Νέες αξίες για την ελληνική γεωργία

Τα προβιοτικά τρόφιμα και το μέλλον τους - Ο υπουργός θα βραβεύσει το Σάββατο καινοτόμα προϊόντα

Τράτσα Μάχη  

Η ανάδειξη των προβιοτικών προϊόντων είναι μια τυπική περίπτωση «διαλεκτικής σύνδεσης» της παράδοσης με τη σύγχρονη έρευνα και τεχνολογία. Αυτό υποστηρίζει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθηγητής Αθανάσιος Τσαυτάρης, όταν μιλά για τα προβιοτικά τρόφιμα και τα οφέλη τους.
Όπως επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα», η γνώση που αποκτήθηκε από την πολύ πρόσφατη πρόοδο της επιστήμης μπορεί «να αξιοποιηθεί και να προσδώσει νέα αξία σε παραδοσιακά προϊόντα των οποίων την αξία γνωρίζαμε από την εμπειρική γνώση, δεν γνωρίζαμε όμως την επιστημονική της βάση».

Στην περίπτωση, για παράδειγμα, του ελληνικού γιαουρτιού, τονίζει ο κ. Τσαυτάρης, γνωρίζαμε τα ευεργετικά του αποτελέσματα για την υγεία των ανθρώπων. «Δεν είναι παράξενο που οι γιατροί σε πολλά νοσοκομεία συνιστούν ένα δροσερό γιαούρτι για ελαφρύ βραδινό ή και με λίγο ρύζι για γεύμα» λέει ο υπουργός.

Αυξημένη ζήτηση, νέα αξία

Η αξία των προβιοτικών τροφίμων στον τομέα της διατροφής αποτυπώνεται διεθνώς με την αυξημένη ζήτησή τους. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η κατανάλωση του ελληνικού τύπου γιαουρτιού στις ΗΠΑ τετραπλασιάζεται κάθε χρόνο.

Προκειμένου να αναδείξει την αξία των προϊόντων αυτών, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων διοργανώνει με πρωτοβουλία του κ. Τσαυτάρη ημερίδα με τίτλο «Προβιοτικά Τρόφιμα» αύριο, Σάββατο (9 Μαρτίου), στις 10.30 το πρωί, στο Συνεδριακό Κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης», στην Αίθουσα «Ολυμπιάς», στη Θεσσαλονίκη.

Στην ομιλία που θα δώσει ο υπουργός θα αναδείξει την αξία της μεταγονιδιωματικής επιστήμης και την αξιοποίησή της στον τομέα των τροφίμων, καθώς μπορεί να προσδώσει νέα αξία σε παραδοσιακά προϊόντα, όπως είναι το γιαούρτι, τα τουρσιά και τα αλλαντικά, τα λεγόμενα προβιοτικά τρόφιμα.

Όπως εξηγεί ο κ. Τσαυτάρης, χάρη στις εξελίξεις των τεχνολογιών αλληλούχισης του DNA και της βιοπληροφορικής υπάρχει πλέον η δυνατότητα ανάλυσης όχι μόνο του DNA ενός οργανισμού, αλλά ολόκληρων οικοσυστημάτων από πολλούς οργανισμούς ή μικροοργανισμούς όπως για παράδειγμα το «οικοσύστημα» του ανθρώπινου σώματος.

«Αυτή η προσέγγιση ανάλυσης δημιούργησε έναν νέο κλάδο της βιολογίας, αυτόν της "μεταγονιδιωματικής", ο οποίος φιλοδοξεί να αποκωδικοποιήσει το DΝΑ όχι ενός οργανισμού αλλά ολόκληρων οικοσυστημάτων. Η μεταγονιδιωματική έχει ως στόχο την ανάγνωση ολόκληρου του DNA κοινοτήτων που κατοικούν στο χώμα, στο θαλασσινό νερό, ακόμα και στο πεπτικό σύστημα ζωντανών οργανισμών. Αποκρυπτογραφώντας το γενετικό σχέδιο όλων αυτών των ειδών, κυρίως μικροβίων, οι επιστήμονες μπορούν να μάθουν ποια είδη κρύβονται εκεί και πώς συνυπάρχουν» λέει ο κ. Τσαυτάρης.

100 τρισ. φιλικά μικρόβια

Και συνεχίζει την επιστημονική του ανάλυση: «Οι πρόσφατοι πρόοδοι στο σύγχρονο πεδίο της μεταγονιδιωματικής ανακάλυψαν, μέσω του DNA, ότι το ανθρώπινο σώμα μαζί με τα 3 τρισεκατομμύρια ανθρώπινα κύτταρα φέρνει και 100 τρισεκατομμύρια μικρόβια, φιλικά προς το ανθρώπινο σώμα - συμβιωτικά μικρόβια που το βοηθούν σε πολλές του λειτουργίες. Όταν για διάφορους λόγους μειώνεται δραστικά ο πληθυσμός αυτός των μικροβίων, παρουσιάζονται πολλές δυσλειτουργίες και προβλήματα. Τα προβιοτικά τρόφιμα βοηθούν να ξαναγεμίσουν τον οργανισμό μας με τα ελλείποντα αυτά χρήσιμα μικρόβια».

Αυτός είναι ο λόγος που το γιαούρτι είναι τόσο ωφέλιμο. Εξίσου καλά προβιοτικά τρόφιμα αποδεικνύονται και τα ζυμούμενα λαχανικά (τουρσιά) όπως ελιές, πιπεριές, λάχανα κ.ά. «Να λοιπόν που χάρις στις προόδους αυτές, πολλά παραδοσιακά προϊόντα του τόπου μας αποκτούν ξεχωριστή αξία» καταλήγει ο κ. Τσαυτάρης.

Βραβεία σε προβιοτικές ελιές, γιαούρτια

Τρεις ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικούς τομείς προβιοτικών τροφίμων (γαλακτοκομικά, αλλαντικά, τουρσιά) καθώς και ερευνητές στον τομέα των προβιοτικών θα βραβευτούν από τον υπουργό αύριο, Σάββατο, στο πλαίσιο της ημερίδας.

Η μία είναι η «Κωνσταντόπουλος ΑΕ», με έδρα την Κατερίνη. Πρόκειται για τη μοναδική ελληνική εταιρεία που συμμετέχει εδώ και τρία χρόνια (σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ - Δήμητρα, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, την ΠΕΜΕΤΕ) σε ένα καινοτόμο πρόγραμμα της ΕΕ για την παραγωγή προβιοτικών ελιών (probiolives).

Οι προβιοτικές επιτραπέζιες ελιές είναι ένα λειτουργικό τρόφιμο το οποίο συνδυάζει την παραδοσιακή ζύμωση του πράσινου ελαιοκάρπου με τη χρήση καλλιεργειών εκκίνησης οξυγαλακτικών βακτηρίων με προβιοτικό δυναμικό.

Ο καινοτόμος χαρακτήρας του τροφίμου βασίζεται στην επιλογή μικροοργανισμών που προέρχονται αποκλειστικά και μόνο από ελληνικές ποικιλίες επιτραπέζιας ελιάς.

Η συστηματική κατανάλωση προβιοτικών ελιών θεωρείται ότι θα συμβάλλει στη διατήρηση της ισορροπίας της μικροχλωρίδας του εντέρου, στη μείωση των γαστρεντερικών διαταραχών και γενικότερα στην ενίσχυση του ανοσοποιοτικού συστήματος.

Βραβείο θα λάβει και μια οικογενειακή επιχείρηση επεξεργασίας κρέατος, η «Κιοσές Νικόλαος & Υιοί ΟΕ» από το Νεοχώριο Σερρών, η οποία επιδιώκει την αναβίωση παραδοσιακών προϊόντων και συνταγών τη χώρας με καινοτόμες και σύγχρονες διαδικασίες παραγωγής.

Σε συνεργασία με ιδιωτικά ερευνητικά κέντρα, χρησιμοποιεί διάφορα στελέχη λακτοβάκιλλων σε προϊόντα μακράς ωρίμανσης. Έτσι παρασκευάζονται «Μπούτι Ωρίμανσης Λαϊλιάς», «Σαλάμι Αέρος Σερρών», «Πανσέτα ωρίμανσης» και παστουρμάς σε μικρές ποσότητες.

Στους βραβευθέντες είναι και η εταιρεία ΜΕΒΓΑΛ, μια από τις μεγαλύτερες ελληνικές βιομηχανίες στον κλάδο των τροφίμων, με ισχυρή παρουσία και στο εξωτερικό. Εδώ και πολλά χρόνια έχει αναπτύξει γαλακτοκομικά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας με προβιοτικά βακτήρια, όπως ξινογάλακτα (ξινόγαλα, αριάνι, κεφίρ) αλλά και ορισμένα γιαούρτια πλούσια σε προβιοτικούς μικροοργανισμούς. 

ΒΗΜΑ