Επιστροφή της Ρωσίας στους Ωκεανούς, με το αντιτορπιλικό «Ηγέτης»

Βλαντίμιρ Στσερμπακόφ, ειδικά για τη RBTH

Η υλοποίηση του προγράμματος κατασκευής του προηγμένου αντιτορπιλικού κλάσης «Leader» («ηγέτης») σχεδιάζεται να ξεκινήσει το επόμενο έτος. Θα βρεθούν όμως οι απαραίτητοι πόροι, ή το άκρως φιλόδοξο σχέδιο του Πολεμικού Ναυτικού θα μείνει στα χαρτιά;

Το πρώτο σκάφος της σειράς «Leader» σχεδιάζεται να ενταχθεί στον Στόλο το 2025. Τα πλοία θα έχουν ως αποστολή τους να επιβάλλουν την παρουσία του ρωσικού ΠΝ στους Ωκεανούς. Ηδη, το υπουργείο Άμυνας ενέκρινε τις προδιαγραφές (τακτικές και τεχνικές απαιτήσεις) για το σχεδιασμό του προηγμένου αντιτορπιλικού νέας γενιάς. Όπως ανέφερε το TASS, στις 21 Οκτωβρίου, το πρόγραμμα είναι γνωστό με τον κωδικό: Έργο «Leader».

Οι εργασίες για την ανάπτυξη του ρωσικού «Άρχοντα των θαλασσών» ανατέθηκαν στο Σχεδιαστικό Γραφείο «Severnoye», το οποίο έχει φτιάξει σχεδόν όλα τα μεγάλα πλοία επιφανείας του ρωσικού Στόλου. Ο σχεδιασμός του «Leader» έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει το 2015, αλλά η κατασκευή του πρώτου πλοίου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2023 - 2025. Συνολικά θα κατασκευαστούν 12 πλοία, τα μισά εκ των οποίων προορίζονται για το Βόρειο Στόλο και τα άλλα μισά θα ενισχύσουν το Στόλο του Ειρηνικού.

Τα χρονοδιαγράμματα αυτά, μπορούν να θεωρηθούν σαν μια σημαντική εξέλιξη στο πρόγραμμα αναβάθμισης του ρωσικού ΠΝ. Να σημειωθεί, πάντως, ότι πέντε χρόνια πριν, η ηγεσία του ΠΝ υποστήριζε πως η κατασκευή του αντιτορπιλικού θα αρχίσει το 2012, ενώ πριν από δύο χρόνια, ο ναυπηγικός κολοσσός «United Shipbuilding Corporation» ανέφερε σαν χρονιά έναρξης, το 2016. Όπως και να’ χει, το πρόγραμμα δεν έχει ενταχθεί στο εξοπλιστικό πρόγραμμα μέχρι το 2020, και, κατά συνέπεια, η διάθεση πόρων μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο στο πλαίσιο του εγχώριου ναυπηγο-κατασκευαστικού προγράμματος, που έχει σχεδιαστεί με ορίζοντα το 2050.

«Η απόφαση να μετατοπιστεί χρονικά η κατασκευή των πλοίων την περίοδο 2023 - 2025, είναι απόλυτα δικαιολογημένη», σχολίασε στη RBTH o ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας σε αμυντικά θέματα, Αλεξάντρ Μοζγκοβόι. «Κατ’ αρχάς, η ρωσική ναυπηγική βιομηχανία, απλά, δεν μπορεί να πραγματοποιήσει την κατασκευή τέτοιων πλοίων. Δεύτερον, για την εφαρμογή του προγράμματος θα απαιτηθούν τεράστια χρηματικά ποσά, που σήμερα μπορούν να φέρουν μεγαλύτερο όφελος αν κατευθυνθούν σε άλλους σκοπούς. Τρίτον, μια σειρά προηγμένων τεχνολογικά οπλικών συστημάτων που έχουν προβλεφθεί για τους «Ηγέτες», δεν υφίστανται ακόμη. Υπάρχουν μόνο στα χαρτιά».

Ο εξοπλισμός του πλοίου

Ο κύριος εξοπλισμός των αντιτορπιλικών, θα είναι το πυραυλικό σύστημα «Kalibr» (εξαγωγική ονομασία «Club»). Το συγκρότημα περιλαμβάνει πυραυλικά βλήματα για στόχους επιφανείας, καθώς και τους πυραύλους 3M-14 μεγάλης εμβέλειας. Οι τελευταίοι έχουν σχεδιαστεί για να πλήττουν σημαντικούς επίγειους στόχους βαθειά στην ενδοχώρα του εχθρού και προορίζονται να γίνουν το «μακρύ χέρι» του αντιτορπιλικού. Επιπλέον, το συγκρότημα «Kalibr» περιλαμβάνει χάϊ-τεκ ανθυποβρυχιακούς πυραύλους που μπορούν να καταστρέψουν κάθε τύπου υποβρύχια, περιλαμβανομένων των συμβατικών (μη πυρηνικών) σχεδόν αθόρυβων υποβρυχίων σκαφών.

Πολεμικός στόλος της Ρωσίας

Το αντιτορπιλικό προβλέπεται να φέρει, σαν δεύτερο «μακρύ χέρι», το συγκρότημα υπερηχητικών πυραύλων κρουζ «Onyks». Επιπλέον, και αυτό είναι μια σημαντική σχεδιαστική καινοτομία, οι πύραυλοι «Kalibr» και «Onyks» μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον ίδιο φορέα εκτόξευσης. Αυτό το ιδιαίτερο τεχνικό χαρακτηριστικό δίνει στα καινούργια ρωσικά πολεμικά τακτικό πλεονέκτημα, καθιστώντας τα πλοία πλήρως ευέλικτα, και πραγματικά πολλαπλών αποστολών. Την προστασία από τις αεροπορικές επιθέσεις θα διασφαλίσει η μοναδική «ναυτική» έκδοση του αντιαεροπορικού πυραυλικού συγκροτήματος S-500 «Προμηθέας», τα βλήματα του οποίου μπορούν να καταστρέψουν στόχους ακόμη και στο εγγύς διάστημα.

Τα αντιτορπιλικά θα εφοδιαστούν με όπλα ανθυποβρυχιακού πολέμου (τορπίλες, νάρκες, βόμβες βυθού), με μέσα για την καταπολέμηση των σαμποτέρ, ενώ θα διαθέτουν στο οπλοστάσιό τους ελικόπτερα και μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα («drones»). Τα ηλεκτρονικά μέσα προστασίας του σκάφους θα είναι εξίσου πρωτοποριακά. Σύγχρονα ραντάρ και σόναρ, που θα δώσουν τη δυνατότητα στο πολεμικό να εντοπίζει ό,τι κινείται γύρω από το πλοίο. Ακόμα και τα πιο μικρά και δυσδιάκριτα εναέρια οχήματα, στόχους επιφάνειας και υποβρύχια σκάφη, με ακτίνα δράσης που εκτείνεται σε δεκάδες ή ακόμη και σε εκατοντάδες χιλιόμετρα.

Ωστόσο, το σύνολο των οπλικών συστημάτων που θα τοποθετηθούν στο «Leader» δεν είναι ακόμη γνωστό. Ειδικά, μάλιστα, όταν ορισμένα εξ’ αυτών βρίσκονται ακόμα στο στάδιο του σχεδιασμού και της ανάπτυξης και θα μπορέσουν να ενταχθούν στο Στόλο μόνο μετά από λίγα χρόνια. Γι’ αυτό είχε μιλήσει την Ανοιξη του 2011, ο τότε πρώτος αναπληρωτής υπουργός Άμυνας, Βλαντίμιρ Ποπόβκιν, ο οποίος είχε πει ότι γίνονται εργασίες για την κατασκευή του υπερηχητικού πυραυλικού συγκροτήματος για πολεμικά πλοία, «Zircon-S».

Πυρηνικός αντιδραστήρας ή μονάδα φυσικού αερίου;

Διαβάστε επίσης:

«Ναύαρχος Ναχίμοφ»: Το ισχυρότερο πλοίο του ρωσικού Στόλου

Πύραυλοι «Pantsir» για το ρωσικό Πολεμικό Ναυτικό

Το πιο αμφιλεγόμενο ίσως σημείο του προγράμματος «Leader», είναι η επιλογή του τύπου της κύριας μονάδας παραγωγής ενέργειας. Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Άμυνας έχει αναθέσει την εκπόνηση μελετών για δύο διαφορετικά σενάρια αναφορικά με την κύρια μονάδα ισχύος που θα τροφοδοτεί με ενέργεια το σκάφος: Για μονάδα με τη χρήση φυσικού αερίου, και για πυρηνικό αντιδραστήρα. «Η τελική απόφαση θα ληφθεί στο στάδιο δοκιμών των συστημάτων. Τότε, το υπουργείο θα αποφασίσει εάν θα είναι πυρηνικό ή συμβατικό αντιτορπιλικό, ή εάν θα είναι «μεικτό» (πυρηνικό και συμβατικό μαζί). Το δεύτερο σενάριο έχει αρκετές πιθανότητες», δήλωσε στο TASS πηγή από το Στρατιωτικό Βιομηχανικό Σύμπλεγμα.

Και εδώ τίθεται ένα κρίσιμο ερώτημα: Είναι δυνατόν, με το σημερινό επίπεδο της εγχώριας ναυπηγικής βιομηχανίας, γνωρίζοντας τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, αλλά και την -όχι και τόσο καλή- κατάσταση που βρίσκονται τα πλοία επιφάνειας του ρωσικού Στόλου, τα οποία χρήζουν άμεσης και μεγάλης κλίμακας εκσυγχρονισμού, να εξετάζουν στο υπουργείο Άμυνας την πιο ακριβή επιλογή; Αυτή την πολυτέλεια δεν μπορεί να την ονειρευτεί ούτε καν ο «πλουσιότερος» Στόλος στον κόσμο, ο αμερικανικός. «Η επαναφορά σε θέση ναυτικής ισχύος, και η αποκατάσταση της μόνιμης παρουσίας του ρωσικού Στόλου στους παγκόσμιους Ωκεανούς, δεν μπορεί να γίνει σε βάρος της οικονομίας, δημιουργώντας «τρύπες» στον προϋπολογισμό της χώρας», σχολίασε στην RBTH ο συντάκτης του εξειδικευμένου αμυντικού περιοδικού, «Ανεξάρτητη Στρατιωτική Επιθεώρηση» («Νεζαβίσιμογιε Βογιέννογιε Ομποζρένιγιε»), Ολέγκ Βλαντίκιν.

Η Ρωσία Τώρα