Η Κατερίνα Τσουκαλά δείχνει το δρόμο στους Έλληνες

«Ηξεραν τη γενοκτονία»

Συνέντευξη στον ΤΖΕΜΙΛ ΤΟΥΡΑΝ
Για την Κατερίνα Τσουκαλά η πανεπιστημιακή καριέρα ακολούθησε πρωτότυπους και δύσκολους δρόμους: από την Ουαλία στο Λάνκαστερ και τέλος στο Κουρδιστάν! Τι διαδρομή! Πόσω μάλλον όταν...την έχει επιλέξει η ίδια, σε αντίθεση με πολλούς συναδέλφους της που η καταξίωσή τους περνά μέσα από ευρωπαϊκά ή αμερικανικά πανεπιστήμια. *Καθηγήτρια Διεθνούς Ασφάλειας και λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Hawler στο Ερμπίλ η κυρία Τσουκαλά είναι υποψήφια διδάκτωρ Ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Σάσεξ. *Εχει σπουδάσει επίσης Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Μελέτες στο Πανεπιστήμιο της Ουαλίας και Ανάλυση Αμυνας και Ασφάλειας στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ. *Τέλος έχει διδάξει Διεθνείς Σχέσεις και Διεθνή Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Σάσεξ και στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο στο Παρίσι και Ευρωπαϊκή Ασφάλεια στη Σιάνς Πο.

* Πώς πήρατε την απόφαση να διδάξετε σε πανεπιστήμιο μιας «εμπόλεμης ζώνης»;
- Μα το σημερινό Κουρδιστάν δεν αποτελεί εμπόλεμη ζώνη, έστω κι αν τα διεθνή μέσα ενημέρωσης προβάλλουν συνεχώς τη χαμηλής έντασης σύρραξη στα σύνορα Τουρκίας και Βορείου Ιράκ. Προβολή που εξυπηρετεί μόνο τα συμφέροντα της γείτονος χώρας. Στο Ερμπίλ, λοιπόν, αισθάνομαι ασφαλής. Παντού, ακόμα και στα πάρκα, υπάρχουν ένοπλοι φύλακες. Αυτό ίσως να μην ακούγεται καλά και πολλοί θα μιλήσουν για «αστυνόμευση», εντούτοις οι πολίτες εδώ ανταποκρίνονται θετικά σ' αυτά τα μέτρα. Πάντως για μένα το Πανεπιστήμιο του Κουρδιστάν δεν ήταν μόνο ένα πανεπιστημιακό... σκαλοπάτι αλλά ένα σύμβολο ανεξαρτησίας του κουρδικού λαού. Ετσι, αισθάνομαι ότι κι εγώ συμβάλλω με το δικό μου λιθαράκι στην ανοικοδόμηση και εδραίωσή του στη διεθνή σκηνή.

* Δείχνετε μια ιδιαίτερη ευαισθησία για όσα έχουν υποστεί οι Κούρδοι. Το διαπίστωσα και από την επίσκεψη που οργανώσατε επί τη ευκαιρία της συμπλήρωσης των 20 χρόνων από την επίθεση με χημικά αέρια στη Χαλάμπτζα.
- Δεν ήταν εκδρομή, ήταν γνώση και προσκύνημα. Οι φοιτητές μου ήταν συγκινησιακά φορτισμένοι, αλλά μάθαιναν κιόλας· μαθαίναμε μαζί. Η Χαλάμπτζα είναι παγκόσμιο μνημείο της χρήσης όπλων μαζικής καταστροφής, όπως η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, παρά το γεγονός ότι η διεθνής κοινότητα απέτυχε να προβάλει το μέγεθος της γενοκτονίας των Κούρδων. Επί σειρά ετών η υπαιτιότητα της χρήσης αποδιδόταν από την αμερικανική κυβέρνηση στους Ιρανούς, αν και δυτικογερμανικές εταιρείες προμήθευαν με χημικά αέρια το μπααθικό καθεστώς στο Ιράκ. Βλέποντας το σημείο όπου ρίχτηκαν οι βόμβες διαπιστώνεις πόσο καλά σχεδιασμένο ήταν αυτό το έγκλημα. Ανθρωποι που επέζησαν μου είπαν ότι χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικές βόμβες χημικών αερίων- αλλού ήταν διασκορπισμένη η μυρωδιά του σκόρδου και αλλού του μήλου. Η θέα του τεράστιου νεκροταφείου ανατριχιαστική. Παντού υπάρχουν μαζικοί τάφοι 400 και 600 ατόμων.

* Μια Ελληνίδα, λοιπόν, στο Κουρδιστάν. Τι σας λείπει;
- Τίποτα, και θέλω να το πιστέψετε. Ισως να έχω παρασυρθεί και από τη ζωντάνια και τη δημιουργικότητα που βλέπω γύρω μου. Παντού ανεγείρονται οικοδομές, διαπλατύνονται δρόμοι, φυτεύονται δέντρα. Το τοπίο αλλάζει καθημερινά. Μάλιστα βρήκα να πωλούνται και μερικά ελληνικά και κυπριακά προϊόντα. Αλλά σε ό,τι έχει να κάνει με το ελληνικό στοιχείο μπορούν να γίνουν πολύ περισσότερα πράγματα. Η ελληνική κυβέρνηση είχε υποσχεθεί παλαιότερα τη δημιουργία ελληνικού προξενείου. Κάτι τέτοιο θα διευκόλυνε εμπορικές και πολιτισμικές ανταλλαγές, που τώρα δυστυχώς ακολουθούν την τεθλασμένη, μέσω της πρεσβείας στη Βαγδάτη.

* Πιστεύετε πως υπάρχουν κοινά γνωρίσματα ανάμεσα στους δύο λαούς;
- Να σας εκμυστηρευτώ ότι όλοι εδώ μου λένε ότι μοιάζω με Κούρδισσα (γέλια). Οι Κούρδοι είναι ένας περήφανος και φιλόξενος λαός. Παντού με υποδέχονται με χαμόγελο και μια ζεστή αγκαλιά. Μοιάζουμε. Ακόμα και το φυσικό τοπίο, το κλίμα, τα απόκρημνα ψηλά βουνά, οι εθνικές στολές μού θυμίζουν πάρα πολύ την ιδιαίτερη πατρίδα μου, την Κρήτη. Και θα σας πω και κάτι που με συγκίνησε αφάνταστα: Οι Κούρδοι λατρεύουν τον Καζαντζάκη! Συναντώ ανθρώπους που έχουν διαβάσει Καζαντζάκη, από μετάφραση φυσικά, και μου λένε πόσο βαθιά συνδεδεμένοι αισθάνονται με την Κρήτη. Εχουμε ως λαοί να πούμε και να κάνουμε πολλά πράγματα για τον πολιτισμό.

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 07/12/2008