Οι ΗΠΑ βλέπουν τη Ρωσία με άλλο μάτι

Η νέα αμερικανική ηγεσία θα είναι σύντομα σε θέση να επανεξετάσει τις σχέσεις της Ουάσιγκτον με τη Μόσχα
Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για «δραματική αλλαγή» που ετοιμάζει ο πρόεδρος Ομπάμα στην πυρηνική πολιτική της χώρας του

Του ΣΤ. ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗ
Πληθαίνουν οι ενδείξεις για σοβαρό διάλογο μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας, και στις Βρυξέλλες- όπου οι διαπραγματεύσεις ΕΕ- Ρωσίας σημειώνουν πρόοδο, κατά δήλωση του προέδρου κ. Μπαρόζο- αμερικανικές πηγές προεξοφλούν συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών Χίλαρι Κλίντον και Σεργκέι Λαβρόφ το πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου για να...διαμορφώσουν την ατζέντα των συνομιλιών των δύο προέδρων κκ. Μπαράκ Ομπάμα και Ντμίτρι Μεντβέντεφ στις αρχές Απριλίου, στο περιθώριο της οικονομικής διάσκεψης κορυφής του Λονδίνου. Παρουσιάζοντας τις διαθέσεις και τις εκτιμήσεις «όλης της Ευρώπης,αλλά και πέραν αυτής» ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ εξέφρασε προ ημερών την «πλήρη εμπιστοσύνη του (...) ότι το 2009 θα φέρει τις ΗΠΑ και τη Ρωσία στο τραπέζι ενός γόνιμου διαλόγου». Την περασμένη Πέμπτη, και ο αμερικανός υπουργός Αμυνας Ρόμπερτ Γκέιτς δήλωσε ότι «βλέπει δυνατότητες καλύτερων σχέσεων με τη Ρωσία».
Η Ουάσιγκτον απάντησε εμμέσως αλλά με αρκετή σαφήνεια στην «πρόσκληση» που απηύθυνε στις αρχές Φεβρουαρίου ο ρώσος πρόεδρος προς τη νέα αμερικανική πολιτική ηγεσία για «αναζήτηση μιας συνεργασίας (Ρωσίας και ΗΠΑ) η οποία θα στηρίζεται στον σεβασμό των εθνικών συμφερόντων των δύο χωρών (...) και θα εμπεδώνει τη διεθνή ασφάλεια». Ο αμερικανός αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν έφερε την απάντηση. Μιλώντας στην πρόσφατη 45η Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου δήλωσε ότι η νέα ηγεσία «θα είναι πολύ σύντομα έτοιμη να επανεξετάσει» το σύνολο των σχέσεων με τη Ρωσία. Η Μόσχα έσπευσε αμέσως να προσδιορίσει την κατεύθυνση αλλά και το «κεντρικό στοιχείο» των διμερών συνομιλιών, όταν αυτές ξεκινήσουν. Ο Σεργκέι Λαβρόφ σε συνέντευξή του στο γερμανικό «Spiegel»- την οποία αναδημοσίευσαν ρωσικές εφημερίδες και πρόβαλε η ρωσική κρατική τηλεόραση- αναγνώρισε ότι «τα μηνύματα που δέχεται (η Ρωσία) δείχνουν ότι οι συνεταίροι της έχουν τους ίδιους στόχους με εμάς» και προσδιόρισε ότι «κορυφαίο σημείο» μιας νέας θεώρησης των διμερών σχέσεων είναι ο πυρηνικός και πυραυλικός αφοπλισμός. Υποστηρίζουμε τον αφοπλισμό, δήλωσε ο ρώσος υπουργός, βάζοντας πλαφόν στον αριθμό των πυρηνικών κεφαλών και πυραύλων με ταυτόχρονη διατήρηση του υφιστάμενου μηχανισμού ελέγχου. Και πρόσθεσε ότι «δεν πρέπει να δίνουμε ιδεολογικό βάρος» στα προβλήματά μας αλλά, αντίθετα, πρέπει «να εκφράζουμε εντίμως τα εθνικά μας συμφέροντα, να κατανοούμε τα νόμιμα συμφέροντα των συνεταίρων μας και να μην έχουμε κρυμμένες ατζέντες, έτσι ώστε άλλα να συζητούμε και άλλα να γίνονται πίσω από την πλάτη».
Η Ουάσιγκτον δείχνει να συμφωνεί. Δημοσιεύματα τα οποία στηρίζονται σε «ενημερωμένες πηγές» συγκλίνουν στοότι «ο πρόεδρος Ομπάμα ετοιμάζεται για μια δραματική αλλαγή στην πολιτική των πυρηνικών όπλων», επιδιώκοντας «να περιορίσει στο ελάχιστο τον αριθμό των πυρηνικών συστημάτων». Προεκλογικά ο Μπαράκ Ομπάμα είχε δηλώσει: «Ως πρόεδρος θα προωθήσω προς νέα κατεύθυνση την πολιτική (των ΗΠΑ) στα πυρηνικά όπλα». Οι ίδιες πηγές αποκαλύπτουν- και ο βρετανικός «Daily Τelegraph» πρόβαλε εντυπωσιακά - ότι η Ουάσιγκτον έχει ήδη βολιδοσκοπήσει το Κρεμλίνο για τον πυρηνικό αφοπλισμό, χρησιμοποιώντας ως μεσολαβητή τον Χένρι Κίσινγκερ, ο οποίος «συναντήθηκε με ρώσους αξιωματούχους» όπου «άφησε να εννοηθεί ότι ο Ομπάμα θέλει να περιορίσει σε χίλιες τις πυρηνικές κεφαλές της Αμερικής». Υπενθυμίζεται ότι μετά την επιστροφή του από τη Μόσχα ο Κίσινγκερ, μιλώντας στο Νταβός πριν από τρεις εβδομάδες, κάλεσε τη Ρωσία και τις ΗΠΑ «να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με στόχο τον περιορισμό των πυρηνικών όπλων». Αυτή τη στιγμή, γράφει η «Washington Ρost» η οποία ασχολείται με το θέμα, η Ρωσία και οι ΗΠΑ διαθέτουν συνολικά περίπου 27.000 πυρηνικές κεφαλές- το 97% του παγκόσμιου αποθέματος- από τις οποίες μόνο οι μισές είναι «έτοιμες για λειτουργία» καθ΄ ότι «ο πυρηνικός οπλισμός των ΗΠΑ είναι ήδη γερασμένος».

Τα «γεράκια» τραγουδούν ακόμη
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Μπους είχε εγκαταλείψει το 2002 το πλαίσιο των διμερών ελέγχων στα στρατηγικά πυρηνικά όπλα και προχώρησε μονομερώς σε δοκιμές συστημάτων τύπου «αντιπυραυλικής ασπίδας»- αυτής που σχεδιάζει να εγκαταστήσει στην Πολωνία- ανατρέποντας την πυρηνική ισορροπία που είχαν διαμορφώσει οι δύο χώρες τη δεκαετία του ΄70. Ετσι, σήμερα η κυβέρνηση Ομπάμα αντιμετωπίζει δύο καίρια ζητήματα. Πρώτον, το δίλημμα αν θα πρέπει να παρατείνει ή να διαπραγματευθεί τη συνθήκη περιορισμού των στρατηγικών όπλων- γνωστή ως SΤΑRΤ-02- η οποία εκπνέει στο τέλος του χρόνου. Και, δεύτερον, να εξασφαλίσει την επικύρωση από το Κογκρέσο της συνθήκης για τον περιορισμό των πυρηνικών δοκιμών. Μιλώντας στη διάσκεψη του Μονάχου ο ρώσος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Σεργκέι Ιβανόφ κάλεσε τις ΗΠΑ να δώσουν «μια δημιουργική απάντηση» στο πρόβλημα των διαπραγματεύσεων για τη SΤΑRΤ-2 ώστε «να εμποδιστεί και να απαγορευθεί η εκτός των εθνικών συνόρων διασπορά των στρατηγικών επιθετικών όπλων». Η θετική απάντηση της Ουάσιγκτον, τόνισε ο κ. Ιβανόφ, «θα αποτελέσει ένα ουσιαστικό βήμα στον δρόμο για τον πυρηνικό και τον πυραυλικό αφοπλισμό».
Οπως ήταν αναμενόμενο, η ετοιμότητα της νέας πολιτικής ηγεσίας στον Λευκό Οίκο να αναθεωρήσει την πυρηνική πολιτική προκάλεσε την αντίδραση των γνωστών κύκλων. Το περιοδικό «Νation» σχολίαζε προ ημερών ότι «οι μόνιμοι αρνητές του αφοπλισμού- οι οποίοι δεν περιορίζονται μόνο στο Πεντάγωνο αλλά ευδοκιμούν σε διάφορα think tanks- εκφράζουν φόβους μήπως ο πρόεδρος Ομπάμα προχωρήσει και πολύ και πολύ γρήγορα» στην αναζήτηση ενός «νέου δρόμου συνεργασίας με τη Μόσχα (...) συμβατού με την πραγματικότητα του 21ου αιώνα». Ο Λευκός Οίκος αντέδρασε αμέσως. Οι ανώνυμες (και πολύ γνωστές) πηγές του διαβεβαίωσαν εκείνους που «ανησυχούν» ότι ο πρόεδρος ακολουθεί πολιτική η οποία «κατοχυρώνει την ασφάλεια» της χώρας και καθησύχασαν όσους προσβλέπουν σε «δημιουργική συνεργασία» με τη Ρωσία ότι «πολύ σύντομα (οι ΗΠΑ) θα δώσουν το στίγμα της νέας πολιτικής τους» στις σχέσεις με τη Μόσχα.
TO BHMA