Γιατί η Κύπρος δεν πρέπει να αποχωρήσει από το ευρώ

Με τον Σάββα Ιακωβίδη

Το νόμισμα μιας χώρας είναι η σημαία της. Συμβολίζει την ιστορία, τους αγώνες της για ελευθερία και ανεξαρτησία, τον πολιτισμό και την αξιοπρέπειά της, την ύπαρξή της ως κράτους και ως λαού. Όμως, ζούμε σε εποχές που σημειώνονται κατακλυσμιαίες και ανατρεπτικές εκτυλίξεις. Ο περασμένος αιώνας σηματοδοτήθηκε από τρία καθοριστικά γεγονότα. Πρώτον, η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και η αναδιάταξη της Ευρώπης, μετά την απελευθέρωση των υπό κομμουνιστικό και σοβιετικό καθεστώς χωρών. Δεύτερον, η επίταση της παγκοσμιοποίησης και η ένταση της αλληλεξάρτησης κρατών, λαών και οικονομιών. Το βλέπουμε σήμερα με την κρίση, που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ το 2007 και ως καρκίνος έπληξε όλο τον πλανήτη.

Τρίτον, η αμφισβήτηση της μετα-Βεστφαλικής εξέλιξης των εθνών-κρατών. Δεν υπάρχουν πλέον σύνορα, αφού ασύμμετρες απειλές, περιβαλλοντικοί κίνδυνοι, το οργανωμένο έγκλημα, το τράφικινγκ, τα ναρκωτικά, η τρομοκρατία εκδηλώνονται μέσα στον παγκόσμιο ιστό και κανένα κράτος δεν μπορεί να τα αντιμετωπίσει από μόνο του.

Η ίδρυση διεθνών οργανισμών αποβλέπει στην αντιμετώπιση παγκόσμιων προβλημάτων, που ξεπερνούν τις κρατικές δυνατότητες. Η Ένωση της Ευρώπης, όπως την ξέρουμε σήμερα, αποβλέπει, εκτός πολλών άλλων παραγόντων, στη μία έκφραση της φωνής, της βούλησης και της πολιτικής των 27 κρατών-μελών. Ότι η Ε.Ε. δεν έχει αποκτήσει ακόμα μία εξωτερική και μία οικονομική πολιτική και μία άμυνα οφείλεται ακριβώς, πρώτον, στην εμμονή των μελών να ενεργούν και να δρουν ως κράτη (όπως αυτά προσδιορίστηκαν μετά τη Συνθήκη της Βεστφαλίας - 1648) και, δεύτερον, επειδή πρώτα σκέφτονται εθνικά και ύστερα ευρωπαϊκά. Γι’ αυτό και έχουμε έξαρση της υπεράσπισης πρώτα των εθνικών και ύστερα των ευρωπαϊκών συμφερόντων. Μια καίρια προσπάθεια ενοποίησης της Ε.Ε. ήταν η καθιέρωση του ενιαίου νομίσματος, του ευρώ. Οι χώρες της Ευρωζώνης -μεταξύ αυτών και η Κύπρος- εκχώρησαν, πρώτον, κρατική κυριαρχία και ιστορία, καταργώντας τα εθνικά νομίσματά τους. Και, δεύτερον, υιοθετώντας το ευρώ εκδήλωσαν τη βούλησή τους για νομισματική και, φυσικά, οικονομική ένωση. 

Τα προβλήματα της Ευρωζώνης εκκινούν και διαιωνίζονται από την αδυναμία των κρατών-μελών να εφαρμόσουν μία κοινή οικονομική πολιτική. Τους τελευταίους μήνες έγιναν προσπάθειες προς αυτήν την κατεύθυνση αλλ’ ήδη μορφοποιείται ξανά μια προσπάθεια, κυρίως εκ μέρους της Γερμανίας και σκανδιναβικών χωρών, η Ε.Ε. να μοιραστεί στα δυο: Ο πλούσιος και ισχυρός, σταθερός Βορράς και ο αδύναμος, φτωχός Νότος (Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα και, τώρα, Κύπρος). Με αφορμή την κρίση, διάφοροι υποβάλλουν το πονηρό ερώτημα αν η Κύπρος έπρεπε να ενταχθεί στην Ε.Ε. και να συμμετέχει στην Ευρωζώνη. Πρώτα απ’ όλα τα δύο είναι αλληλένδετα. Ορθά οι κυβερνήσεις Κληρίδη-Τάσσου ενέταξαν την Κύπρο στην Ε.Ε. και στην Ευρωζώνη. Μια μικρή χώρα οφείλει να συμμετέχει σε οργανισμούς και συμμαχίες, ώστε να είναι ομοτράπεζος των μεγάλων.

Για τα προβλήματα της οικονομίας μας δεν ευθύνεται η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη, αλλά διαδοχικές κυβερνήσεις και ειδικά η κυβέρνηση Χριστόφια. Αν η Κύπρος δεν αξιοποίησε τη συμμετοχή της στην Ε.Ε. και στην Ευρωζώνη, αν ήταν απούσα από μεγάλες αποφάσεις και αν δεν πήρε έγκαιρα μέτρα για να αντιμετωπίσει την κρίση, δεν ευθύνονται οι τρίτοι αλλ’ οι ηγέτες μας. Να παραδεχτούμε: Ζούσαμε ως κράτος και ως πολίτες πολύ πέραν των οικονομικών δυνατοτήτων μας. Κυβερνήσεις και κόμματα διέπραξαν οικονομικά εγκλήματα εναντίον του τόπου. Τώρα, που καλούμαστε να καταβάλουμε το τίμημα, φταίει η Ε.Ε., η Ευρωζώνη και, φυσικά, οι… «κλεφταράδες της υφηλίου».

Σημερινή