Από το ΟΧΙ του Γιανουκόβιτς στην Ε.Ε., στην προσάρτηση της Κριμαίας και το νέο Ψυχρό Πόλεμο

ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΜΗΝΕΣ ΜΕΤΑ ΤΟ «ΟΧΙ» ΤΟΥ ΓΙΑΝΟΥΚΟΒΙΤΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ 
Ψυχρός πόλεμος διαρκείας για την Ουκρανία 
Προχθές συμπληρώθηκαν ακριβώς τέσσερις μήνες από την απαρχή της μεγαλύτερης μεταψυχροπολεμικής κρίσης. Ηταν 21 Νοεμβρίου του 2013 όταν ο πρώην πλέον πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς είπε «όχι» στη συμφωνία σύνδεσης της χώρας του με την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ο Βλ. Πούτιν υπογράφει τους νόμους για την προσάρτηση της Κριμαίας.

Κι όμως, μόλις τέσσερις μήνες ήταν αρκετοί για να μετατοπιστούν τα σύνορα και να δημιουργηθεί ένα ολότελα νέο τοπίο, όχι μόνο στη Βορειοανατολική Ευρώπη αλλά και ευρύτερα στην παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα, ένα τοπίο που προφανώς αλλάζει αποφασιστικά τα δεδομένα στις σχέσεις Δύσης - Ρωσίας αναβιώνοντας ψυχροπολεμικά ρήγματα.
Χθες λοιπόν, ακριβώς τέσσερις μήνες έπειτα από εκείνο το «όχι» του Γιανουκόβιτς που άνοιξε τον ασκό του Αιόλου, ήρθαν δύο εξελίξεις να παγιώσουν τη νέα τάξη πραγμάτων. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν επικύρωσε τους νόμους του ρωσικού κοινοβουλίου, με τους οποίους «κλειδώνει» και τυπικά η προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία, ενώ από την άλλη ο μεταβατικός Ουκρανός πρωθυπουργός Αρσένι Γιατσενιούκ υπέγραψε στις Βρυξέλλες τη συμφωνία σύνδεσης που φέρνει πιο κοντά το Κίεβο στην ΕΕ (ακριβώς εκείνη τη συμφωνία που είχε αρνηθεί να υπογράψει ο Γιανουκόβιτς τον Νοέμβριο του 2013). Κι όλα αυτά μέσα σε έναν εντεινόμενο πόλεμο κυρώσεων και αντικυρώσεων μεταξύ Δύσης (ΗΠΑ, ΕΕ) και Ρωσίας.

«Θέλουμε να γίνουμε μέρος της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας και αυτό είναι το πρώτο τεράστιο βήμα προκειμένου η Ουκρανία να επιτύχει τον τελικό της στόχο και να γίνει πλήρες μέλος της ΕΕ», δήλωσε χθες ο 39χρονος Γιατσενιούκ, έχοντας στο πλευρό του τους ηγέτες των 28 κρατών-μελών της ΕΕ. Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί πως χθες υπογράφηκε μόνο το πολιτικό μέρος της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ Ουκρανίας και ΕΕ. Τα υπόλοιπα (και περισσότερο ευαίσθητα κεφάλαια) της σύνδεσης (που έχουν να κάνουν με τη δημιουργία ζώνης ελεύθερου εμπορίου κ.ά.) πρόκειται να υπογραφούν μετά τις εκλογές της 25ης Μαΐου και τον σχηματισμό της νέας ουκρανικής κυβέρνησης. Οσο για το ενδεχόμενο πλήρους ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ, οι «28» δεν το βάζουν στο τραπέζι, ούτε καν ως μακροπρόθεσμο στόχο. Η σχέση ΕΕ - Ουκρανίας πρόκειται, άλλωστε, να καθοριστεί από τα νέα δεδομένα στη σχέση ΕΕ - Ρωσίας (και όχι το αντίστροφο). Συγκεκριμένα, απέναντι στη Ρωσία οι «28» σταδιακά σκληραίνουν τη στάση τους, αλλά με τρόπο επιφυλακτικό και πιο συμβολικό σε σύγκριση με τις ΗΠΑ.

Ουκρανοί στρατιώτες εγκαταλείπουν στρατόπεδο έξω από τη Συμφερόπολη.

Οι Βρυξέλλες έχουν επιβάλει κυρώσεις (ταξιδιωτικούς περιορισμούς και πάγωμα περιουσιακών στοιχείων) σε συνολικά 33 «υψηλόβαθμους» Ρώσους και Ουκρανούς που θεωρούν υπεύθυνους για την κρίση, μεταξύ αυτών και στον Ρώσο αναπληρωτή πρωθυπουργό Ντμίτρι Ρογκόζιν. Παράλληλα, ακύρωσαν την προγραμματισμένη για τις 3 Ιουνίου Σύνοδο Κορυφής με τη Ρωσία και παρουσιάστηκαν έτοιμες να ενισχύσουν άμεσα (μέχρι τον Ιούνιο) τους δεσμούς τους με άλλες δύο πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες: τη Γεωργία και τη Μολδαβία. Από την πλευρά τους, Γερμανοί και Βρετανοί προχώρησαν σε πάγωμα των εξαγωγών στρατιωτικού υλικού προς τη Ρωσία, ενώ το Παρίσι παρουσιάστηκε χθες έτοιμο να στείλει μαχητικά αεροσκάφη στη Λιθουανία.

Το σημαντικότερο, ωστόσο, είναι πως οι Ευρωπαίοι αναζητούν πλέον ανοιχτά τρόπους ώστε να απεξαρτηθούν από τη ρωσική ενέργεια. Το επανέλαβαν ξεκάθαρα χθες από τις Βρυξέλλες. Η Ουάσιγκτον βέβαια, που δεν έχει τις ίδιες ενεργειακές εξαρτήσεις με τους Ευρωπαίους, επιτίθεται πολύ πιο έντονα στη Μόσχα επιβάλλοντας κυρώσεις σε κορυφαίους συνεργάτες του Πούτιν, στην τράπεζα Rossiya και στις εταιρείες Gunvor και Sibur. «Κάθε φορά που μας επιβάλουν κυρώσεις, εμείς θα απαντάμε με το ίδιο νόμισμα», διακηρύττει από την πλευρά της η Μόσχα. Και ο «πόλεμος» συνεχίζεται...

Ο Ουκρανός πρωθυπουργός με την Κ. Αστον και τον Ζ. Μπαρόζο στις Βρυξέλλες

Τα μέτρα της ΕΕ και η ενεργειακή εξάρτηση

Εάν κλιμακωθούν οι ευρωπαϊκές κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία, τότε περί τις 6.200 γερμανικές επιχειρήσεις θα υποστούν καταστροφικές ζημίες.

Η παραπάνω προειδοποίηση-απειλή δεν προέρχεται από κάποιον φιλορώσο προπαγανδιστή, αλλά από τον πρόεδρο της ένωσης γερμανικών εξαγωγικών εταιρειών BGA. Να σημειωθεί, δε, πως και η ομάδα των καλούμενων «σοφών» οικονομολόγων-συμβούλων της Μέρκελ έχει χαρακτηρίσει την ουκρανική κρίση απειλή για την ανάπτυξη της Γερμανίας. Ολα τα παραπάνω απηχούν μια βασική ανησυχία: πως οι κυρώσεις εναντίον της Μόσχας ίσως γυρίσουν μπούμερανγκ πλήττοντας τους ίδιους Ευρωπαίους. Είναι, άλλωστε, ακριβώς αυτή η ανησυχία που αποτρέπει τους «28» από το να ξεκινήσουν έναν «πόλεμο» με τη Ρωσία.

Ν. Ποκλόνσκαγια

Η έγκυρη οικονομική εφημερίδα «The Wall Street Journal» έρχεται να μας υπενθυμίσει πως η Ρωσία είναι σημαντικός πελάτης για τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, την ιταλική βιομηχανία πολυτελών ειδών, τις λονδρέζικες τράπεζες καθώς και για τον ελληνικό τουρισμό.

Οι πωλήσεις
Από όλα τα αυτοκίνητα που πουλήθηκαν στη Ρωσία το 2013, το 21,1% ήταν γερμανικά. Από όλα τα πολυτελή είδη που αγοράστηκαν στην Ιταλία το 2012 από πολίτες εκτός ΕΕ το 29% αγοράστηκε από Ρώσους και από όλους τους τουρίστες που ήρθαν στην Ελλάδα το 2013 το 7% (ή αλλιώς 1,3 εκατ. άτομα) ήταν Ρώσοι.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς οικονομολόγος για να καταλάβει πως όταν το ρούβλι πέφτει, όλα τα παραπάνω... επίσης πέφτουν.

Το μεγάλο αγκάθι ωστόσο για τους Ευρωπαίους είναι η ενεργειακή τους εξάρτηση από τη Ρωσία, μια εξάρτηση η οποία έχει σαφώς μειωθεί σε σύγκριση με το παρελθόν αλλά παραμένει αρκετά σημαντική ώστε να ρυθμίζει τις εξελίξεις. Η Ευρώπη εξακολουθεί να καλύπτει περίπου το 30% με 35% των ενεργειακών αναγκών της (πετρέλαιο, φυσικό αέριο) από τη Ρωσία, ενώ σε κάποιες χώρες το εν λόγω ποσοστό ξεπερνάει το 70%. Οι 28 έχουν έχουν κάνει πλέον σαφές πως αναζητούν τρόπους να απεξαρτηθούν από τη ρωσική ενέργεια.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι ανακοίνωσε χθες από τις Βρυξέλλες τη διεξαγωγή διήμερης Συνόδου Κορυφής τον ερχόμενο Ιούνιο με θέμα τα ενεργειακά, ενώ δηλώσεις για το ίδιο ζήτημα έκανε και η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ.

Μέρκελ - Κάμερον
Η Μέρκελ σημείωσε συγκεκριμένα πως πλέον «έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη προς τη Ρωσία» και μίλησε ανοιχτά για το ενδεχόμενο εισαγωγής σχιστολιθικού αερίου από τις ΗΠΑ. Από την πλευρά του, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον σημείωσε με νόημα πως «η Ρωσία χρειάζεται την Ευρώπη περισσότερο από ό,τι η Ευρώπη χρειάζεται τη Ρωσία» επικαλούμενος οικονομικά στοιχεία σύμφωνα με τα οποία το 50% των εσόδων της Gazprom προέρχεται από τη Γηραιά Ηπειρο.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ

ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟΝ. Ποκλόνσκαγια

Η ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΣΤΑΡ ΤΗΣ ΚΡΙΜΑΙΑΣ
Σταρ έχει γίνει η νέα γενική εισαγγελέας της Κριμαίας, η 33χρονη Νατάλια Ποκλόνσκαγια, την οποία γνώρισε ο κόσμος όλος κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις 18 Μαρτίου με αφορμή τον θάνατο Ουκρανού στρατιώτη από φιλορώσους πολιτοφύλακες. Το βίντεο κυκλοφόρησε στο YouTube αμετάφραστο και έκανε μεγάλη επιτυχία κυρίως στην Ιαπωνία. Μάλιστα, πολλοί Ιάπωνες γοητεύτηκαν τόσο από την εισαγγελέα που δημιούργησαν κόμικς μάνγκα εμπνευσμένα από αυτήν. Πολλά τα συνόδευαν και λεζάντες όπως «αν η ομορφιά χρησιμοποιηθεί σωστά, μπορεί να γίνει πανίσχυρο όπλο».

Και γνώρισε ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία όταν μαθεύτηκε το πάθος της για τις κόκκινες γόβες, τα κοντά φορέματα και βέβαια και τη νυχτερινή ζωή και κυκλοφόρησαν ανάλογες φωτογραφίες της.

Προτού διοριστεί εισαγγελέας Κριμαίας, μετά την απόσχισή της από την Ουκρανία, εργάστηκε ως δικηγόρος στο Γραφείο του Εισαγγελέα Ουκρανίας, ενώ υπηρέτησε και στο Γραφείο της Συμφερόπολης.

Είναι ένθερμη υποστηρίκτρια της Μόσχας και έχει χαρακτηρίσει τις ουκρανικές Αρχές ως «διαβόλους φτιαγμένους από στάχτη». Εχει κατακρίνει και τις διαδηλώσεις στην Ουκρανία και χαρακτήρισε την κυβερνητική αλλαγή στο Κίεβο ως «πραξικόπημα», με αποτέλεσμα η νέα ουκρανική κυβέρνηση να έχει ασκήσει ποινική δίωξη εναντίον της, ενώ την καθαίρεσε από τη θέση του συνηγόρου.

Έθνος