4/11/14

Τέσσερα σενάρια γιά την κρίση στην Κύπρο

του Μελέτη Μελετόπουλου* 

Όλοι πιά έχουν συνειδητοποιήσει ότι η μοίρα της Κύπρου με αυτήν της Ελλάδας είναι άρρηκτα συνδεδεμένες. Η εξελισσόμενη κρίση στην Μεγαλόνησο αφορά εξ ίσου και τα δύο ελληνικά κράτη της Ανατολικής Μεσογείου. Τα πιθανά σενάρια που υπάρχουν μπροστά μας, εκτός και εάν συμβεί κάτι απρόβλεπτο, είναι τα εξής. 
Σενάριο πρώτο: η Τουρκία κλιμακώνει περαιτέρω την κρίση, είτε επιχειρώντας να τοποθετήσει πλατφόρμα και γεωτρύπανο μέσα στην κυπριακή ΑΟΖ είτε στέλνοντας πολεμικά πλοία να προσεγγίσουν την κυπριακή ακτογραμμή είτε προκαλώντας τα ελληνικά πολεμικά που βρίσκονται εκεί. Σε αυτήν την περίπτωση, θα βρεθεί αντιμέτωπη όχι μόνον με το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό αλλά και το ρωσσικό και το ισραηλινό που ναυλοχούν στην περιοχή, πιθανώς δε και με τον αμερικανικό Έκτο Στόλο.
Παράλογο εγχείρημα, αλλά βεβαίως κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μία τέτοια εξέλιξη, αφού η εμφανής κρίση μεγαλείου του Ερντογάν μπορεί να τον οδηγήσει σε γεωπολιτική παραίσθηση και το γνωστό σύνδρομο «σταματώ το τραίνο με το δάχτυλο». Μικρές πάντως πιθανότητες έχει, κατά την γνώμη μου, αυτό το σενάριο. 

Σενάριο δεύτερο: η Ελλάδα και η Κύπρος υποχωρούν (και στην πραγματικότητα ακυρώνουν) την τριμερή συνάντηση Σαμαρά-Αναστασιάδη-Σίσσι στο Κάϊρο στις 8 Νοεμβρίου, ξαναρχίζουν οι συνομιλίες γιά το νέο Σχέδιο Ανάν και η Τουρκία θριαμβεύει. Το σενάριο αυτό σημαίνει στη πραγματικότητα γεωπολιτική «φινλανδοποίηση» της Ελλάδας και υπαγωγή της Κύπρου στην τουρκική σφαίρα κυριαρχίας. Δεδομένου ότι η Ελλάδα και η Κύπρος αποτελούν σήμερα σημαντικούς κρίκους στην γεωπολιτική αρχιτεκτονική της Δυτικής Συμμαχίας εναντίον των τζιχαντιστών, τους οποίους η Τουρκία αντιθέτως στηρίζει με έμμεσο τρόπο, αποκλείεται η Δύση και το Ισραήλ να επιτρέψουν έναν διπλωματικό-γεωστρατηγικό θρίαμβο της Τουρκίας επί της Ελλάδας. 

Επίσης μία τόσο ταπεινωτική υποχώρηση της Ελλάδας και μία παραίτηση από τα ενεργειακά κοιτάσματα θα διέλυε ό,τι έχει απομείνει από το πολιτικό σύστημα και η Ελλάδα όπως και η Κύπρος θα εισέρχονταν στον αστερισμό της αποσταθεροποίησης. Μικρές αλλά όχι ανύπαρκτες πιθανότητες δίνω σε αυτό το σενάριο, δεδομένης της θλιβερής εμπειρίας των Ιμίων. 

Σενάριο τρίτο: η Τουρκία διαπιστώνει ότι οι στόλοι των μεγάλων δυνάμεων θα την εμποδίσουν να διαμφισβητήσει την κυπριακή ΑΟΖ , και συνειδητοποιεί ότι υπάρχει διεθνής συμφωνία να μην της επιτραπεί να αποκτήσει διά της βίας πρόσβαση στα ενεργειακά κοιτάσματα, όχι μόνον από σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο αλλά και γιατί κανείς δεν θέλει μία Τουρκία με ενεργειακή ισχύ. Σε αυτήν την περίπτωση, και μην διακινδυνεύοντας να έρθει σε αντιπαράθεση με την ισραηλινή, ρωσσική και ίσως και αμερικανική ισχύ και να υποστεί ένα νέο Ναυαρίνο, η Τουρκία σιωπηρά αποκλιμακώνει την κρίση και αποσύρει σταδιακά και με τους συνήθεις λεονταρισμούς το Μπαρμπαρός και τα πολεμικά που το συνοδεύουν. Το σενάριο αυτό έχει κατά την γνώμη μου αρκετές πιθανότητες επαλήθευσης. 


Σενάριο τέταρτο: η Τουρκία, σκεπτόμενη ρεαλιστικά, αποφασίζει να μην αντιπαρατεθεί με υπέρτερες δυνάμεις στην Κύπρο και ΝΑ ΜΕΤΑΘΕΣΕΙ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΣΤΟ ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ. Εκεί άλλωστε βρίσκεται ο περίφημος «κώνος», δηλαδή το εγγύτερο σημείο μεταξύ της τουρκικής ΑΟΖ και των ενεργειακών κοιτασμάτων, από τα οποία η Τουρκία είναι νομικά αποκλεισμένη. Με μία βίαιη ενέργεια σε κάποια από τις βραχονησίδες που περιβάλλουν το Καστελλόριζο, η Τουρκία θα επιχειρήσει να επιβάλει στην Ελλάδα διεθνή διαιτησία ή προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο, ώστε να αποκτήσει πρόσβαση στο μεγα-κοίτασμα του Λεβιάθαν. Αυτήν την έννοια προφανώς είχε και η ανακοίνωση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας, ότι η Τουρκία θα υπερασπιστεί τα συμφέροντά της στην Κύπρο ΚΑΙ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ. Το τελευταίο αυτό σενάριο θεωρώ πιθανότερο από όλα τα προηγούμενα, εάν δε τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες ανακοινωθεί ότι το Μπαρμπαρός κινείται δυτικά, να μην εφησυχάζει κανένας…. 


*Ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος είναι Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης.


 Ἀντίβαρο

7 σχόλια:

  1. Φαίνονται λογικά τα σενάρια - αλλά ἔχουμε νά κάνουμε μέ ἀνθρώπους λογικούς;
    Ἰδίως τό 4ο σενάριο μοιάζει πράγματι πιό πιθανό. Ἀλλά, νομίζω, το σενάριο αυτό, πάσχει κατά το ότι δεν προκαλεί προσφυγή σε διεθνές δικαστήριο, ἀλλά μάλλον νέο μικρό "κυπριακό" για την Τουρκία. Οπότε, αφού έτσι κι αλλιώς θα βρεθεί με τη βία, πιό απομονωμένη (πλην Αγγλίας), μάλλον δεν θά αρκεσθεί σε βραχονησίδα του Καστελλόριζου. Χρειάζεται λοιπόν επαγρύπνηση για την όποια αποτροπή ή τυχόν ανταπόδοση.
    Όσο για την Αγγλία που φαίνεται ότι ανέκαθεν χρησιμοποιεί την Τουρκία για να δημιουργήσει προβλήματα στους Έλληνες - Κυπρίους, αλλά σήμερα και στον Πούτιν, εκεί νομίζω είναι το αληθινό πρόοβλημα της σημερινής επιθετικότητας της Τουρκίας. Και όσον αφορά την Αγλία, έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους λογικούς στο έπακρον, μέχρι πλήρους παραβλέψεως των παρενεργειών της λογικής τους (ύστερα, ποιός θα τούς φταίει αν είμαστε "απρόβλεπτοι" για την λογική τους;).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μπαλάφας : «Θα το ρισκάρουμε, Θα το ρισκάρουμε, Θα το ρισκάρουμε ...»

    Γιὰ ἀκούστε το:

    https://www.youtube.com/watch?v=xy5QfKG-ixY

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Τὸ κακὸ εἶναι ὅτι δὲν σκεφτότανε ἔτσι ὁ κάθε Μπαλάφας ἀλλὰ καὶ ἡ κυβέρνησις!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ασφαλώς και το brainstormimg είναι επιθυμητό.....όμως και ξεκινώντας απο το τελέυταίο σενάριο:
    Η τουρκία δοκίμασε την Ελληνική και διεθνή αντίδραση με τις ερευνητικές κινήσεις του πλοίου ΒΑΡΒΑΡΟΣ + Πολεμικά πλοία και τα συμπεράσματα που αποκόμισε είναι ότι ...ΔΕΝ ΥΠΉΡΞΕ ΚΑΜΙΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ!!
    Φιλολογικές τοποθετήσεις αδιαφόρου σημασίας.
    Τουναντίων, αποκόμισε την Βρετανική στήριξη και υποστήριξη , ενώ ταυτόχρονα καλέιται να απολογηθεί για την χρήση των αεροδρομίων της απο Γαλλικα πολεμικά αεροσκάφη τα οποία πλήτουν το Ιρακ, μεταφέροντας το σχετικό μήνυμα στους Τζιχαντιστες...
    Ο νοών νοήτω!
    Επίσης οταν διατεθεί , αν φυσικά διατεθεί και εξέδρα για περαιτέρω εργασίες στην περιοχή,τότε, τόσο η Ελληνοκυπριακή πλευρά όσο και η διεθνής κοινότητα θα έχει να αντιμετωπίσει και τρίτο ισχυρό ενεργειακό αντίπαλο.
    Αν θέλεται το Αζερμπαιτζαν.
    -----------
    Για το τρίτο σενάριο.
    Το διεθνές δίκαιο είναι μια αόριστη έννοια και δεν υπάρχει μηχανισμός που να μπορεί να το επιβάλλει.
    Καλή τη πίστη!!
    Σφαξε με πασά μου να αγιάσω!!!
    Αν υπήρχε αυτός ο μηχανισμός , τότε τα τουρκικά στρατεύματα θα έπρεπε να έιχαν αποχωρήσει απο την Κύπρο εδώ και δεκαετίες.
    Εκτός αυτού η Ελληνοκυπριακή πολιτική σκηνή σχοινοβατεί μεταξύ ανατολής και δύσης χωρίς να εκφράζει συγκεκριμένη γραμμή, κάτι που την καθιστά τουλαχιστον γραφική, εγκλωβισμένη στο μοντέλο της παθητικής άμυνας.
    Το αυτό ισχύει σε μεγαλύτερο βαθμο για την Ελληνική πλευρά.
    -------------
    Για το δεύτερο σενάριο:
    Η ¨χρήση¨( κακόηχος όρος αλλά έιναι ο ενδεδειγμένος) της υφιστάμενης Αιγυπτιακής κυβέρνησης,
    καταδεικνύει ακριβώς το τυχοδιωκτικό της Ελλαδικής και Ελληνοκυπριακής πολιτικής και διπλωματίας.
    Για να πετύχη αυτή η πολιτική απαιτείται τουλάχιστον μια πρόσκληση προς τον ΣΙΣΙ, απο την Ελλαδική κυβέρνηση για εφ΄ολης της ύλης, στα υψιστα δυνατόν επίπεδα συζήτηση-ανάλυση-συμφωνία, των σχέσεων ανάμεσα σε Αίγυπτο και Ελλάδα.
    Η Ελλάδα ¨φοβάται¨ για πολλούς και διάφορους λόγους να κάνει αυτή την πρόσκληση.
    Το γιατί φοβάται δεν έιναι του παρόντος.
    Σε ότι αφορά την αξία της Ελλαδος σε σχέση με την ΙΣΙΣ, καποιοι έχουν παραμείνει νοσταλγοι του παρελθόντος και του Αμπου Νινταλ.
    Η Ελλαδα δεν εχει κανένα έρεισμα στον σκληρό πυρήνα του Ισλάμ , τουναντίων έιναι όμηρος του!
    Βλέπε Δ.Θράκη και Τσαμουριά.
    ----------
    Σε ότι αφορά το πρωτο σενάριο:
    Ουδέν σχόλιο διότι σημερα το Τουρκικό πολεμικό ναυτικο περιπολεί καπου στον Καφηρέα...ανενοχλητο!
    ----------------
    Συμπερασμα:
    Υπαρχει εξωτερική πολιτική και διπλωματικός σχεδιασμός σε αυτόν τον τόπο;;;;;
    -----
    Ευχαριστούμε τον κύριο καθηγητή για την αφορμή που εδωσε για αυτήν την συζήτηση!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. σ.σ
    Στην τοποθέτηση μου....η Κύπρος εγκαλέιται να απολογηθέι για την χρήση αεροδρομίων απο την Γαλλία...
    Ευχαριστώ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ηταν δε ιδιαίτερο το ενδιαφέρον της συνεδρίασης του Τουρκικού συμβουλίου ασφαλέιας και περιλάμβανε και τους Αλβανούς και ...ΑΖΕΡΟΥς 12.500 άτομα που κατοικούν στην Ελλάδα:

    Siyasi coğrafya açısından Balkanlar, Slovenya, Hırvatistan, Sırbistan,
    Karadağ, Kosova, Arnavutluk, Makedonya, Bosna-Hersek, Bulgaristan,
    Romanya, Yunanistan ve Trakya’yı içine almaktadır.
    Özellikle birbirine komşu beş ayrı ülkede (Arnavutluk, Sırbistan,
    Kosova, Makedonya ve Yunanistan) yaşayan Arnavutların bulunduğu bölge,
    bir “Arnavut Sorunu” olduğunu çağrıştırır biçimde en riskli bölge olarak
    göze çarpmaktadır. Arnavutluk Cumhuriyeti sınırları dışında komşu ülkelerde
    yaşayan Arnavutlar, yaşadıkları ülkelerde farklı hak taleplerinde bulunmaktadır.
    Nitekim, Makedonya’daki Arnavut toplum, uzun süre devletin kurucu unsuru
    olma yönünde talepte bulunmuşken, Kosova’da yaşayanlar ise, bağımsızlık
    yönünde mücadele etmişlerdir. Yunanistan ise, ülkesinde yaşayan Arnavutları
    azınlık olarak kabul etmeyerek varlıklarını inkâr etmektedir.
    --------------
    ή
    Balkans in terms of political geography, Slovenia, Croatia, Serbia,
    Montenegro, Kosovo, Albania, Macedonia, Bosnia and Herzegovina, Bulgaria,
    Romania is located in Greece and into Thrace.
    Especially in five neighboring countries (Albania, Serbia,
    Kosovo, Macedonia and Greece) regions where Albanians live,
    an "Albanian question" is reminiscent of the way as the most risky areas
    are outstanding. Outside the borders of the Republic of Albania in neighboring countries
    Albanians living in countries where there are different claims.
    Indeed, the Albanian community in Macedonia, the constituent elements of the state's long-term
    While there was not the demand side, while living in Kosovo independence
    They struggled direction. In Greece, Albanians living in the country
    by denying their existence is not recognized as a minority

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Όλα τα λεφτά είναι το σύμπλεγμα του Καστελόριζου. Εκεί πρέπει να ξημεροβραδιάζεται το Παπανικολής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.