21/11/08

H Bενεζουέλα της αμφισβήτησης και της εξέγερσης του Τρίτου Κόσμου


Καράκας, Βενεζουέλα, του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Η Βιρτζίνια, πανεπιστημιακός από το Ρίο ντε Τζανέιρο, στην υπηρεσία των ακτημόνων της Βραζιλίας, τινάζεται ανεπαίσθητα δίπλα μου, καθώς ακούει τον προεδρεύοντα να αναγγέλει την άφιξη του «Κομαντάντε» (Διοικητή) Ούγκο Τσάβες, Προέδρου της Βενεζουέλας. Διαισθάνομαι την επιφύλαξη για τη χρήση ενός όρου που συνήθως ακούγεται μόνο για τον αιώνιο ηγέτη των γκουεριγιέρος των ‘Ανδεων, Ερνέστο Τσε Γκεβάρα. ‘Οποια όμως κι αν είναι η επιφύλαξη, γρήγορα υποχωρεί μπροστά στην περιφερειακή αλλά και παγκόσμια ελπίδα που συμβολίζει ο συνταγματάρχης των αλεξιπτωτιστών και σημερινός Πρόεδρος της Βενεζουέλας. «Είσαι ο πιο ‘Αραβας από τους ηγέτες μας», του λέει συγκινημένη η Λεϊλά, Δρούζα από τον Λίβανο, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη του λαού της και όλων των Αράβων γιατί η κυβέρνηση της Βενεζουέλας ήταν η μόνη το 2006, όταν το Ισραήλ ισοπέδωνε τη χώρα της και η «διεθνής κοινότης» σφύριζε αδιάφορα, περιμένοντας να τελειώσει η «δουλειά», που ανακάλεσε τον Πρέσβη της από το Ισραήλ σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Ο Μπερνάρ Κασσέν, πρώην αρχισυντάκτης της Μοντ Ντιπλοματίκ χαιρετά ένθερμα τον Τσάβες, σώζοντας κάπως την τιμή μιας παρακμασμένης Ευρώπης. «Γιατί μας εγκαταλείψατε; Γιατί γράφουν τέτοια πράγματα οι εφημερίδες σας για τον Τσάβες; Που πήγε η Ευρώπη, η ευρωπαϊκή αριστερά;», μου λέει με παράπονο μια βενεζουελάνα ντοκουμενταρίστρια.
Εδώ, στην καρδιά μιας Νότιας Αμερικής που ο Χέγγελ προφήτεψε πριν δύο αιώνες ότι θα πολεμήσει με τη Βόρεια, το Καράκας μοιάζει τώρα παγκόσμια πρωτεύουσα της «αμφισβήτησης», «εξέγερσης» του «Τρίτου» ιδίως «Κόσμου» κατά της Αυτοκρατορίας, όπως υπήρξαν κάποτε το...Αλγέρι του Αχμέντ Μπεν Μπέλα ή η Αβάνα των Τσε και Φιντέλ. Εκατόν πενήντα ριζοσπάστες διανοούμενοι, καλλιτέχνες και δημοσιογράφοι από όλες τις ηπείρους, συγκεντρώθηκαν εδώ για μια εβδομάδα, να συζητήσουν για τα προβλήματα του κόσμου μας, στη συνάντηση που οργάνωσαν το «Παγκόσμιο Εναλλακτικό Φόρουμ» και οι λατινοαμερικάνοι «Διανοούμενοι και Καλλιτέχνες για την Υπεράσπιση της Ανθρωπότητας». Για τον Πρόεδρο της Βενεζουέλας η συνάντηση είναι μια ένδειξη της ακτινοβολίας και διεθνούς απήχησης της πολιτικής του, που έχει κάνει εθνικά περήφανους ακόμα και πολιτικούς αντιπάλους του. Μια μικρή χώρα γνωστή μόνο για το πετρέλαιο, την ομορφιά των γυναικών της που σαρώνουν τους διεθνείς διαγωνισμούς και το ρούμι της, βρέθηκε ξαφνικά να πρωταγωνιστεί στις παγκόσμιες υποθέσεις.

«Καρφί», μαζί με τον Πούτιν και τον Αχμαντινετζάντ (με τους οποίους άλλωστε διατηρεί άριστες σχέσεις), στο «μάτι» των ΗΠΑ, που δοκίμασαν να τον ανατρέψουν και να τον σκοτώσουν το 2002, και δεν κρύβουν σε κάθε ευκαιρία την εχθρότητά τους, ο άνθρωπος που μας χαιρετάει έχει τις κινήσεις ενός αξιωματικού που ξέρει να γίνεται ένα με τους άνδρες του κι ενός πολιτικού πούχει διαλέξει τη γλώσσα και τους τρόπους των απλών ανθρώπων της χώρας και της ηπείρου του, από τους οποίους προέρχεται. Γλώσσα και τρόπους με τους οποίους ταυτίζεται εύκολα, γιατί είναι δικοί του, ακόμα κι ο τελευταίος φτωχοδιάβολος των απέραντων μπάριος (παραγκουπόλεων) στους λόφους του Καράκας, που στοιχειώνουν ολόφωτες, σα τραγική φάρσα, τις νύχτες της πρωτεύουσας (και φιλοξενούν τους μισούς σχεδόν κατοίκους της). Των μπάριος που κυττάει με μίσος, φόβο και περιφρόνηση, πίσω από τα ηλεκτροφόρα καλώδια των επαύλεών της στην Αλταμίρα και τη Μερτσέντες, η μπουρζουαζία του Καράκας, γιατί της χαλάνε την «ευρωπαική» της «ταυτότητα» και απειλούν τα συμφέροντά της, μια μπουρζουαζία που ευχαριστιέται να ειρωνεύεται χαιρέκακα τους φτωχούς, να κάνει αστεία για το αρχιτεκτονικό «στυλ μπάριο» και να ανοίγει σαμπάνιες ξεφωνίζοντας χαρούμενη, κάθε φορά που κατρακυλάει η τιμή του πετρελαίου (και τα έσοδα της Βενεζουέλας), προσευχόμενη και ελπίζοντας να παρασύρει μαζί της και την κυβέρνηση Τσάβες. Στο πραξικόπημα του Απρίλη 2002, τα μπάριος κατέβηκαν από τους λόφους στο κέντρο του Καράκας, σώζοντας τον Πρόεδρό τους. Σήμερα, οι δύο κόσμοι, αναμετριώνται κάθε μέρα και κάθε νύχτα με το βλέμμα, ειρηνικά προς το παρόν...

Ο λόγος του Τσάβες μιλάει εξίσου καλά στον Ινδιάνο της Αμαζονίας και στον Μαύρο καλλιεργητή καφέ ή κακάο της ακτής. Αλλά και στο νεαρό ειδικευόμενο στην «ολοκληρωμένη ιατρική περίθαλψη» γιατρό, που συναντάμε στο ιατρικό κέντρο του Αρχιπελάγους Ρόκες, στην Καραϊβική, να κάνει πρόθυμα και τον γιατρό και το νοσοκόμο και πολλά άλλα για τους ψαράδες του νησιού του. Ο Χοσέ ξαφνιάζεται συναντώντας για πρώτη φορά στη ζωή του ‘Ελληνες κι εμείς ξαφνιαζόμαστε εξίσου όταν μας αποκαλύπτει ότι και στις δικές του φλέβες κυλάει ελληνικό αίμα. «Εγώ υποστηρίζω την μπολιβαριανή επανάσταση, είμαι μπολιβαριανός γιατρός», μας δηλώνει κυττάζοντάς μας στα μάτια, απλά και χωρίς στόμφο, σα να εξηγεί το πιο φυσικό, αυτονόητο και αμετάβλητο πράγμα σε αυτόν τον κόσμο. Ο Τσάβες «μιλάει» σε όλους τους φτωχούς και κατατρεγμένους της ηπείρου, όπως τους αμέτρητους ακτήμονες της Βολιβίας που πλημμύρισαν τις προάλλες τη Λα Παζ, διεκδικώντας για το γένος μας μιαν αξιοπρέπεια που κάπου εμείς έχουμε μισολησμονήσει. Ακόμα κι αν το μπολιβαριανό πείραμα αποτύχει, ή βουτηχτεί αύριο στο αίμα του εμφυλίου, ο σπόρος που ρίχνει εδώ και μια δεκαετία ο Τσάβες, δεν θα ξεριζωθεί εύκολα.

Δεν είναι όλων των γιατρών αυτή η στάση. Προνομιούχοι με αντικοινωνική ψυχολογία, συνηθισμένοι (όχι μόνο στη Βενεζουέλα!) να απομυζάνε τον κοσμάκη, πολλοί γιατροί «λύσσαξαν» γιατί το «ΕΣΥ» του Τσάβες μείωσε την πελατεία και το χρυσάφι τους. Ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας έδωσε φτηνό πετρέλαιο στον Κάστρο, φέρνοντας σε αντάλλαγμα 20.000 άριστους Κουβανούς γιατρούς που περιθάλπουν τζάμπα τον κόσμο. Η αντιπολίτευση φωνάζει ότι οι Κουβανοί δεν είναι καλοί γιατροί κι ότι παραμένουν πολλά προβλήματα στα νοσοκομεία και υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις σε φάρμακα. Αγανακτισμένοι, οι «τσαβίστες» απαντούν ότι τώρα, το 90% του πληθυσμού της Βενεζουέλας, που δεν μπορούσε να δει ούτε από μακριά νοσοκομείο, έχει πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και κοινωνική ασφάλιση.

Είναι όμως αλήθεια ότι, παρά τις αναμφισβήτητες και σημαντικότατες κοινωνικές προόδους σε σειρά τομέων, όπως π.χ. η πρακτική εξάλειψη του αναλφαβητισμού σε χρόνο ρεκόρ, η «μπολιβαριανή επανάσταση» δημιούργησε πολύ περισσότερες προσδοκίες από όσες κατάφερε να ικανοποιήσει. Αλλά και εμφάνισε σοβαρά συμπτώματα κρίσης, που ενίοτε θυμίζουν, τηρουμένων των αναλογιών, τα συμπτώματα κρίσης και αποσύνθεσης του πειράματος ΠΑΣΟΚ και Ανδρέας Παπανδρέου, περί τα τέλη της δεκαετίας του 1980. Ο «τσαβισμός» βρίσκεται τώρα σε καμπή και αντιμετωπίζει σοβαρό κίνδυνο – ένα πρώτο και σημαντικό τεστ θάναι οι τοπικές εκλογές της 23.11, που ελπίζει να κερδίσει η αντιπολίτευση. Τυχόν επιτυχία της θα επιβεβαιώσει και την έκταση της απομάκρυνσης των μεσαίων ιδίως στρωμάτων από τον Τσάβες. Αναρωτιέμαι τώρα κι εγώ σε τι απαντάει άραγε ο Πρόεδρος, αφήνοντας το Presidente για το Commαndande.

Πρόκειται άλλωστε για ένα μόνο από πολλούς κινδύνους για τον Τσάβες και το «μπολιβαριανό» πείραμα, στο στόχαστρο αυξανόμενης πολιτικής, μεντιατικής (μέσω της γνωστής μας από το σχέδιο Ανάν USaid), οικονομικής και στρατιωτικής πίεσης των ΗΠΑ, που θεωρούν ότι ο «ριζοσπαστικός λαϊκισμός» των Τσάβες, Μοράλες, Κορρέα (Ισημερινός) αντικατέστησε εδώ την «τρομοκρατία» ως «κύρια απειλή» για τα συμφέροντά τους. Ο (συνδεόμενος με τους ναρκοβαρόνους) ακροδεξιός δικτάτορας της συνορεύουσας Κολομβίας Ουρίμπε, «ετοιμάζεται» με τη βοήθεια 1900 (!!!) Βορειοαμερικανών στρατιωτικών συμβούλων και του 4ου Στόλου που ξαναστέλνει η Ουάσιγκτον στην Καραϊβική, αυτή τη φορά να συναντήσει και τον στόλο του Πούτιν! (Στην Κολομβία δρουν και παραστρατιωτικοί χρηματοδοτούμενοι από ιδιωτικές εταιρείες, για να παρακάμψουν τους περιορισμούς της νομοθεσίας των ΗΠΑ – η πολυεθνική μπανάνας Τσικίτα πλήρωσε 1,7 εκατ. δολλάρια στην παραστρατιωτική AUC της Κολομβίας, που δολοφόνησε 173 αγρότες στις φυτείες της Τσικίτα). Χιλιάδες ένοπλοι παραστρατιωτικοί του Ουρίμπε έχουν ήδη διεισδύσει μεταξύ των Κολομβιανών της Βενεζουέλας (1/5 του πληθυσμού), μας λένε στο Καράκας. Τα πετρέλαια είναι συγκεντρωμένα κοντά στα σύνορα. Εκεί, και στη Σάντα Κρουζ της Βολιβίας μετέφερε από το Κόσοβο τους καλύτερους ειδικούς της στις αποσχίσεις η Ουάσιγκτον. Φυλλομετρώντας το «Chavez Code» της Golinger, διαπιστώνει κανείς εύκολα ότι η «επιχείρηση Τσάβεζ» είναι η σημαντικότερη ίσως μυστική και φανερή επιχείρηση των ΗΠΑ εναντίον ξένης κυβέρνησης.

Με την επιμονή του «μέντορά» του Φιντέλ, ο Τσάβεζ δεν αφήνει τίποτα στην τύχη. Η στρατιωτική αστυνομία έχει καταλάβει εδώ και ώρες το ξενοδοχείο Alba, οι άνθρωποί του ελέγχουν ακροβολισμένοι όλη την αίθουσα όπου μας συναντάει. «Στόπα. ’Ολοι το ξέρουμε. Με τους άλλους (αριστερούς ηγέτες της Λατινικής Αμερικής) δεν ξέρω τι θα γίνει. Ο Τσάβες και ο Μοράλες (της Βολιβίας) δεν θα σταματήσουν, παρά μόνο αν τους σταματήσουν», μου λέει η Ιζαμπέλ ... μεγάλη μορφή των κουβανέζικων γραμμάτων, καθώς ο Τσάβες διακηρύσει ότι «ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από τη Λατινική Αμερική, το φάντασμα του σοσιαλισμού».

Στις άλλες ηπείρους, η λέξη «σοσιαλισμός» θυμίζει συνήθως αποτυχημένο πείραμα του παρελθόντος ή χρησιμοποιείται από ανθρώπους και πολιτικές δυνάμεις πούχουν τόση σχέση μαζί του, όση κι ο φάντης με το ρεστινόλαδο. Εδώ, ο σοσιαλισμός παραμένει επίκαιρος, γίνεται η καινούρια ιδεολογία των φτωχών κι όχι μόνο, ίσως ανεπαρκώς ορισμένος ως προς το πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό περιεχόμενό του, αλλά ξαναβρίσκοντας την αλλού απωλεσθείσα ηθική του βάση. Ο σοσιαλισμός του Τσάβες δεν είναι μόνο ο σοσιαλισμός του Μαρξ, είναι, όπως τον περιγράφει, και ο σοσιαλισμός του Χριστού, που χτυπήθηκε με «τις ελίτ της οικονομικής, πολιτικής και θρησκευτικής εξουσίας του καιρού του, για να τελειώσει με το μαρτύριό του για τους φτωχούς της γης, για την ισότητα, την ελευθερία, την αξίωση (αξιοπρέπεια, dignification) του ανθρώπινου όντος», δεν είναι άλλος, λέει, από το «ιδανικό του Μπολίβαρ, από το ιδανικό του Σιμόν Ροντρίγκεζ, του Σωκράτη του Καράκας...Ο σπόρος που έπεσε τότε, ο σπόρος της ελευθερίας και της ισότητας, με τον Μπολίβαρ, τώρα καρπίζει», μας λέει, επανερχόμενος ξανά και ξανά στον «Κολοκοτρώνη» της Λατινικής Αμερικής, που ύμνησε ο Εγγονόπουλος, εμπνευσμένο, όπως κι ο δικός μας, από τη Γαλλική Επανάσταση και μυημένο από τους ίδιους ανθρώπους στις ιδέες της, που δεν έμελλε όμως να δει να ολοκληρώνεται το έργο της απελευθέρωσης (όπως και στην Ελλάδα δεν ολοκληρώθηκε). Μήπως δεν είπανε και τον Μπολίβαρ «δικτάτορα» και «τύραννο», μας θυμίζει, απαντώντας εμμέσως στις μόνιμες κατηγορίες των «Γιάνκηδων», αλλά και της ντόπιας ολιγαρχίας που δεν κρύβουν το μίσος της για τον «δικτάτορα Τσάβες». ‘Ενα «δικτάτορα» που άφησε πάντως στα χέρια τους το 90% των τηλεοράσεων και των εφημερίδων, προκαλώντας την οργή των δικών του οπαδών. Μας διηγείται δια μακρών τις συζητήσεις του με τον Φιντέλ, υπογραμμίζει ότι «ο σοσιαλισμός μας δεν πρέπει νάναι αντιγραφή μοντέλων», θυμίζει ότι «λανσάραμε το κίνημά μας με ελάχιστες πιθανότητες, όταν όλοι είχαν εγκαταλείψει τον σοσιαλισμό, είχαν αποδεχτεί τη συναίνεση της Ουάσιγκτον, όταν οι διανοούμενοι και οι πανεπιστημιακοί είχαν ασπασθεί, όλοι σχεδόν, τον νεοφιλελευθερισμό».

Καθώς τον ακούω να μιλάει, έρχονται κάποιες στιγμές που μου μοιάζει ένας πολύ μόνος άνθρωπος, που έθεσε στον εαυτό του τεράστια καθήκοντα, χωρίς ίσως η κοινωνία στην οποία ηγείται και οι πολιτικές δυνάμεις που τον στηρίζουν να έχουν πάντα τις προύποθέσεις να φέρουν σε πέρας. Σε αντίθεση με τον Βολιβιανό συνδικαλιστή, γιο πλύστρας ‘Εβο Μοράλες, που ήρθε στην εξουσία επικεφαλής ενός μεγάλου λαϊκού κινήματος, ο Τσάβες μοιάζει να στηρίζεται πολύ περισσότερο στον βολονταρισμό του αποφασισμένου στρατιωτικού. Η μεθοδολογία αυτή είναι ικανή να παράγει ορισμένα πρώτα εντυπωσιακά αποτελέσματα, και είναι καλά προσαρμοσμένη στις ανάγκες αντιμετώπισης ανατροπών και πραξικοπημάτων, δυσκολεύεται όμως αντιμέτωπη με την αδράνεια των βαθύτερων κοινωνικο-πολιτιστικών δομών. Η συγκροτημένη εργατική τάξη της χώρας είναι κυρίως η μάλλον προνομιούχα που απασχολείται στο πετρέλαιο, αγροτική τάξη σχεδόν δεν υπάρχει, όπως δεν υπάρχει και γεωργία (η Βενεζουέλα εισάγει τα τρία τέταρτα των τροφίμων της), η φτωχολογιά των μπάριος είναι μια ριζοσπαστική δύναμη, αλλά που δεν έχει πάντα την παράδοση και την κουλτούρα να στηρίξει εύκολα ένα προοδευτικό πείραμα. Στον Τσάβες, η ιστορία της Βενεζουέλας κληροδότησε ισχυρές πελατειακές και παρασιτικές παραδόσεις, μεγάλη διαφθορά, ένα κράτος στα χέρια της ολιγαρχίας και των αντιπάλων του (επί 750 υπαλλήλων της Κεντρικής Τράπεζας, οι 700 είναι πιστοί του παληού καθεστώτος). Πολλά στελέχη των τσαβικών δεν θέλουν πιο ριζοσπαστικές αλλαγές, προτιμούν να ενταχθούν στην «μπολιβομπουρζουαζία» κι άλλοι δεν ξέρουν αναγκαστικά τον τρόπο να τις πετύχουν. Μπορεί η «αριστερά» να κυβερνά σχεδόν όλη την ήπειρο, μόνο όμως εδώ, στη Βολιβία και στον Ισημερινό μοιάζει διατεθειμένη να πάρει διαζύγιο με τον νεοφιλελευθερισμό και την παγκοσμιοποίηση.

Πρωταγωνιστής και ψυχή της λατινοαμερικανικής ολοκλήρωσης, ο Τσάβες αγωνίζεται να ξεπεράσει τον εγωϊσμό της Βραζιλίας και της Χιλής, κι έχει πετύχει σημαντικότατατες προόδους, όχι όμως την κοινή αγορά που εμποδίζει ο Λούλα. Μας μιλάει ξανά για το «Μεγάλο ‘Εθνος» των ‘Ανδεων, που ονειρεύτηκε ο Μπολίβαρ κι απευθυνόμενος στην Ευρώπη των κονκισταδόρες και του ιμπεριαλισμού λέει: «Δεν ζητάμε πολλά. Μια συγγνώμη μονάχα. Γιατί από τα 72 εκατομμύρια ιθαγενείς που ζούσαν όταν ήρθαν εδώ χάθηκαν τα 70. Μια συγγνώμη ζητάμε όλη κι όλη». Είναι αλήθεια ότι κανείς φυσιολογικός άνθρωπος δεν μπορεί να διαβάσει ήρεμος την ανείπωτη συμφορά που ακολούθησε την ισπανική κατάκτηση, και συνεχίστηκε τους πέντε αιώνες που την ακολούθησαν, όπως π.χ. την περιγράφει ένας Γκαλεάνο στις κλασικές του «Ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής» (που δυστυχώς «εκτέλεσε» ο ‘Ελληνας μεταφραστής τους). ‘Ισως τον «κόλλησε» ο Φιντέλ, η ομιλία του πάντως είναι ατέλειωτη, διανθισμένη με ανέκδοτα και προσωπικές στιγμές. Συνήθως, το πιο διασκεδαστικό σημείο τους είναι όταν περιπαίζει τον Πρόεδρο των ΗΠΑ. «Και τι δε μου έσουραν εμένα για τις εθνικοποιήσεις που κάναμε. Αλλά εγώ δεν έκανα τίποτα μπροστά σε αυτά που κάνει ο σύντροφος Τζωρτζ», ειρωνεύεται τον Μπους και τον «σοσιαλισμό» του «Καρλ» Μπερνάνκι και του «Βλαδίμηρου ‘Ιλιτς» Πόλσον, έναν «σοσιαλισμό» που βάζει τώρα εργαζόμενους της Δύσης και φτωχούς του πλανήτη να δουλεύουν για να μη χαθούν οι αμύθητες περιουσίες όσων έκαναν καζίνο την παγκόσμια οικονομία. Τριάντα μόνο εκατομμύρια δολλάρια ζήτησε ο Ανάν για να μην πεθάνουν άνθρωποι στην Αφρική και δεν του τα δώσανε, κυττάξτε τώρα πως ξοδεύουνε τρισεκατομμύρια, μας λέει ο Πρόεδρος, κλείνοντας σε ένα παράδειγμα, σε μια φράση την αληθική φύση του κόσμου μας.

Το πιο ελπιδοφόρο τμήμα των μεταρρυθμίσεων Τσάβες είναι η δημιουργία ενός «συμμετοχικού», ρέποντος στην αυτοδιαχείριση, τρίτου τομέα, γύρω από τα κοινοτικά συμβούλια που συγκροτούν κοινότητες 400 οικογενειών και διαχειρίζονται τις υποθέσεις του, αλλά και μπαίνουν σε οικονομικές δραστηριότητες, με τη βοήθεια κοινοτικών τραπεζών που διαχειρίζονται κυβερνητικές παροχές από το πετρέλαιο, δίνουν μικροπιστώσεις κλπ. Αν ένας τέτοιος τομέας παραμείνει δημοκρατικός στη διαχείρισή του, αλλά και παραγωγικός, οικονομικά αποδοτικός, και σταδιακά πάρει χαρακτηριστικά γενικευμένης εθνικής δομής, τότε ίσως υπάρχει ένας δρόμος για την επιτυχία του μπολιβαριανού πειράματος. Αλλοιώς, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. «Ο Τσάβες δεν κάνει αυτά που λέει, η επανάστασή του είναι εικονική», μου παραπονιέται ο ταξιτζής μου ο Φραγκίσκο, που ελπίζει στην ήττα του Προέδρου στις εκλογές. «Μπορεί νάχεις δίκηο», του απαντάω κι εγώ με τη σειρά μου, «αλλά η αντεπανάσταση, αν έρθει, δεν θάναι καθόλου εικονική»

konstantakopoulosd@yahoo.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.