24/2/09

Οι ΗΠΑ και το αίνιγμα Χαμενεΐ


του Roger Cohen
Κανένας άλλος γρίφος σχετικά με το Ιράν δεν αποθαρρύνει τόσο την Αμερική και τους συμμάχους της όσο το πώς να προσεγγίσει τον Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, τον ανώτατο ηγέτη ο οποίος καθορίζει την κατεύθυνση της χώρας. Ο άνθρωπος αυτός είναι ένα μυστήριο.
Η λύση αυτού του μυστηρίου βρίσκεται στην καρδιά της πρόκλησης την οποία αντιμετωπίζει ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, διότι αν και η εξουσία του Χαμενεΐ δεν είναι απόλυτη, η δύναμη που έχει το...βέτο του είναι. Δεν μπορεί να παρακαμφθεί περισσότερο απ΄ ό,τι η Μεγάλη Υφεση.
Ο Χαμενεΐ, ο οποίος φυλακίστηκε και βασανίστηκε από το καθεστώς του σάχη, θα γίνει 70 ετών τον Ιούλιο. Ηγείται του Ιράν εδώ και δύο δεκαετίες και οι ευρείες αρμοδιότητές του περιλαμβάνουν το δικαίωμα να διορίζει τους αρχηγούς των επίλεκτων Φρουρών της Επανάστασης, των ενόπλων δυνάμεων, του δικαστικού συστήματος και της κρατικής τηλεόρασης. Διαθέτει την έμμεση εξουσία να εξετάζει τους κοινοβουλευτικούς υποψηφίους. Παρ΄ όλα αυτά, καλύπτει τον απολυταρχισμό του με τον μανδύα του διαιτητή.
Στο σύστημα που είναι γνωστό ως «Βελαγιάτ ε φακίχ» ή επιτροπεία του θρησκευτικού νομοδιδασκάλου, μια ιδέα που αναπτύχθηκε από τον Χομεϊνί για να δικαιολογηθεί η ανάληψη της πολιτικής εξουσίας από τον κλήρο, ο Χαμενεΐ ουσιαστικά έχει εξασφαλίσει τη διά βίου ηγεσία ως θεματοφύλακας της Ισλαμικής Επανάστασης.
Για πολλούς δυτικούς αξιωματούχους αυτό το σύστημα είναι εξωφρενικό, αλλά δεν πρόκειται να αλλάξει. Αντιθέτως, θα έλεγα ότι το κεντρικό πολιτικό φαινόμενο των τελευταίων ετών στο Ιράν είναι η ενίσχυση του Χαμενεΐ. Η προσέγγιση με το Ιράν αρχίζει και τελειώνει με αυτόν.
Τι θέλει λοιπόν αυτός ο οξύνους άνδρας; Τι θα δώσει; «Αναμφίβολα,την ημέρα που οι σχέσεις με την Αμερική θα αποδειχθούν ευεργετικές για το ιρανικό έθνος, εγώ θα είμαι ο πρώτος που θα τις επικροτήσω» είπε πέρυσι ο Χαμενεΐ. Αυτό σημαίνει ότι το δόγμα δεν αποκλείει κάποια πρόοδο.
Ο Χαμενεΐ θεωρεί πρωταρχικό καθήκον του την περιφρούρηση μιας επανάστασης οι βασικές αξίες της οποίας περιλαμβάνουν την ανεξαρτησία, την πολιτισμική και επιστημονική αυτάρκεια, την αναζωογόνηση του Ισλάμ ως καθοδηγητικού νομικού σώματος και την κοινωνική δικαιοσύνη. Πιστεύει ότι η Αμερική απαιτεί «υποταγή και παράδοση στην ηγεμονία της».
Δεδομένων αυτών των πεποιθήσεων, οι ΗΠΑ πρέπει να χαράξουν νέα πορεία. Ο κ. Ομπάμα πρέπει να διαβεβαιώσει τον Χαμενεΐ όχι μόνο ότι η Αμερική έχει εγκαταλείψει τον στόχο της να ανατρέψει το καθεστώς, αλλά και ότι θεωρεί το Ιράν κεντρικό παίκτη για τη σταθερότητα της περιοχής. Ετσι, θα αντιμετωπίσει την ιρανική εμμονή για ανεξαρτησία.
Ο κ. Ομπάμα πρέπει να εγκαταλείψει τις στρατιωτικές απειλές για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν ευνοώντας μια προσέγγιση που θα διασφαλίζει τις συνθήκες για να μη διοχετευθεί η πυρηνική τεχνογνωσία στην κατασκευή βομβών. Ετσι δεν θα προσβάλει την πνευματική υπερηφάνεια του Ιράν, αναγνωρίζοντας και το γεγονός ότι άλλα κράτη στην περιοχή, όπως το Ισραήλ, το Πακιστάν και η Ινδία, είναι πυρηνικές δυνάμεις.
Επιπλέον, ο κ. Ομπάμα θα πρέπει να επαναπροσδιορίσει την αμερικανική πολιτική προς το Ισραήλ και τους Παλαιστινίους και να καταστήσει τη συμφιλίωση ΧαμάςΦατάχ ουσιώδη αμερικανικό στόχο, να αναγνωρίσει ότι η ετικέτα του «τρομοκράτη» αποτελεί ανεπαρκή περιγραφή των κινημάτων της Χαμάς και της Χεζμπολάχ και να σταματήσει την πολιτική της «τυφλής» στήριξης του Ισραήλ η οποία δυναμιτίζει μια διμερή λύση. Αυτό θα επέτρεπε στον Χαμενεΐ να ισχυριστεί ότι έχουν εισακουστεί οι απαιτήσεις του για δικαιοσύνη προς τους Παλαιστινίους.
Σε αντάλλαγμα, το Ιράν πρέπει να αποδεχθεί τη διμερή λύση που στηρίζει ο Αραβικός Σύνδεσμος. Θα πρέπει να ανταποδώσει την αμερικανική κίνηση για τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ τερματίζοντας τη στρατιωτική- αλλά όχι και την πολιτική- υποστήριξη προς αυτές. Το Ιράν θα πρέπει να στηρίξει τις αμερικανικές προσπάθειες για τη σταθεροποίηση του Ιράκ και του Αφγανιστάν. Θα πρέπει επίσης να βελτιώσει τις επιδόσεις τους στα ανθρώπινα δικαιώματα και, για να επιδείξει καλή θέληση, θα πρέπει να αναστείλει το πυρηνικό του πρόγραμμα από τη στιγμή που θα αρχίσουν συνομιλίες υψηλού επιπέδου με την Αμερική.
Ο Χαμενεΐ δεν είναι παράλογος. Η κοινωνική δικαιοσύνη είναι ο τέταρτος πυλώνας της επανάστασης. «Αυτό που επιδιώκει το Ισλάμ είναι οικονομική ανάπτυξη και ευημερία για όλα τα κοινωνικά στρώματα» έχει πει. Και όμως το Ιράν είναι μια κοινωνία με βαθιές κοινωνικές ανισότητες. Με τις τιμές του πετρελαίου να κυμαίνονται γύρω στα 35 δολάρια το βαρέλι, αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει αν δεν παραχθεί περισσότερος πλούτος με τρόπους που μόνο οι συναλλαγές με τη Δύση μπορούν να φέρουν.
BHMA

1 σχόλιο:

  1. Η πολιτική στάση του Χαμενεΐ, η στρατηγική του , η αντίληψη του οτι η Αμερική δεν μπορεί να απαιτεί «υποταγή και παράδοση στην ηγεμονία της»,είναι κάτι παραπάνω απο βέβαιο οτι θα αναγκάσει τις ΗΠΑ να χαράξουν νέα πορεία.
    ...«Αυτό που επιδιώκει το Ισλάμ είναι οικονομική ανάπτυξη και ευημερία για όλα τα κοινωνικά στρώματα» έχει πει.

    Μακάρι οι δικοί μας πολιτικοί ηγέτες να διδαχθούν απο τον ηγέτη αυτόν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.