Ψυχολογικός πόλεμος εναντίον του Ιράν

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 29-06-2008

Η Τεχεράνη δεν θεωρεί πολύ πιθανή στρατιωτική επίθεση του Ισραήλ, προειδοποιεί, ωστόσο, για επώδυνα αντίποινα

Του Πετρου Παπακωνσταντινου

Θα παρακολουθήσουμε αυτό το καλοκαίρι ένα «χρονικό προαναγγελθέντος πολέμου» του Ισραήλ εναντίον του Ιράν; Το ερώτημα απασχολεί έντονα πολιτικούς, μυστικές υπηρεσίες, διπλωμάτες και μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο ύστερα από το πολύκροτο ρεπορτάζ των New York Times περί ευρείας άσκησης του Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο και την Ελλάδα, με συμμετοχή άνω των 100 F-16 και F-15.

Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ» ο επιτετραμμένος του Ιράν κ. Μαχμούντ Φαζελί αποδέχεται πλήρως τις διαβεβαιώσεις της ελληνικής κυβέρνησης ότι η εν λόγω άσκηση ουδεμία σχέση είχε με πολεμικά σενάρια εναντίον της χώρας του. Αποδίδει δε τον καταιγισμό των σχετικών δημοσιευμάτων σε «ψυχολογικό πόλεμο» εναντίον του Ιράν και στην εσωτερική, πολιτική κρίση στο Ισραήλ.

Αρκετοί διεθνείς αναλυτές συμμερίζονται αυτή την οπτική υποστηρίζοντας ότι το Ισραήλ δεν θα αποτολμούσε ποτέ ένα πλήγμα τύπου «Οζιράκ» –ο λόγος γίνεται για την αεροπορική επιδρομή του 1981, που κατέστρεψε τον πυρηνικό αντιδραστήρα του Ιράκ– χωρίς όχι μόνο το πράσινο φως, αλλά και τη συνδρομή των ΗΠΑ: Το Ιράν του 2008 είναι πολύ δυσκολότερος στόχος από το Ιράκ του 1981, ενώ η κυβέρνηση Μπους έχει δεμένα τα χέρια της για οποιαδήποτε στρατιωτική εμπλοκή με το Ιράν ύστερα από την έκθεση - κόλαφο της CIA και των άλλων μυστικών υπηρεσιών. Επιπλέον, είναι πολύ αμφίβολο αν ένα παρόμοιο πλήγμα, με όλους τους κινδύνους που συνεπάγεται για το Ισραήλ, θα απέφερε κάτι περισσότερο από μια μικρή καθυστέρηση στο ιρανικό, πυρηνικό πρόγραμμα, το οποίο εξελίσσεται σε μεγάλο αριθμό διασκορπισμένων, ίσως και απρόσιτων εγκαταστάσεων.

Προετοιμάζει το έδαφος

Οπως σημείωνε πρόσφατα, όμως, ο αναλυτής του βρετανικού Guardian Τζόναθαν Φρίντλαντ, υπάρχει και η ανησυχητική εκδοχή το Ισραήλ να μην μπλοφάρει καθόλου και απλώς να προετοιμάζει, στρατιωτικά και προπαγανδιστικά, το έδαφος για την προαποφασισμένη επίθεση. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες εκτιμούν ότι η Τεχεράνη απέχει μόλις δύο χρόνια από την απόκτηση πυρηνικής βόμβας – ένα ενδεχόμενο που το Ισραήλ δεν πρόκειται ποτέ να επιτρέψει.

Οι πιο συνετοί αναλυτές, ωστόσο, εκτιμούν ότι μια ισραηλινή επίθεση μπορεί να αποβεί μπούμερανγκ. Ο διευθυντής της ΙΑΕΑ Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι προειδοποίησε ότι ολόκληρη η Μέση Ανατολή θα μετατραπεί σε «πύρινη κόλαση», ενώ ο κ. Φαζελί σημειώνει ότι «το Ιράν δεν είναι Συρία» και ότι θα χρησιμοποιήσει τους μεγάλου βεληνεκούς πυραύλους του εναντίον του Ισραήλ. Επιπλέον, ενδεχόμενη επίθεση είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει ολόκληρη την ιρανική ηγεσία –σκληρούς και μεταρρυθμιστές– στην απόφαση να αποκτήσει πάση θυσία πυρηνικά όπλα, με τη συμπαράσταση του ιρανικού λαού και τη συμπάθεια μεγάλου μέρους της διεθνούς κοινότητας, αφού ένα έθνος που δεν έχει επιτεθεί σε κανέναν τα τελευταία 500 χρόνια θα εμφανίζεται ως θύμα απρόκλητης επίθεσης.

«Η απάντησή μας θα είναι καταστροφική»

— Πώς σχολιάζετε το ρεπορτάζ των New York Times για την ισραηλινή άσκηση και τη συμμετοχή της Ελλάδας;

— Είχαμε τις πληροφορίες μας προτού ακόμη δημοσιευθεί το άρθρο. Γνωρίζαμε ότι έγιναν ασκήσεις στο πλαίσιο της συμφωνίας του 1994 μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ. Εκείνο που μας ευαισθητοποίησε ήταν η προπαγανδιστική προβολή αυτής της υπόθεσης από τους New York Times και η αναπαραγωγή της από τον ελληνικό Τύπο.

Δεν μας ξενίζουν οι απειλές των Ισραηλινών. Πρόσφατη ήταν η πολεμοχαρής δήλωση του υπουργού Μεταφορών (Σαούλ Μοφάζ), που προκάλεσε σάλο αντιδράσεων, ακόμη και μέσα στο Ισραήλ. Πιστεύουμε ότι πρόκειται για δηλώσεις εσωτερικής κατανάλωσης, στο πλαίσιο της κυβερνητικής κρίσης στο Ισραήλ.

— Μόνο αυτό;

— Και για ψυχολογικό πόλεμο. Το Ισραήλ επιδιώκει τη διακοπή του ειρηνικού πυρηνικού μας προγράμματος. Ενα μέσο που χρησιμοποιούν είναι οι οικονομικές κυρώσεις, που όμως έχουν μεγαλύτερες συνέπειες γι’ αυτούς που τις επιβάλλουν παρά για το Ιράν. Μια εναλλακτική λύση θα ήταν η επίθεση εναντίον μας από ένα στρατιωτικό συνασπισμό υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Η τελευταία λύση θα ήταν η μονομερής στρατιωτική δράση του Ισραήλ. Θεωρώ, όμως, ότι οι σχετικές απειλές έχουν προπαγανδιστικό χαρακτήρα. Σε μια τέτοια περίπτωση, η απάντησή μας θα ήταν επώδυνη και καταστροφική.

— Ασφαλώς, θα ζητήσατε εξηγήσεις από την ελληνική κυβέρνηση...

— Από τη στιγμή που το θέμα πήρε τεράστια έκταση δημοσιογραφικά, θελήσαμε να ακούσουμε τις εξηγήσεις της ελληνικής πλευράς. Τόσο το υπουργείο Εξωτερικών, όσο και το υπουργείο Αμυνας, σε πολύ φιλικό τόνο, μας διαβεβαίωσαν ότι η άσκηση δεν είχε επιθετικό χαρακτήρα και δεν στρεφόταν εναντίον του Ιράν ή άλλου κράτους. Γνωρίζουμε επίσης ότι κόμματα όπως ο Συνασπισμός και το ΚΚΕ έχουν πάρει πολύ καθαρή θέση, ενώ η κ. Βάσω Παπανδρέου έχει θέσει το ζήτημα στη Βουλή. Αναμένουμε την επίσημη τοποθέτηση του ΠΑΣΟΚ και του κ. Γιώργου Παπανδρέου. Πρέπει επίσης να σας πω ότι δεχθήκαμε πολλά τηλεφωνήματα συμπάθειας και συμπαράστασης από απλούς πολίτες.

— Κάνατε λόγο για «καταστροφικά» αντίποινα σε περίπτωση ισραηλινής επίθεσης. Αλλά και η Συρία, που δέχθηκε αεροπορικό πλήγμα προ μηνών, τώρα αναζητά διαπραγμάτευση με το Ισραήλ, προφανώς από θέση αδυναμίας...

— Οσοι βλέπουν έτσι τα πράγματα, δεν έχουν σωστή αίσθηση της ιρανικής πραγματικότητας. Διαβάζω σε ελληνικές και ξένες εφημερίδες λεπτομέρειες για τις δυνατότητες των ιρανικών πυραύλων. Δεν είμαστε εμείς που θα αρχίσουμε μια σύρραξη, αλλά αν δεχθούμε πλήγμα, θα απαντήσουμε αναλόγως. Το Ιράν δεν είναι Συρία, είναι μεγάλη χώρα, με ρόλο και επιρροή στην ευρύτερη περιοχή. Αλλά, επαναλαμβάνω, αυτά είναι μόνο σενάρια. Αμφιβάλλω πολύ αν αποτολμήσουν κάτι παρόμοιο.

— Ο Μπαράκ Ομπάμα εμφανίστηκε ανοιχτός σε μια συνάντηση με την ιρανική ηγεσία. Θεωρείτε ότι αν εκλεγεί θα μπορέσετε να τα βρείτε με τους Αμερικανούς;

— Αναμένουμε θετικές αλλαγές στις ΗΠΑ οποιοσδήποτε κι αν εκλεγεί πρόεδρος, καθώς πιστεύουμε ότι δεν θα επαναλάβει τα λάθη του Μπους. Οι Αμερικανοί έχουν αντιληφθεί τα λάθη τους στο Ιράκ, ενώ ούτε στο Αφγανιστάν έχουν θετικά αποτελέσματα: Οι Ταλιμπάν κυριαρχούν σε πολλές περιοχές, οι τρομοκράτες επιτίθενται στον πρόεδρο Καρζάι στη διάρκεια επίσημης τελετής στην Καμπούλ, η παραγωγή ναρκωτικών σημειώνει κατακόρυφη άνοδο. Το Ιράν πληρώνει τεράστιο κόστος καθώς δέχεται κύμα προσφύγων και πολεμά τις μαφίες των ναρκωτικών προσφέροντας μεγάλες υπηρεσίες στη Δύση, χωρίς την παραμικρή ανταμοιβή.

Σε νέες βάσεις οι σχέσεις μας

— Και οι πολεμοχαρείς δηλώσεις Μακέιν εναντίον του Ιράν;

— Πιστεύουμε ότι εξυπηρετούσαν μόνο την προσπάθειά του να γίνει αρεστός στο σιωνιστικό (σ.σ. ισραηλινό) λόμπι των ΗΠΑ. Αν έχουμε θετικά βήματα από τη νέα, αμερικανική διοίκηση, θα μπορέσουν να μπουν σε νέες βάσεις οι σχέσεις μας. Πρόσφατα, αναφέρθηκε από αμερικανικά μέσα ότι η Ουάσιγκτον σκοπεύει να ανοίξει γραφείο συμφερόντων στην Τεχεράνη. Δεν έχουμε ενημερωθεί ακόμη επισήμως, φαίνεται όμως ότι υπάρχουν στην Ουάσιγκτον δυνάμεις που θέλουν μια άλλη πορεία στις σχέσεις με το Ιράν.