H Τουρκία σε φάση εκρηκτικών αλλαγών

Του Σάββα Καλεντερίδη

Οι συνθήκες και οι στρατιωτικές αλλά και πολιτικο-διπλωματικές διεργασίες και γεγονότα που οδήγησαν στη δημιουργία της σημερινής Τουρκίας ως χώρα και ως μοντέλο διακυβέρνησης άρχισαν στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν Άγγλοι και Γάλλοι μοίραζαν σε ζώνες επιρροής τα οθωμανικά «ιμάτια» της Μέσης Ανατολής (Συνθήκη Sykes-Picot) και ολοκληρώθηκαν με την Συνθήκη που υπογράφηκε στη Λωζάνη της Ελβετίας στις 24 Ιουλίου 1923.

Με τη συγκεκριμένη συνθήκη η Τουρκία απέκτησε το δικαίωμα έναντι της Δύσης να «διαχειρίζεται» όπως θέλει τις μουσουλμανικές εθνότητες που κατοικούσαν στα όρια του νέου κράτους που αναγνωρίστηκαν από τις χώρες που υπέγραψαν τη συνθήκη αυτή. Στα πλαίσια του δικαιώματος αυτού, με την κάλυψη και την ανοχή της Δύσης, όλες ανεξαιρέτως οι τουρκικές κυβερνήσεις ακολούθησαν μια βάρβαρη πολιτική εθνικής αφομοίωσης όλων των μουσουλμανικών εθνοτήτων που κατοικούσαν στη χώρα, με στόχο τη δημιουργία μιας συμπαγούς τουρκικής εθνότητας από τα σπαράγματα των εθνοτήτων και από το πολυάριθμο κουρδικό έθνος.

Το περίεργο είναι ότι η Τουρκία ακολούθησε ανάλογη πολιτική ΚΑΙ εναντίον των χριστιανικών κοινοτήτων, με πρώτη και …καλύτερη την ελληνική κοινότητα της Πόλης της Ίμβρου και της Τενέδου, εκμεταλλευόμενη ίσως την παθητικότητα, τη φοβικότητα και την αναποτελεσματικότητα του ελληνικού κράτους, παρά την ανοχή της Δύσης, την οποία πάντως σίγουρα είχε το 1955 και το 1964, όταν κατάφερε καίριο κτύπημα στον ακμάζοντα ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης.

Όταν οι ΗΠΑ πρώτα προέτρεπαν τον Σαντάμ Χουσεΐν να εισβάλει στο Κουβέιτ, και μετά καλούσαν την διεθνή κοινότητα και τον ΟΗΕ να τον επαναφέρει στην …τάξη, με την επιχείρηση «Καταιγίδα της Ερήμου», λίγοι ήταν εκείνοι που διέβλεπαν ότι άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για την αλλαγή του συστήματος ισορροπιών και των συνόρων που είχαν καθοριστεί με τις προαναφερθείσες συνθήκες.

Με την εφαρμογή των ζωνών απαγόρευσης πτήσεων νοτίως του 32^ου και βορείως του 36^ου παραλλήλου, άρχισε ο ντε φάκτο διαμελισμός του Ιράκ, διαδικασία που ήταν περισσότερο από βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα θα επηρεάσει και όλες τις γύρω χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας.

Τις τελευταίες εβδομάδες οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Μεσοποταμίας, της Μέσης Ανατολής και της Τουρκίας έχουν πείσει πλέον ακόμα και τους πιο δύσπιστους ότι ένας ολόκληρος κόσμος αλλάζει, περίπου έναν αιώνα μετά τη θεμελίωσή του.

Οι αλλαγές αυτές ωθούν ή για την ακρίβεια στην κυριολεξία παρασέρνουν και την Τουρκία, η οποία επί δεκαετίες που διαρκεί η ένοπλη κουρδική εξέγερση (15 Αυγούστου 1984), παρέμενε σταθερή και αποφασισμένη να μην αποδεχτεί κανενός είδους αλλαγή, που θα έθετε σε κίνδυνο το δόγμα «ένα έθνος, ένα κράτος, μια γλώσσα, μια θρησκεία», με βάση το οποίο έγιναν οι γενοκτονίες των χριστιανικών πληθυσμών της Ανατολής, για να ακολουθήσει η ίδρυση ενός «καθαρού» τουρκικού κράτους-έθνους.

Την ίδια πολιτική της άρνησης ακολούθησαν και οι κυβερνήσεις του Ερντογάν, μέχρι να αντιληφθεί η Άγκυρα το 2009 ότι το παιχνίδι το έχαναν οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, που είχαν αναλάβει τη διαχείριση του Κουρδικού, και το κέρδιζε το κουρδικό απελευθερωτικό κίνημα.

Από το 2009 οι κυβερνήσεις Ερντογάν άρχισαν να ψάχνουν τρόπους να παρουσιάσουν όσο πιο ανώδυνα γίνεται στην τουρκική κοινή γνώμη την ήττα της πολιτικής που ακολούθησε η Τουρκία απέναντι στους Κούρδους, για να φθάσουμε στο σήμερα, που όλα δείχνουν ότι έχει πλέον παραχωρηθεί ένα είδος ντε φάκτο αυτονομίας στους Κούρδους.

Στο άρθρο μας της Κυριακής θα σας παρουσιάσουμε την νέα πολιτική της Άγκυρας στο Κουρδικό. Μέχρι τότε, σας αφήνουμε να διαβάσετε αποσπάσματα από το λόγο του Κοτσαλί Μπαλά, στελέχους του ΡΚΚ, στην τελετή εγκαινίων του ηρώου πεσόντων ανταρτών, στο Λίτζε του τουρκοκρατούμενου Κουρδιστάν (29 Ιουνίου 2014):

«Πρέπει να συγκροτήσουμε τους δικούς μας θεσμούς και υπηρεσίες. Ο πόλεμος που κάναμε μόνο με τους αντάρτες όλα αυτά τα χρόνια, δεν είναι αρκετός.  Όταν άρχισε να συμμετέχει στον πόλεμο και τον αγώνα και ο λαός, αυξήθηκαν και τα κέρδη μας. Είμαστε πιο δυνατοί από τον εχθρό. Στον έλεγχο που κάναμε επί μέρες στην κυκλοφορία της εθνικής οδού στο Λίτζε, δεν μπόρεσαν να τα βγάλουν πέρα μαζί μας και αναγκάστηκαν να ζητήσουν τη βοήθεια του Οτζαλάν για διαμεσολάβηση. Προς το παρόν είμαστε δυνατοί στους τομείς της παιδείας, του πολιτισμού, των κατασκευών, της διοίκησης και της ασφάλειας. Το κράτος, στη διάρκεια των «διαπραγματεύσεων ειρήνευσης», αποδέχτηκε αρκετούς από τους όρους που είχαμε θέσει. Τώρα θα αποδεχτούν και τη δημοκρατική αυτονομία μας, χωρίς να αντιδράσουν σ’ αυτό οι δυνάμεις ασφαλείας του κράτους. Θα συγκροτήσουμε τις δικές μας υπηρεσίες Δικαιοσύνης, Παιδείας, Διοίκησης στο Σίλβαν, το Λίτζε, το Χάζρο, το Μπίσμιλ και το Ντιγιαρμπακίρ. Όπου επιχειρήσουν να μας σταματήσουν, θα πολεμήσουμε. Είμαστε περισσότερο δυνατοί από ποτέ»!

Αυτά, για να μαθαίνουμε κι εδώ στην Ελλάδα τι γίνεται στη γειτονιά μας.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "δημοκρατία"