνεται καθαρά ότι οι Αυστρογερμανοί διαπίστωναν ότι η πολιτική της γενικευμένης εθνικής εκκαθάρισης υπαγορεύτηκε από την παντουρκιστική ιδεολογία που τότε κυριαρχούσε στους τουρκικούς πληθυσμούς καθώς και από “...τη βουλιμία των Τούρκων για την πλούσια ελληνική περιουσία”».
Τιμήθηκε με τα χρυσά παράσημα του Οικουμενικού Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης, της προεδρίας της Αυστριακής Δημοκρατίας, του πρωθυπουργού της Αυστρίας και της πόλης της Θεσσαλονίκης.
Ο συγγραφέας Ιάκωβος Χονδροματίδης στο βιβλίο του Οι δωσίλογοι της Κατοχής, αναφέρει ότι ο Πολυχρόνης Ενεπεκίδης ήταν ένας από τους Έλληνες φυγάδες της Βιέννης που εγκατέλειψαν την Αθήνα και συμμετείχε ως εκπρόσωπος του τμήματος Νεολαίας της Εθνικής Επιτροπής στην κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, στην αυστριακή πρωτεύουσα κατά την επέτειο της ελληνικής επανάστασης του 1821.
Ο Πολυχρόνης Ενεπεκίδης παντρεύτηκε μια φορά, το 1962, και δεν απέκτησε παιδιά.

6 σχόλια:

  1. Αιωνία του η μνήμη.

    Πάει και αυτός!

    Τον θυμάμαι καλά για τις μελέτες του και την γενικά πολύ αξιοπρεπή του συμπεριφορά.

    Από τους πολύ καλούς εκπροσώπους της Ελλάδος στο εξωτερικό!

    Ευμένης Καρδιανός

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ας έχει ανάπαυση. Προσέφερε πολλά και τού ανήκει δίκαιος έπαινος. Ένα ακόμη αξιόλογο βιβλίο του είναι "Η Βιέννη σε μείζονα & ελάσσονα τόνο", με θησαυρό πληροφοριών και για την παρουσία Ελλήνων μουσικών κατά τον 20ο αιώνα. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι επίσης το έργο του "Γράμματα προς τη Βιέννη 1824-1843" με την αλληλογραφία τού Αυστριακού πρέσβη από την Αθήνα. Ίσως κάποτε ενόχλησε η διακριτή σε κάποια έργα του συμπάθειά του προς τον Ελ. Βενιζέλο, όμως δικαιούταν και αυτός να έχει προτιμήσεις, χωρίς αυτό να μειώνει το έργο του και την αξία τής τεράστιας προσφοράς του στην τεκμηριωμένη ιστορική έρευνα.Τού οφείλουμε ευχαριστίες. Ας έχει ανάπαυση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Είχα την τύχη να συνομιλήσω μαζί του για αρκετή ώρα στα διαλείμματα του 5ου Πανελληνίου Συνεδρίου Ποντιακών Συλλόγων για την Εθνική Αυτογνωσία το 1997 στον Λαγκαδά.
    Η συνομιλία εκείνη μου έχει μείνει αξέχαστη διότι συζητούσα με έναν τόσο σπουδαίο άνθρωπο, για αρκετή ώρα, τόσο απλά σαν να γνωριζόμασταν χρόνια, και σαν να μην υπήρχε η αρκετά μεγάλη διαφορά ηλικίας μεταξύ μας.
    Θα τον θυμάμαι πάντα με πολύ σεβασμό κι αγάπη.
    Ας είναι ελαφρύ το χώμα της πατρίδας που θα τον σκεπάσει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Με τον μακαρίτη Πολυχρόνη Ενεπεκίδη ταξιδέψαμε 15 μέρες στον Πόντο το 1982 και μέναμε στο ίδιο δωμάτιο. Είχμε απέραντες συζητήσεις που κάοιες κρατούσαν σχεδόν μέχρι το ξημέρωμα. Εκείνο που αξίζει να σημαιώσω είναι ότι σε ανύποπτο χρόνο (όπως είπα, το 1982) πρόβλεπε και μου έλεγε ότι ο κομμμουνισμός είναι ένα παροδικό φαινόμενο, ότι σε λίγα χρονιά θα εκλείψει, καθώς και ότι το Ανατολικό Ζήτημα είναι ανοιχτό, έστω και αν δεν είναι ενεργό!
    Και όντως το 1989 άρχισε η κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων και, επίσης, ήδη από χρόνια άρχισε να μεταβάλλεται το status στα ανατολικά μας.
    Ένα πράγμα ξεχώριζα και τιμούσα στον Πολυχρόνη: Ήταν ένας αγέροχος άνθρωπος!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Εφιάλτης ο Ενεπεκίδης!!
    Γνωρίζετε ότι ο Ενεπικίδης ήταν εντεταγμένος στην ομάδάα προπαγάνδας του

    Γκέμπελς επι γερμσνικής κατοχής και συγκεκριμένα ήταν εκφωνητής και mτα έργα του

    απο την Αυστρία στον Ελληνικό λαό! Αυτό το πατριωτικό έργο του προσπάθησε

    επιμελώς να κρύψη την αλήθεια Ο Ενεπεκίδης ήταν αμετανόητος οπαδός των Ναζί,

    αφου ουδέποτε εζήτησε συγγνώμη ούτε μετενόησε! Ολοι οι Εθνοπροδότες το παίζουν

    πατριώτες αφου τοσο εύκολα τους δίνετε συγχωροροχάρτια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ναι, η αλήθεια πρέπει να λέγεται. Ο Ενεπεκίδης ήταν δεινός ερευνητής, αξιόλογος επιστήμονας, φώτισε πολλές σκοτεινές πλευρές ιστορικών θεμάτων κυρίως του 19ου αιώνα, αλλά υπήρξε και υποστηρικτής, και άτυπος σύμβουλος του διαβόητου Τσιρονίκου, του επικεφαλής της παρακυβέρνησης των φυγάδων γερμανοδοσιλόγων στη Βιέννη. Κακώς παρασημοφορήθηκε, και κακώς ξεχάστηκε η πολιτεία του στη Βιέννη.

      Διαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.