Κίνδυνος να μείνουμε από πετρέλαιο Κλείνουν οι ανοιχτές γραμμές για την Ελλάδα - Από την 1η Ιουλίου ξεκινά το εμπάργκο στις εισαγωγές από το Ιράν

Αγγελος Αθανασόπουλος

Με το τέλος της περιόδου χάριτος που είχε διασφαλίσει η Ελλάδα για την προμήθεια πετρελαίου από την Τεχεράνη, οι αρμόδιες υπηρεσίες αναζητούν λύσεις

Σοβαρός κίνδυνος να βρεθεί η Ελλάδα χωρίς εναλλακτικές πηγές αργού πετρελαίου, αν δεν εντοπισθούν προμηθευτές που να χορηγούν τον «μαύρο χρυσό» με σημαντικές πιστωτικές διευκολύνσεις, διαφαίνεται στον ορίζοντα. Με τη χρηματοδοτική μέγγενη να σφίγγει, λόγω της παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου, των άδειων ταμείων αλλά και του τέλους της περιόδου χάριτος που είχε διασφαλίσει η προμήθεια πετρελαίου από την Τεχεράνη με «ανοιχτή πίστωση» 60-180 ημερών, οι αρμόδιες υπηρεσίες αναζητούν λύσεις. Οι κινήσεις γίνονται υπό τη «δαμόκλειο σπάθη» των αυστηρών ευρωπαϊκών και αμερικανικών κυρώσεων εναντίον του Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι κινήσεις αυτές είναι μάλλον σπασμωδικές, δημιουργώντας ερωτήματα ακόμη και σε φίλιες δυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ, που έχουν εκδηλώσει πρόθεση να βοηθήσουν αλλά αναμένουν συνεπέστερη στάση από την Αθήνα. 

 

Οπως πληροφορείται «Το Βήμα», η αγωνία κορυφώνεται όσο πλησιάζουμε στην 1η Ιουλίου. Από εκείνη την ημερομηνία ξεκινά το πλήρες ευρωπαϊκό εμπάργκο στις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου, απόφαση που είχε ληφθεί στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της 22ας Ιανουαρίου. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 18-19 Ιουνίου, διεξάγεται στη Μόσχα άλλος ένας γύρος διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, στον οποίο, όπως εκτιμάται, δεν αναμένεται κάποια δραματική εξέλιξη που θα αποτρέψει την ενεργοποίηση των κυρώσεων. Το ζήτημα είναι τι θα έχει επιτύχει ως τότε η ελληνική πλευρά.

Οι εναλλακτικές

Με την εφαρμογή ενός σταδιακού εμπάργκο εκτιμάτο ότι η Αθήνα θα μπορούσε να βρει εναλλακτικές πηγές προμήθειας για τη σταδιακή απεξάρτησή της από την Τεχεράνη. Η κατάσταση όμως έχει περιπλακεί. Προς το παρόν υπάρχει ένα συμβόλαιο με την Τεχεράνη που λήγει στα τέλη Σεπτεμβρίου. Οι ανάγκες της χώρας καλύπτονται επίσης, κατόπιν ενεργειών των ΕΛΛΠΕ από εισαγωγές εκ Ρωσίας (Lukoil) και Σαουδικής Αραβίας. Το Ριάντ μεταπωλεί επίσης στη χώρα και ιρακινό πετρέλαιο (το οποίο αγοράζει σε φθηνότερη τιμή). Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα από τα τελευταία συμβόλαια με τους Σαουδάραβες αφορά την προμήθεια περίπου 6 εκατομμυρίων βαρελιών που θα παραδοθούν στη χώρα ως τα τέλη του 2012 προς περίπου 50 εκατ. δολάρια. Το ερώτημα είναι όμως πώς πληρώνονται τα συμβόλαια με Ρώσους και Σαουδάραβες και τι θα συμβεί όταν οι Ιρανοί απαιτήσουν τα χρήματά τους τον προσεχή Σεπτέμβριο.

 

Ακόμη δεν έχει βρεθεί μια σταθερή λύση για προμήθεια πετρελαίου με καλούς πιστωτικούς όρους. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι προσπάθειες επικεντρώνονται σε δύο χώρες, στην Αγκόλα και στη Νιγηρία. Η Ελλάδα έχει ζητήσει τη συνδρομή της Ουάσιγκτον (μέσω του ειδικού απεσταλμένου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για διεθνείς ενεργειακές υποθέσεις Κάρλος Πασκουάλ), η οποία δείχνει πρόθυμη να βοηθήσει, ιδιαίτερα στην περίπτωση της Ανγκόλας, όπου τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλες αμερικανικές επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα.

 

Η Νιγηρία προσφέρει πιστωτικές διευκολύνσεις όπως και η Ανγκόλα, αλλά ζητεί επιπλέον να της επιστρέφεται μια ποσότητα από το πετρέλαιο που θα διυληθεί στην Ελλάδα. Οσο για ορισμένες σκέψεις που υπήρξαν για απευθείας προσέγγιση με το ιρακινό Κουρδιστάν, φαίνεται ότι εγκατελείφθησαν κατόπιν και έξωθεν πιέσεων.

 

Τέλος, δεν πρέπει να λησμονείται ότι από 1ης Οκτωβρίου μπαίνουν σε πλήρη εφαρμογή οι αμερικανικές κυρώσεις εναντίον του Ιράν που στοχεύουν κατά κύριο λόγο τον χρηματοπιστωτικό τομέα και την Κεντρική Τράπεζα του Ιράν. Οι Αμερικανοί θα ήταν διατεθειμένοι να εξαιρέσουν την Αθήνα (όπως έπραξαν και τον περασμένο Μάρτιο), αλλά θα ήθελαν ως αντάλλαγμα να προχωρήσει η απεξάρτησή της από το ιρανικό πετρέλαιο