26/10/08

Τι παίζεται στις συνομιλίες Χριστόφια και Ταλάτ


Ο πρόεδρος της Κύπρου κ. Δημήτρης Χριστόφιας (δεξιά) και ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων κ. Μεχμέτ Αλί Ταλάτ (δεύτερος από αριστερά) σε πρόσφατη συνάντησή τους στην ελεγχόμενη από τον ΟΗΕ περιοχή της Λευκωσίας

* Ενα οδοιπορικό στο «μέτωπο» των εξελίξεων του Κυπριακού
Τυχόν αποτυχία των διαπραγματεύσεων θα είναι ένα ακόμη βήμα προς την (οριστική) διχοτόμηση


ΡΙΧΑΡΔΟΣ ΣΩΜΕΡΙΤΗΣ, ΛΕΥΚΩΣΙΑ, ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ


Η Κύπρος διψάει. Ολη. Η μεν και η δε. Οι άνθρωποι και η γη. Την έχει ξεχάσει η βροχή, στέρεψαν τα αποθέματα. Η αναδάσωση που επιχειρήθηκε στα Κατεχόμενα, στον δρόμο προς την Κερύνεια, θυμίζει σε μερικές περιοχές καμένο δάσος. Η πεδιάδα, στον δρόμο από τη Λευκωσία προς τη Λάρνακα, έχει το χρώμα της Αφρικής. Στα ξενοδοχεία σού θυμίζουν να μη σπαταλάς το λιγοστό νερό της παροχής με την τόσο έντονη μυρωδιά χλωρίου: προέρχεται είτε από την πολυδάπανη αφαλάτωση είτε από την Ελευσίνα - ναι, από την Ελλάδα.
Υπάρχει λύση; Η απάντηση είναι...«Ναι». Οπως και για το Κυπριακό. Απαιτεί, μου εξήγησαν, μια σημαντική επένδυση και μια συμφωνία με την Τουρκία. Για να υπάρξει ένας υποθαλάσσιος αγωγός μεταφοράς του νερού από τα τουρκικά παράλια στην Κύπρο. Μεγάλο το έργο αλλά πραγματοποιήσιμο.
Προϋποθέτει όμως τη λύση του εθνικού προβλήματος. Την επανενοποίηση του νησιού. Για την ώρα δεν ακούς κουβέντα για το νερό. Οι συζητήσεις, παντού, αφορούν το «εθνικό θέμα». Εχουν αρχίσει διαπραγματεύσεις πρόσωπο με πρόσωπο, Δημήτρη Χριστόφια και Μεχμέτ Αλί Ταλάτ. Συν, οι άνθρωποι του ΟΗΕ. Ο «διεθνής παράγοντας», όπως λένε, εννοώντας και πολλούς άλλους. Δυστυχώς, όχι άμεσα και την Ευρωπαϊκή Ενωση. Κι ας είναι η Κύπρος ευρωπαϊκή.
Στο γραφείο του κ. Ταλάτ υπάρχει ένας τεράστιος παγκόσμιος χάρτης. Πολύχρωμος. Η Κύπρος βρίσκεται ακριβώς στη μέση. Μια κουκκίδα. Μου την έδειξε ο τουρκοκύπριος ηγέτης γελώντας: «Για να μην ξεχνιόμαστε»...
Πόσοι συμμερίζονται το χιούμορ του; Οπως εμείς και οι Τούρκοι έτσι και οι Κύπριοι πιστεύουν ότι το νησί τους είναι αντικείμενο όλων των διεθνών συνωμοσιών, επιβουλών και βλέψεων. Θέλουν απαιτητικά τη διεθνή συμπαράσταση, αλλά το πιο δύσκολο «επάγγελμα» στα μέρη μας είναι αυτό του διεθνούς μεσολαβητή. Θέλουν απαιτητικά το ενδιαφέρον των ισχυρών και ιδιαίτερα των ΗΠΑ, αλλά μόλις αρχίσει να εκδηλώνεται ψάχνουν για το ποιες καταχθόνιες δολοπλοκίες απεργάζονται. Μία από τις ελάχιστες περιοχές της οικουμένης που θεώρησαν ύποπτη την απονομή του βραβείου Νομπέλ Ειρήνης στον Φινλανδό Αχτισάαρι, αυτόν τον ακούραστο ειρηνοποιό, είναι η δική μας. Ο Κόφι Αναν παραμένει «εχθρός». Και ο απεσταλμένος του στην Κύπρο, ο Ντε Σότο, λοιδορήθηκε.
Εχουν αλλάξει όμως πολλά στην Κυπριακή Δημοκρατία το τελευταίο διάστημα. Στα Κατεχόμενα η οικονομική αλλά και η κρατική υπόσταση είναι λειτουργικό γεγονός. Στα ελεύθερα, πρόσφατα ακόμη δέσποζε απόλυτα ο Τάσσος Παπαδόπουλος, το «Οχι», ο υπόγειος μύθος τού «καλά είμαστε όπως είμαστε». Με την εκλογή του Δημήτρη Χριστόφια, κι ας ήταν ο κύριος σύμμαχος του Παπαδόπουλου, ο πανίσχυρος τέως πρόεδρος, που αποπειράθηκε να διαφεντεύει και στην Αθήνα, απλά «δεν υπάρχει». Τουλάχιστον αυτή τη στιγμή. Περιμένει; Δεν αποκλείεται. Αλλά αν πράγματι περιμένει κάτι για να επανακάμψει, αυτό δεν μπορεί να είναι παρά η αποτυχία των διαπραγματεύσεων Χριστόφια - Ταλάτ. Και δεν συνάντησα κανέναν, και από τις δύο πλευρές, που να μη θεωρεί ότι η διαπραγμάτευση αυτή, αν αποτύχει, θα εδραιώσει οριστικά τη διχοτόμηση.
Μολοντούτο, ο μύθος τού «Οχι» δεν έχει παραμεριστεί. Βρίσκεται στο επίκεντρο των αντιθέσεων και των αντιφάσεων της ελληνοκυπριακής πλευράς, που με τον τρόπο αυτόν αυτοπαγιδεύεται. Ο λόγος; Απλούστατος: Δεν υπάρχει περίπτωση πραγματικής διαπραγμάτευσης χωρίς αναφορά σε όσα από δεκαετίες έχουν καταγραφεί στους φακέλους των Ηνωμένων Εθνών και φυσικά των δύο πλευρών. Και έχουν καταγραφεί όχι μόνο προβλήματα αλλά και λύσεις. Αν αυτά παραμεριστούν, θα χαθούν επιχειρήματα και ευκαιρίες.
Δεν είναι λίγοι στη Λευκωσία όσοι πιστεύουν ότι το ζητούμενο είναι η αναζήτηση και η εξεύρεση συμβιβασμών για τα σημεία εκείνα, π.χ. του Σχεδίου Αναν, που αιτιολόγησαν την απόρριψή του τουλάχιστον από το ΑΚΕΛ του κ. Χριστόφια. Δεν αποκλείεται φυσικά κάπως έτσι να πολιτεύονται μυστικά οι δύο συνομιλητές. Εχουν προχωρήσει όμως; Μάλλον όχι, τουλάχιστον στα σημαντικά. «Ως τώρα καταθέτουμε θέσεις και απόψεις, δεν έχει αρχίσει μια ουσιαστική διαπραγμάτευση» μου είπε ο κ. Ταλάτ. Και δεν λένε κάτι το ουσιαστικά διαφορετικό οι συνεργάτες του κ. Χριστόφια, που επίσης θέλει λύση, και ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ. Αυτά αφορούν τις δομές της Ομοσπονδίας. Είναι τα πιο δύσκολα; Παραδόξως, η ελληνοκυπριακή πλευρά φαίνεται να το πιστεύει. Οχι τόσο και η τουρκοκυπριακή: «Τα πιο δύσκολα κεφάλαια είναι το περιουσιακό και το εδαφικό» τονίζει ο κ. Ταλάτ. Και αυτό γιατί «αφορούν τη ζωή και την τύχη των ανθρώπων».
Ο κ. Ταλάτ, που τον ρωτήσαμε, διέψευσε κατηγορηματικά ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά πρότεινε σημαντικές ομοσπονδιακές αρμοδιότητες (FIR, αεροδρόμια και λιμάνια, αρχαιολογία κ.ά.). Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει μια συστηματική κατασκευή τέτοιου είδους πληροφοριών από κύκλους όχι της αντιπολίτευσης (ο ηγέτης του ισχυρού συντηρητικού αλλά τολμηρού ΔηΣυ κ. Αναστασιάδης είναι ξεκάθαρος και μας το δήλωσε: στηρίζει τις συνομιλίες), αλλά από μέρους «πολιτικών συμμάχων» του κ. Χριστόφια. Και επίσης, κάποιες δηλώσεις και του κ. Χριστόφια και του κ. Ταλάτ (λόγος στο Στρασβούργο) δημιουργούν κακό κλίμα.
Παράδειγμα, οι δηλώσεις του κ. Χριστόφια για την εκλογή της Τουρκίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας: δεν ξέρει ότι ο συνομιλητής του έχει μύριες όσες δεσμεύσεις απέναντι στην Τουρκία και μάχεται για να προχωρήσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα (ως την προσεχή άνοιξη) η υπόθεση της επανενοποίησης;
Πολλοί, απερίσκεπτα, αποδέχονται την «εθνικά καθαρή» λογική μιας διχοτόμησης ώστε να μην υπάρξει συνεταιρισμός εξουσίας με την άλλη πλευρά (ομοσπονδία). Προφανώς δεν σκέφτηκαν ποτέ ότι έτσι το σύνορο Ευρώπης και Μικράς Ασίας θα τέμνει τη Λευκωσία στα δύο. Και αυτό παίζεται τώρα. Αύριο θα είναι αργά.

Το ΒΗΜΑ

7 σχόλια:

  1. Διαβάζω κάποιο άρθρο γνωστού αρθρογράφου που έχει την φιλοδοξία να καταγράψει με «ουδέτερο» βλέμμα την κατάσταση στην Κύπρο (πολλά τα σχετικά δείγματα). Ξεκινά λοιπόν το άρθρο του με μια παραβολή και κάποιες διαπιστώσεις όπως τις αντιλαμβάνομαι με άλλα λόγια εγώ ο άσχετος αναγνώστης. Οι διαπιστώσεις είναι «καλά είστε τρελοί που νομίζεται ότι όλος ο κόσμος ασχολείται μαζί σας; Τι νομίζεται ότι η Τουρκία θέλει το κακό σας; Η Τουρκία είναι μια μεγάλη χώρα πλούσια σε φυσικούς πόρους που δεν νοιάζεται αν υπάρχετε ή δεν υπάρχετε. Θα μπορούσε να βοηθήσει εσάς τους μικρούς και δύσμοιρους Ρωμιούς που η τύχη σας έριξε πάνω σε έναν ξερό βράχο να γειτονεύετε με αυτόν τον γίγαντα που ακόμα και νερό μπορεί να σας φέρει πολύ φτηνά απλά με έναν υποθαλάσσιο αγωγό αρκεί να καταλάβετε το καλό σας και να αποδεχτείτε την καλή γειτονία που σας προσφέρουν οι μεγάθυμοι τούρκοι αφέντες». Ή όπως λέει πολλές φορές ο κος Νεοκλής Σαρρής να αποδεχτούμε την σχέση γυναίκας – άνδρα μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας αλλά με τον ανατολίτικο τρόπο αυτής της σχέσης με την Ελλάδα στο ρόλο της γυναίκας και την Τουρκία στο ρόλο του άνδρα. Και έρχομαι εγώ ο κακόπιστος που λέω ότι απλά η λογική αυτή δεν στέκει. Καλώ όλους να δουν τα οικονομικά στοιχεία Ελλάδας μαζί με την Κύπρο (αφού πλέον αποτελούμε κοινό οικονομικό χώρο και τυπικά – μαζί με πολλές άλλες χώρες) και Τουρκίας. Υπάρχει περίπτωση να κερδίσουμε κάτι εκτός από την «ησυχία μας» από ένα τέτοιο «συνεταιρισμό»; Όχι. Τότε γιατί να τον κάνουμε αφού την «ησυχία μας» μαζί με πολλά άλλα οφέλη θα μπορούσαμε να κερδίσουμε και με μια νικηφόρα πολεμική αναμέτρηση που δεν είναι καθόλου απίθανη; Για να εξυπηρετήσουμε συμφέροντα κάποιων άλλων; Εντελώς ψυχρά και μακριά από εθνικισμούς και εξαλλοσύνες καταλήγω αβίαστα στο συμπέρασμα ότι δεν έχουμε κανένα απολύτως σοβαρό λόγο να έχουμε ένα τέτοιου είδους ιστορικό συμβιβασμό. Στρατηγικά η Κύπρος σε βάθος χρόνου δεν μπορεί παρά να ανήκει σε ένα κράτος γιατί ο τόπος είναι πολύ μικρός για να χωριστεί με σύνορα. Αυτό το ξέρουν οι Τούρκοι και θέλουν να συντηρούν δικαιώματα. Δικιά μας πολιτική θα πρέπει να είναι να μην αναγνωρίζουμε δικαιώματα ή να αναγνωρίσουμε όσο το δυνατό λιγότερα δικαιώματα. Σε βάθος χρόνου το θέμα θα λυθεί μόνο με πολεμική αναμέτρηση. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Όλα τα άλλα είναι κουβέντες και ευσεβείς πόθοι. Απλά πρέπει να κοιτάξουμε πως αυτή η αναμέτρηση θα είναι επ’ ωφελεία της Ελλάδος. Και για να καταλήξω με μια αισιόδοξη διαπίστωση. Δυστυχώς για την Τουρκία όσο εξελίσσεται η τεχνολογία τα βεληνεκή των οπλικών συστημάτων γίνονται και μεγαλύτερα με αποτέλεσμα η Κύπρος να έρχεται όλο και πιο κοντά στην Ελλάδα.-

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμε
    Κατ' αρχάς έβαλα το άρθρο του Σωμερίτη, γιατί είναι μια άποψη, κεφράζει ένα ρεύμα και πρέπει να το γνωρίζουμε.
    Όσον αφορά τη λύση, το Κυπριακό μπορεί να λυθεί και με έναν άλλο τρόπο, χωρίς να χυθεί ούτε σταγόνα αίμα, ελληνικό ή τουρκικό.
    Σε περίπτωση που η Τουρκία κληθεί να αντιμετωπίσει μια μεγάλη κρίση στο εσωτερικό της, ίσως αναγκαστεί να απωλέσει το έλλασσον, για να υπερασπιστεί το μείζον.
    Το έλλασσον μπορεί να είναι η Κύπρος και το μείζον το Κουρδιστάν, το Χατάι, η Μεγάλη Αρμενία, και άλλα...

    Σάββας Καλεντερίδης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Οι πιο αβάσταχτες δοκιμασίες της ζωής είναι εκείνες που φοβάσαι ότι θα έρθουν, αλλά δεν έρχονται ποτέ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ανώνυμε
    δεν κατανόησα αυτά περί αβάστακτων δοκιμασιών.
    Γίνε πιο σαφής.

    Σάββας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Κύριε Καλεντερίδη τι "μια άποψη" είναι το άρθρο του Σωμερίτη;;; Λες και δεν τη γνωρίζουμε αυτή την "άποψη" που μας θέλει να υποταχθούμε στην Κύπρο. Όχι, δεν θα υποταχθούμε, όσο και να το θέλει ο σύντροφος Χριστόφιας.

    Καταπληκτική η ανάλυση του πρώτου "ανώνυμου". Μπράβο σου αδερφέ! Το πιστεύω κι εγώ αυτό που έγραψες, ότι σε βάθος χρόνου το θέμα θα λυθεί μόνον με πολεμική αναμέτρηση. Το ζήτημα είναι, να έχει τότε ο Ελληνισμός ηγεσία που να θέλει την ανάκτηση των κατεχομένων. Γιατί αλλιώς, κύριε Καλεντερίδη, ό,τι "μείζον" και να γίνει στην Τουρκία, στα κατεχόμενα δεν πρόκειται να τους πειράξει κανένας. Θα διατάξουν οι Άγγλοι να μην τους πειράξουμε κι εμείς θα σκύψουμε (πάλι) το κεφάλι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Φίλε ανώνυμε, η άποψη του Σωμερίτη (που δεν μου φέρθηκε έντιμα με την πένα του) είναι μια άποψη και υπάρχει ένα ρεύμα στην Κύπρο και την Ελλάδα που την αποδέχεται και την εκφράζει.
    Δεν νομίζω να έχασε κανείς ακούγοντας την άλλη άποψη και όταν την ακούμε, δεν σημαίνει ότι την αποδεχόμαστε. Θα έλεγα ότι την αξιολογούμε, την συνεξετάζουμε και βγάζουμε και κάποια (πολιτικά) συμπεράσματα για την όλη κατάσταση, καθώς και για αυτούς που εκφράζουν και ενστερνίζονται αυτές τις απόψεις.
    Όσον αφορά τον πόλεμο, δεν λέω να τον βγάλουμε από το λεξιλόγιο και τους σχεδιασμούς μας.
    Πρέπει να υπάρχει στρατός, πρέπει να υπάρχει εθνική άμυνα, μα πάνω απ' όλα πρέπει να υπάρχει πολιτική βούληση για να στηρίζει τα εθνικά συμφέροντα.
    Όσον αφορά τον πόλεμο, πρέπει να είναι η τελευταία επιλογή, με στόχο τη διαφύλαξη των συμφερόντων μας και τη νίκη και όχι την καταστροφή.
    Σε σχέση με το μείζον και το έλλασσον, άποψη είναι και αυτή, άκουσέ την, αξιολόγησέ την και κράτα την σε μια γωνιά του μυαλού σου.

    φιλικά

    Σάββας Καλεντερίδης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Πολύ καλή η σκέψη του 1ου σχολιαστή. Δεν παρακολουθώ τη διαπραγμάτευση αλλά δική μου σκέψη είναι ότι λύση λογική δεν βγαίνει με τον τουρκικό στρατό στη διαπραγμάτευση και το μόνο που θα μπορούσαμε να κερδίσουμε είναι μια ανατροπή του και καλά αρνητικού κλίματος με το ΟΧΙ δείχνοντας ποιός είναι ο αδιάλαχτος. Πάντως κρατάω μικρό κουβά ακόμα και για αυτό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.